Ngày 4-1, các bác sĩ Bệnh viện (BV) Bình Dân (TP.HCM) cho biết vừa cứu sống một bệnh nhân nhờ kịp thời thay thế đoạn động mạch chủ bụng đã bị nhiễm trùng ăn thủng bằng màng ngoài tim bò. Đây là một vật liệu sinh học được sử dụng trong tạo hình động mạch chủ bụng.
Bệnh nhân là ông ĐĐT (55 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh) cấp cứu trong tình trạng đau hông lưng trái dữ dội, sốt lạnh run, uống thuốc giảm đau 3 ngày không giảm. Bệnh nhân có nhiều bệnh nền như đứt động mạch chủ bụng do tai nạn lúc trẻ, viêm gan, xơ gan, đái tháo đường.
Màng ngoài tim bò cuộn thành hình ống chuẩn bị thay thế đoạn động mạch chủ bụng bị thủng. Ảnh: BVCC
Kết quả chẩn đoán hình ảnh cho thấy động mạch chủ bụng bị thủng 1 lỗ đường kính khoảng 2 cm, tạo thành túi phình giả quanh động mạch chủ kích thước lớn, đường kính 6,5 cm kéo dài 8,8 cm. Các bác sĩ chẩn đoán đây là một trường hợp nhiễm trùng sau phúc mạc, ổ nhiễm trùng ăn thủng động mạch chủ bụng dưới thận tạo thành túi phình giả, nguy cơ vỡ khiến người bệnh tử vong bất cứ lúc nào. Bệnh nhân cần được gấp rút phẫu thuật thay đoạn động mạch chủ bị thủng do nhiễm trùng.
Sau khi hội chẩn, các bác sĩ thống nhất chọn mảnh ghép bằng màng ngoài tim bò đã qua xử lý để thay thế vào đoạn động mạch đã hư hại thay vì dùng ống ghép nhân tạo dễ bị tái phát nhiễm trùng và thải ghép cao.
Màng ngoài tim bò đã qua xử lý vốn được dùng để tạo van tim sinh học, che màng ngoài tim trong phẫu thuật thay van tim, vá động mạch đùi, động mạch cảnh (động mạch ở cổ) nhưng chưa từng được dùng thay thế động mạch chủ bụng.
Đây cũng là thách thức cho nhóm bác sĩ phẫu thuật trong vai trò những người tiên phong ứng dụng mảnh ghép này thay thế đoạn động mạch chủ bụng đã bị thủng.
Các bác sĩ tiến hành ca phẫu thuật thay thế đoạn động mạch chủ bụng bị thủng gây nhiễm trùng, dọa vỡ cho bệnh nhân. Ảnh: BVCC
Các bác sĩ đã mất 4 tiếng mở ổ bụng, loại bỏ khối áp-xe lớn cùng nhiều dịch hoại tử, làm sạch khoang bụng, loại bỏ đoạn động mạch chủ bụng thủng thay bằng đoạn động mạch chủ bụng bằng màng ngoài tim bò cho bệnh nhân.
Sau ca phẫu thuật, bệnh nhân được điều trị kháng sinh trong 10 ngày và được xuất viện về chăm sóc tại nhà. Sau 1 tháng, bệnh nhân tái khám có các kết quả siêu âm kiểm tra cho thấy ống ghép sinh học hoạt động tốt, không có dấu hiệu nhiễm trùng, thải ghép. Bệnh nhân không còn sốt và đau bụng.
| Giả phình động mạch chủ do nhiễm trùng là bệnh lý hiếm gặp, là thách thức lớn cho các bác sĩ phẫu thuật trong điều trị và lựa chọn ống ghép thay thế phù hợp để tránh nhiễm trùng, đặc biệt càng khó khan với bệnh nhân mắc nhiều bệnh lý nền. Ca phẫu thuật sẽ tạo tiền đề cho việc sử dụng vật liệu thay thế trong tương lai cho các trường hợp phình động mạch chủ thủng do nhiễm trùng. Ống ghép sinh học làm từ màng tim bò đã được xử lý có ưu điểm không vôi hóa, đảm bảo đàn hồi, áp lực của máu lưu thông trong động mạch. Tuổi thọ của mảnh ghép từ màng ngoài tim bò khoảng 12 đến 14 năm. Người bệnh khi được thay thế ống ghép sinh học không cần dùng thuốc chống thải ghép. BS Chuyên khoa 2 HỒ KHÁNH ĐỨC, Trưởng khoa Tim - Mạch máu Bệnh viện Bình Dân |
