Một câu “giúp đỡ Nguyễn Kim”, 9 triệu cổ phần của Sadeco được bán rẻ

Chiều 8/1, sau nhiều ngày xét xử và nghị án, TAND Tp.HCM tuyên án vụ án liên quan đến sai phạm xảy ra tại Công ty CP phát triển Nam Sài Gòn (Sadeco) và Công ty TNHH MTV phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC, 100% vốn Nhà nước).

Có tất cả 20 bị cáo bị truy tố trong vụ án liên quan đến các sai phạm tại IPC, Sadeco, trong đó 12 bị cáo bị truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, gồm: Tất Thành Cang, nguyên Phó Bí thư Thành ủy Tp.HCM; Phạm Văn Thông, nguyên Phó Chánh văn phòng Thành ủy Tp.HCM; Nguyễn Hữu Thành, nguyên Phó Chủ tịch thường trực HĐQT Công ty Nguyễn Kim; Lê Hoàng Minh, nguyên Chủ tịch HĐTV IPC từ tháng 2/2017; Vũ Xuân Đức, thành viên HĐTV IPC; Nguyễn Trường Bảo Khánh, thành viên HĐTV IPC;

Trần Mạnh Khôi, người đại diện vốn của IPC tại Sadeco; Đoàn Minh Lý, đại diện vốn của Công ty TNHH MTV đầu tư và xây dựng Tân Thuận tại Sadeco; Lâm Văn Tuấn, thành viên Ban Kiểm soát Sadeco; Phùng Đức Trí, nguyên Phó Tổng Giám đốc IPC; Đoàn Thị Minh Trang, Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch IPC; Lương Trí Cường, chuyên viên Phòng Tài chính - Kế hoạch IPC.

7 bị cáo bị truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Tham ô tài sản, gồm: Tề Trí Dũng, Tổng Giám đốc, thành viên HĐTV Công ty IPC, Chủ tịch HĐQT Công ty Sadeco; Hồ Thị Thanh Phúc, nguyên Tổng Giám đốc Sadeco; Đỗ Công Hiệp nguyên Kế toán trưởng Sadeco; Huỳnh Phước Long, đại diện vốn Văn phòng Thành ủy Tp.HCM; Trần Công Thiện, đại diện vốn Công ty TNHH MTV đầu tư và xây dựng Tân Thuận; Phạm Xuân Trung, Phó Tổng Giám đốc IPC, đại diện vốn IPC; Trần Đăng Linh, nguyên Phó Tổng Giám đốc Sadeco.

Bị cáo Nguyễn Văn Minh, nguyên Trưởng ban Kiểm soát Công ty Sadeco bị truy tố về tội Tham ô tài sản.

Trước đó, tại các phiên xử, bị cáo Dũng cho rằng việc bán 9 triệu cổ phần cho Công ty Nguyễn Kim là theo chỉ đạo miệng của bị cáo Cang. Chính bị cáo Cang là người giới thiệu lãnh đạo Công ty Nguyễn Kim cho Dũng và nói “giúp đỡ Nguyễn Kim” tham gia góp vốn vào Sadeco. Theo bị cáo Dũng, nếu không có chỉ đạo này thì sẽ không có việc xúc tiến bán cổ phần của Sadeco.

Trong khi đó, bị cáo Cang phủ nhận cáo buộc và lời khai của Dũng. Bị cáo Căng khẳng định không có mối quan hệ với Công ty Nguyễn Kim, không giới thiệu Nguyễn Kim tham gia vào Sadeco.

Mặc dù thừa nhận có đồng ý về mặt chủ trương cho bán 9 triệu cổ phần, nhưng theo bị cáo Cang và các luật sư bào chữa cho bị cáo thì bị cáo không phạm tội Vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí vì bị cáo không phải là chủ thể của tội này.

