Nguy cơ thiếu hụt nguồn nước do lượng mưa giảm mạnh, các địa phương Bắc Bộ cần lấy nước đổ ải phục vụ vụ đông xuân 2021-2022 an toàn, hiệu quả.

Giải quyết tình trạng thiếu hụt nguồn nước gieo cấy vụ đông xuân

Ông Nguyễn Hồng Khanh - Cục trưởng Cục Quản lý Công trình thuỷ lợi – Tổng cục Thuỷ lợi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - NNPTNT) cho biết, để việc lấy nước đạt hiệu quả cao, Bộ NNPTNT đã có văn bản số 5264/BNN-TCTL ngày 19.8.2021 đề nghị UBND các tỉnh, thành phố tăng cường thực hiện giải pháp thích ứng với tình trạng thiếu hụt nguồn nước phục vụ gieo cấy lúa vụ đông xuân 2021-2022.

Theo kế hoạch cấp nước vụ đông xuân 2021–2022, tổng số ngày xả nước tăng cường đã giảm đi 2 ngày so với vụ đông xuân năm trước (rút từ 18 ngày xuống 16 ngày). Do đó, ngay từ đợt 1 lấy nước, tất cả hệ thống công trình lấy nước trên hệ thống sông Hồng, sông Đà phải vận hành để tích nước trước, mặc dù chưa có nhu cầu sử dụng nhiều.

Đợt 2 là đợt có thời gian xả nước dài nhất, từ 15-22.1.2022 (8 ngày), Tổng cục Thủy sản sẽ phối hợp với EVN để duy trì mực nước sông Hồng tại Trạm Thuỷ văn Hà Nội khoảng 1,9m trở lên. Trong đợt 3, sẽ cố gắng duy trì mực nước sông Hồng tại Trạm Thuỷ văn Hà Nội khoảng 1,6m.

Theo Cục Trồng trọt (Bộ NNPTNT), vụ đông xuân năm 2021-2022 ở các tỉnh miền bắc dự báo phải đối mặt với nhiều khó khăn lớn, trong đó có tình trạng thiếu hụt nguồn nước. Lượng mưa khu vực Bắc Bộ từ nay đến tháng 3.2022 phổ biến ít mưa và thời lượng mưa ở mức thấp hơn từ 10 đến 25% so trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Nguy cơ thiếu hụt nguồn nước, đặc biệt nguồn nước tới các hồ chứa lớn trên thượng lưu lưu vực sông Hồng tiếp tục xảy ra và kéo dài đến tháng 4.2022. Nguồn nước đến các hồ chứa lớn và trên các lưu vực sông khu vực Bắc Bộ tiếp tục thiếu hụt nghiêm trọng. Mực nước thấp lịch sử có khả năng xuất hiện tại hạ lưu sông Lô và hạ lưu sông Hồng, nhất là trong các tháng mùa cạn của năm 2022.

Không để thất thoát tài nguyên nước

Nhằm đảm bảo an ninh lương thực năm 2022, đảm bảo trên 43 triệu tấn thóc phục vụ tiêu dùng nội địa và xuất khẩu gạo trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 có thể tiếp tục diễn biến phức tạp; căn cứ văn bản số 8037/TB-BNN-TCTL ngày 29.11.2021 của Bộ NNPTNT thông báo lịch lấy nước phục vụ gieo cấy lúa vụ đông xuân 2021-2022 khu vực trung du và đồng bằng Bắc Bộ, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) triển khai thời gian lấy nước gồm 3 đợt với tổng cộng 16 ngày.

Lịch lấy nước được chia cụ thể: Đợt 1 từ 0 giờ ngày 4.1 đến 24 giờ  ngày 6.1.2022 (3 ngày); đợt 2 từ 0 giờ ngày 15.1 đến 24 giờ ngày 22.1.2022 (8 ngày); đợt 3 từ 0 giờ ngày 13.2 đến 24 giờ ngày 17.2.2022 (5 ngày).

Nhằm đảm bảo đủ nước và đảm bảo điện phục vụ bơm nước gieo cấy vụ đông xuân năm 2021-2022, EVN đã chỉ đạo Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia thực hiện điều tiết nước các hồ thủy điện và vận hành hệ thống hợp lý để đáp ứng nhu cầu nước và đảm bảo kế hoạch cung cấp điện, đồng thời điều tiết các hồ chứa duy trì mực nước tại Hà Nội ở mức hợp lý để tiết kiệm nguồn nước đảm bảo hiệu quả cao nhất của 3 đợt lấy nước tập trung và đảm bảo cung cấp điện mùa khô năm 2022 cho hệ thống điện Quốc gia.

EVN cũng đã yêu cầu các công ty điện lực rà soát, kiểm tra và chuẩn bị sẵn sàng để đảm bảo cung cấp điện ổn định, liên tục cho các trạm bơm điện trong suốt thời gian lấy nước tập trung (từ ngày 4.1.2022 đến 17.2.2022) và sau các đợt lấy nước để phục vụ bơm dẫn nước.

Đặc biệt, để tránh lãng phí nước và tiết kiệm sử dụng điện, EVN và các Công ty Thủy điện liên quan đề nghị các sở NNPTNT các tỉnh, thành phố chỉ đạo ngay các địa phương chủ động bơm sớm, trữ nước vào ao, đầm, vùng trũng thấp và các kênh dẫn từ các nguồn nước sẵn có ở sông, ngòi.

Ngoài ra cần lấy đủ nước vào ruộng trong thời gian xả nước tập trung từ các hồ thủy điện để tránh lãng phí nước và tiết kiệm sử dụng điện. Các đơn vị của ngành điện lực cũng đề nghị các Công ty khai thác công trình thủy lợi theo dõi sát nguồn nước trong thời gian xả nước tập trung để bơm nước vào hệ thống thủy nông, sử dụng có hiệu quả nguồn nước từ các hồ thủy điện, đảm bảo cung cấp đủ lượng nước đổ ải và tưới dưỡng cho lúa.