VKSND Tối cao vừa ban hành văn bản số 02/KN-VKS-HNGĐ ngày 12/01/2022 kiến nghị về việc xem xét lại Quyết định giám đốc thẩm số 01/2021/HNGĐ-GĐT ngày 11/3/2021 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao giải quyết vụ án ly hôn nghìn tỷ của vợ chồng “vua cà phê” Trung Nguyên. Đây được xem là một thủ tục đặc biệt trong tố tụng dân sự.
Nguyên đơn là bà Lê Hoàng Diệp Thảo (SN 1973) và bị đơn là ông Đặng Lê Nguyên Vũ (SN 1971).
Sau khi xem xét hồ sơ vụ án hôn nhân gia đình và Quyết định giám đốc thẩm, Viện trưởng VKSND tối cao nhận thấy:
Về việc thẩm định giá tài sản chung của vợ chồng bà Thảo, ông Vũ: Các chứng thư và báo cáo kết quả thẩm định giá của các doanh nghiệp tính đến ngày xét xử sơ thẩm ngày 20/2/2019 đều hết hiệu lực.
Trong văn bản kiến nghị của VKSND tối cao chỉ rõ: Khi tiến hành thẩm định thì Báo cáo tài chính các năm 2015, 2016, 2017 của Công ty cổ phần cà phê hòa tan Trung Nguyên chưa được kiểm toán; tương tự, Báo cáo tài chính của một số doanh nghiệp khác cũng chưa được kiểm toán.
“Tại bản kiểm kê, đánh giá lại tài sản cố định vô hình kèm theo Chứng thư và báo cáo kết quả thẩm định giá của các công ty nêu trên, Công ty TNHH thẩm định giá Sài Gòn chưa thẩm định giá trị quyền sở hữu trí tuệ (giá trị thương hiệu) của các công ty là thiếu sót. Tuy vậy, TAND cấp sơ thẩm và phúc thẩm vẫn sử dụng kết quả thẩm định giá nêu trên để làm cơ sở chia tài sản chung của bà Thảo và ông Vũ là không đúng”, VKSND tối cao nêu rõ trong văn bản kiến nghị.
Chưa hết, tại các chứng thư thẩm định giá của Công ty TNHH thẩm định giá Sài Gòn đều nêu rõ cơ sở thẩm định giá được xác định theo giá trị phi thị trường, không đúng với quy định pháp luật.
Kiến nghị còn nêu rõ: Doanh nhân Lê Hoàng Diệp Thảo luôn yêu cầu được chia (nhận) tài sản bằng hiện vật đối với cổ phần và phần vốn góp tài các công ty để tiếp tục thực hiện việc kinh doanh. Tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm không xem xét, đánh giá toàn diện về số cổ phần, phần góp vốn và nhu cầu sử dụng của đương sự, mà chỉ chia toàn bộ cổ phần, phần vốn góp cho ông Vũ, giao cho bà Thảo giá trị số cổ phần, phần vốn góp trong các công ty bằng tiền là vi phạm quyền được kinh doanh của bà Thảo theo quy định của pháp luật.
Không có tài liệu chứng minh nếu để bà Thảo tiếp tục là cổ đông cùng quản lý, hoạt động của Tập đoàn Trung Nguyên sẽ khó khăn, ảnh hưởng sự ổn định và việc làm cho hàng nghìn công nhân. VKS cho rằng nhận định này của Hội đồng thẩm phán là “không có cơ sở”.
Từ đó, VKS cho rằng: “Việc buộc bà Thảo chấm dứt hoạt động kinh doanh bình thường còn “không phù hợp” quyền tự do kinh doanh, quyền bình đẳng nam nữ được nêu trong Hiến pháp năm 2013 và nguyên tắc chia tài sản chung vợ chồng trong Luật Hôn nhân và Gia đình. Tòa án hai cấp xem xét việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung của vợ chồng là cổ phần trong Tập đoàn Trung Nguyên, chia cho bà Thảo ít hơn ông Vũ 20% giá trị tài sản tại ngân hàng, cổ phần, phần vốn góp trong Tập đoàn Trung Nguyên là không đảm bảo quyền lợi của bà Thảo”.
Từ phân tích trên, Viện trưởng VKSND tối cao đề nghị Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao giải quyết vụ án hôn nhân và gia đình giữa ông Vũ, bà Thảo theo hướng hủy Quyết định giám đốc thẩm số 01/2021/HNGĐ-GĐT ngày 11/3/2021 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao cùng 2 bản án sơ và phúc thẩm về phần chia tài sản chung, giao TAND Tp.Hồ Chí Minh xét xử lại theo đúng quy định của pháp luật.
Trước đó, ông Đặng Lê Nguyên Vũ và bà Lê Hoàng Diệp Thảo kết hôn năm 1998. Đến năm 2015, bà Thảo xin ly hôn đơn phương. Sau 10 lần hòa giải bất thành, năm 2019, TAND Tp.HCM xử sơ thẩm vụ án ly hôn, tuyên chấp thuận đơn của bà, trao quyền nuôi dưỡng các con; ông Vũ cấp dưỡng mỗi năm 10 tỷ đồng tính từ năm 2013 đến khi các con học xong đại học.
Ông Vũ được sở hữu 60% cổ phần, nắm quyền điều hành tập đoàn Trung Nguyên và trả tiền cho bà Thảo với số cổ phần bà sở hữu.
Bà Thảo sau đó kháng cáo nhưng TAND Cấp cao xử phúc thẩm tuyên y án. Không đồng ý, bà Thảo làm đơn yêu cầu cấp giám đốc thẩm hủy toàn bộ bản án. Năm 2020, VKSND Tối cao ra kháng nghị hủy hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm vì cho rằng “có nhiều sai phạm”.
Năm 2021, Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao ra Quyết định Giám đốc thẩm, cho ông Vũ bà Thảo được ly hôn. Tài sản chung hơn 7.900 tỷ đồng được chia ông Vũ gần 4.700 tỷ còn bà Thảo hơn 3.200 tỷ.