Luật sư khẳng định, bị cáo Cang không chỉ đạo Sadeco thực hiện đấu giá, thẩm định giá cổ phần Sadeco khi phát hành cho cổ đông chiến lược là Công ty Nguyễn Kim. Việc viện kiểm sát xác định bị Cang có vai trò đầu vụ trong việc chuyển nhượng 9 triệu cổ phần là không đúng sự thật khách quan. Từ đó, luật sư đề nghị HĐXX tuyên bị cáo Cang không phạm tội.

Tuy nhiên, đại diện cơ quan công tố không chấp nhận các quan điểm nói trên, đồng thời bảo lưu quan điểm truy tố, khẳng định bị cáo Cang đóng vai trò đầu vụ, hành vi đã cấu thành tội phạm và phải chịu trách nhiệm hình sự với hành vi bản thân đã gây ra.

Trong lời nói sau cùng, bị cáo Cang tiếp tục khẳng định không chỉ đạo bị cáo Dũng, không quen Nguyễn Kim, lời khai của bị cáo Dũng là không đúng. Bị cáo Cang thừa nhận có một phần trách nhiệm khi đã cho chủ trương dựa trên Tờ trình 12A không có giá trị pháp lý.

Bị cáo Cang cũng nghẹn ngào xin lỗi Đảng bộ Tp.HCM vì đã ảnh hưởng đến truyền thống của tổ chức; xin lỗi cán bộ đảng viên TP và xin lỗi vì làm cho truyền thống gia đình xấu đi. Đồng thời bị cáo Cang nói 30 năm công tác không bao giờ cố ý sai phạm. Bị cáo cũng chưa bao giờ sợ khó, sợ khổ, không đổ lỗi cho cấp dưới, cấp trên, dám làm dám chịu…

Còn bị cáo ũng, cựu Tổng Giám đốc IPC, chủ tịch HĐQT Sadeco cho biết, quá trình làm việc, luôn cố gắng hoàn thành, bảo vệ tài sản Nhà nước, chưa bao giờ có suy nghĩ tư lợi hay làm gì gây hại cho tài sản Nhà nước.

Bị cáo Dũng thừa nhận, có sai phạm khi không nhận thức đầy đủ quy định pháp luật mới xảy ra vụ án. Cạnh đó, bị cáo xin lỗi Đảng, Thành ủy, UBND, nhân dân và xin lỗi các nguyên lãnh đạo đã tin tưởng bổ nhiệm mình vào chức danh quản lý nhưng đã không làm tròn nhiệm vụ.

Ngoài ra, bị cáo Dũng còn xin lỗi gia đình, thuộc cấp vì đã làm ảnh hưởng đến họ. Bị cáo mong HđXX giảm nhẹ hình phạt cho bản thân mình, và xin giảm án cho các thuộc cấp, đặc biệt là bị cáo Hồ Thị Thanh Phúc, cựu Phó Tổng giám đốc IPC, Tổng Giám đốc Sadeco; bị cáo Đỗ Công Hiệp, cựu Kế toán trưởng Sadeco và các thành viên Hội đồng thành viên Sadeco.

Hành vi của Tất Thành Cang và đồng phạm đủ yếu tố cấu thành hành vi phạm tội

Trong phần tuyên án, HĐXX cho rằng, bị cáo Dũng biết việc chuyển nhượng cổ phần của Sadeco có vốn Nhà nước phải qua đấu giá, xác định theo giá thị trường nhưng lại chỉ đạo cấp dưới sử dụng kết quả thẩm định giá của doanh nghiệp không có chức năng thẩm định, thông qua quyết định bán cổ phần cho Công ty Nguyễn Kim với giá 40.000 đồng/cổ phần gây thiệt hại cho tài sản của Nhà nước.

Theo HĐXX, căn cứ vào hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa có đủ chứng cứ xác định bị cáo Dũng có vai trò cầm đầu, xuyên suốt hàng loạt sai phạm tại Sadeco.

