Cam kết thu mua cho nông dân với giá 22.000 đồng/kg, nhưng do “tắc” biên, nhiều doanh nghiệp "bùng hàng", người trồng thanh long đang “khóc ròng”.

Thương lái "khóc ròng" vì bị bùng hàng, xin "giải cứu" 

Hàng năm, dịp gần Tết Nguyên đán cho đến hết tháng 4 năm sau là thời điểm trái thanh long được giá nhất. Đã hơn 2 năm nay, xuất khẩu thanh long rất thuận lợi, người trồng thanh long “thu hoạch đến đâu bán đến đó”. Đặc biệt, xuất khẩu thanh long sang Trung Quốc chiếm phần lớn tỉ trọng xuất khẩu mặt hàng  này, bởi gần biên giới, vận chuyển thuận lợi, chỉ cần 24 giờ là trái thanh long đã có mặt tại cửa khẩu để chờ thông quan.

Tuy nhiên, theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT), từ ngày 18.12.2021 đến nay, Trung Quốc ngừng nhập khẩu thanh long, khiến những người trồng thanh long tại các “thủ phủ” thanh long ở Bình Thuận, Long An như “ngồi trên đống lửa”. Ngoài hàng trăm xe chở thanh long “phải quay đầu”, tại các tỉnh có sản lượng thanh long lớn như Bình Thuận, Long An đang còn hàng trăm nghìn tấn đang vào vụ thu hoạch cho năng suất và sản lượng cao nhất đang có nguy cơ "chết đỏ sàn" bởi xuất khẩu sang Trung Quốc đã dừng lại từ 2 tuần nay.

Trung Quốc ngừng nhập khẩu thanh long, nhiều doanh nghiệp đã hủy đơn hàng của thương lái, dù trước đó đã cam kết “bao tiêu”, thu mua thanh long với giá 22.000 đồng/kg (loại 1). 

Theo bà Đinh Thị Phương Khanh - Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Long An, từ khi có thông tin Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu thanh long, đồng loạt các kho thanh long trên địa bàn tỉnh Long An đã tạm dừng thu nhận hàng, khiến những thương lái đã "ôm" thanh long từ vườn của nông dân "méo mặt". Quá bức xúc, ngày 27-28.12 vừa qua, các thương lái đã yêu cầu các kho (doanh nghiệp) phải nhận mua, hoặc bồi thường cho lượng thanh long và thương lái đã thu mua từ phía người dân.

Theo bà Châu Thị Lệ - Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Long An, trước tình hình trên, sáng ngày 31.12, ngành công thương phối hợp cùng UBND huyện Châu Thành, Hiệp hội Thanh long Long An và một số doanh nghiệp đã họp bàn, tìm hướng giải quyết.

Tại cuộc họp, thông tin cho biết, một số công ty, doanh nghiệp đã hủy đơn đặt hàng với thương lái và phải hỗ trợ 3.000 đồng/kg thanh long vì không lấy hàng. Để hỗ trợ nông dân và thương lái, UBND huyện Châu Thành phối hợp cùng Trung tâm Khuyến Công và Xúc tiến thương mại thuộc Sở Công Thương hỗ trợ thương lái, người trồng thanh long đến khu, cụm công nghiệp, doanh nghiệp có đông công nhân, lao động để bán, với giá cả phù hợp người tiêu dùng.

Bộ NNPTNT và địa phương nỗ lực tìm hướng giải quyết

Theo Thứ trưởng Bộ NNPTNT Trần Thanh Nam, trước tình hình xuất khẩu thanh long khó khăn tại các cửa khẩu, Bộ NNPTNT đã khuyến nghị các doanh nghiệp ngừng đưa hàng lên biên giới, nhưng hàng ngày, nông sản, trái cây vẫn được chở lên, dù qua các phương tiện truyền thông Bộ NNPTNT đã thông tin về tình trạng ách tắc tại các cửa khẩu rất nghiêm trọng. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp “không nghe”. Vì vậy, Thứ trưởng Trần Thanh Nam cho rằng, doanh nghiệp cũng phải có trách nhiệm trong vấn đề này, Bộ NNPTNT và địa phương không thể “làm thay doanh nghiệp". Mặc dù vậy, hiện tại, Bộ NNPTNT đang tích cực triển khai các giải pháp để hỗ trợ nông dân.

“Chúng tôi đã chỉ đạo đến các chi cục bảo vệ thực vật ở các địa phương và các vùng, khi triển khai thực hiện (sản xuất, thu mua, đón gói, vận chuyển, giao hàng…- PV) phải thực hiện đúng quy định 5K và các quy định của nước nhập khẩu, không được gian lận mã cod vùng trồng, không để “1 con sâu làm rầu nồi canh”, phải cùng tìm giải pháp tốt nhất để tháo gỡ” – Thứ trưởng Trần Thanh Nam nói, đồng thời yêu cầu trong tuần tới cần tổ chức chuyên đề sâu về thanh long để cùng bàn bạc, tháo gỡ khó khăn, tìm hướng tiêu thụ cho vùng trồng thanh long ở Bình Thuận, Long An, Tiền Giang vì "tình hình đã rất căng thẳng".