Ngoài ra, bị cáo còn chỉ đạo cấp dưới tổ chức chi tiền của Sadeco cho nhiều cá nhân đi du lịch nước ngoài dưới danh nghĩa tham quan, khảo sát gây thất thoát hơn 2,1 tỷ đồng và tham ô 4,6 tỷ đồng từ quỹ thù lao khen thưởng của công ty. Do bị cáo Dũng thành khẩn khai báo, ăn năn hối hận, đã nộp lại tiền tham ô… nên HĐXX cân nhắc, xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt khi lượng hình.

Đối với bị cáo Cang, với vai trò là Phó bí thư Thường trực Thành ủy Tp.HCM buộc phải biết rõ bán cổ phần, phát hành thêm để tăng vốn điều lệ cho Sadeco phải thực hiện đấu giá và thẩm định giá.

Tuy nhiên, bị cáo vẫn bút phê “Đồng ý” vào Tờ trình 1148 phát hành 9 triệu cổ phần cho Công ty Nguyễn Kim với giá 40.000 đồng/cổ phần không thông qua đấu giá công khai, không định giá tài sản theo quy định.

Hành vi của bị cáo TCang gây thiệt hại hơn 1.103 tỷ đồng; trong đó thiệt hại của Nhà nước là 669 tỷ đồng.

Tại toà, bị cáo Cang cho rằng bút phê của mình chỉ thống nhất về chủ trương chứ không phải là chỉ đạo có tính quyết định để thực hiện việc phát hành cổ phần dẫn đến thiệt hại của Sadeco. Bị cáo nói chỉ đạo chỉ có ý nghĩa với việc biểu quyết trong phần vốn góp của Thành ủy (16,7%) tại công ty này. Tuy nhiên, lập luận này của bị cáo Cang không được HĐXX chấp nhận.

Theo HĐXX, hành vi của bị cáo Cang đã tạo điều kiện cho bị cáo Dũng thực hiện việc chuyển nhượng 9 triệu cổ phần của Sadeco cho Công ty Nguyễn Kim gây thiệt hại nghiêm trọng cho Nhà nước. Hành vi của bị cáo đủ yếu tố cấu thành tội Vi phạm quy định về quản lý tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Đối với bị cáo Thanh Phúc, HĐXX đánh giá bị cáo là người có vai trò quan trọng sau Dũng, giúp sức tích cực cho Chủ tịch HĐQT trong tất cả các hành vi sai phạm. Quá trình xét xử, bị cáo thành khẩn khai báo nên đây là tình tiết giảm nhẹ.

Với nhóm 17 bị cáo còn lại, các bị cáo có hành vi tham mưu, đề xuất, giúp sức cho các bị cáo đầu vụ. Tùy vào tính  chất, mức độ, hành vi phạm tội của từng bị cáo, HĐXX sẽ quyết định mức án tương xứng.

Theo HĐXX, việc quy kết các 20 bị cáo trong vụ án có hành vi phạm tội như cáo trạng quy kết là có căn cứ, đúng người, đúng tội, không oan sai.

Sau khi cân nhắc các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ hình phạt theo quy định pháp luật, HĐXX tuyên phạt bị cáo Tất Thành Cang 10 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Tuyên phạt bị cáo Tề Trí Dũng 11 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 9 năm tù về tội Tham ô tài sản. Tổng hình phạt cho cả 2 tội là 20 năm tù.

Bị cáo Hồ Thị Thanh Phúc lĩnh 9 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 7 năm tù về tội Tham ô tài sản. Tổng hình phạt cho cả 2 tội là 16 năm tù.

17 bị cáo khác với vai trò đồng phạm của Tề Trí Dũng, Tất Thành Cang bị tuyên phạt từ 2 năm tù treo đến 13 năm tù. Trong đó, nhiều người được tuyên trả tự do tại tòa do thời gian bị tạm giam bằng với mức án.