SSI Research vừa có báo cáo phân tích ngành ô tô triển vọng năm 2022. Theo SSI, ô tô là ngành có tiềm năng tăng trưởng mạnh. Đặc biệt, lợi nhuận ngành hồi phục sau 2 năm ảm đạm có thể hỗ trợ tâm lý thị trường mạnh mẽ.
Đánh giá thị trường ô tô năm 2021, SII cho rằng doanh số ô tô ảm đạm do ảnh hưởng của làn sóng bùng phát Covid thứ 3 và thứ 4 tại Việt Nam. Cụ thể, doanh số bán ô tô 9 tháng đầu năm 2021 chỉ đạt 198.000 chiếc, giảm 3% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tuy nhiên, doanh số nhanh chóng hồi phục trong các tháng cuối năm sau khi mở cửa trở lại trong quý IV/2021. Doanh số ô tô đã có sự hồi phục mạnh, với ước tính 156.000 xe bán ra trong quý IV, tăng 16% so với cùng kỳ năm trước, giúp doanh số cả năm 2021 ước đạt 354.000 chiếc, tăng 5% so với cùng kỳ năm trước. "Sự phục hồi được hỗ trợ bởi chính sách giảm 50% phí trước bạ cho ô tô lắp ráp trong nước trong giai đoạn 6 tháng từ ngày 1/12/2021" - SSI lý giải nguyên nhân doanh số xe năm 2021 tăng.
Diễn biến ngành ô tô năm 2021. (Nguồn: SSI Research)
Ngoài ra, theo SSI, tình trạng thiếu hụt chip kéo dài có tác động bất ngờ đến ngành ô tô. Cụ thể, theo ước tính của Hiệp hội Linh kiện điện tử thế giới (ECIA), thời gian hoàn thành cho một đơn đặt hàng linh kiện chip ô tô ở thời điểm tháng 12/2021 đã kéo dài tới 5 tháng (gần 22 tuần), gấp đôi thời gian đặt hàng bình thường trước dịch Covid do vấn đề thiếu hụt chip toàn cầu. Trong giai đoạn này, nhiều hãng xe đã phải cắt giảm 5-10% sản lượng sản xuất, hoặc tạm hoãn ra mắt các mẫu xe mới.
Tuy nhiên, tác động của thiếu hụt chip ở mức vừa phải đang giúp các công ty sản xuất ô tô đẩy mạnh lợi nhuận trong ngắn hạn. Dù doanh số giảm, nhiều công ty ô tô lại có lợi nhuận tăng mạnh, đơn cử như Honda, Ford, và Toyota tăng lần lượt 129%, 480% và 102% so với cùng kỳ năm trước.
Bên cạnh đó, năm 2021, các hãng xe lớn mất thị phần do cạnh tranh khốc liệt từ Vinfast và xe Trung Quốc. 3 hãng xe lớn bao gồm Huyndai, Toyota và Thaco mất 5% tổng thị phần trong năm 2021 trong khi Vinfast giành thêm nhiều thị phần nhất (4%) và thị phần hãng xe Trung Quốc nhập khẩu tăng 2% thị phần do các thương hiệu mới và nhỏ như VinFast, MG, BAIC giảm giá mạnh, đặc biệt trong đợt bùng phát làn sóng Covid thứ 4.
Cơ hội khi VinFast dừng sản xuất xe xăng
Bước sang năm 2022, theo dự báo của IHS Markit và Fitch Ratings, lượng xe sản xuất trên toàn cầu ước tính giảm trung bình 4% do tình trạng thiếu cung chip dự kiến tiếp diễn đến cho đến nửa cuối năm 2022. Nhiều công ty ô tô đã tăng giá bán mẫu xe mới trong 2021 và ước tính việc này sẽ có tác động rõ ràng tới thị trường ô tô trong 2022. "Cả nhà sản xuất ô tô và đại lý phân phối sẽ hưởng lợi từ chênh lệch cung cầu trong ngắn hạn này" - SSI nêu rõ.
SSI Research cũng ước tính nhu cầu ôtô sẽ tăng 16% trong 2022. Với mức nền so sánh thấp trong 2021, cùng với tỉ lệ sở hữu ô tô còn thấp tại Việt Nam và việc Chính phủ giảm 50% phí trước bạ, theo SSI đây có thể là nền tảng vững chắc cho mức tăng trưởng cao trong năm 2022.
Bỏ qua những bất ổn trong ngắn hạn, SSI cũng cho rằng triển vọng 2022 có thể tươi sáng hơn với khả năng phục hồi tương đối chắc chắn. "Xe xăng của VinFast chiếm gần 11% thị phần ô tô trong nước, do đó tạo nhiều cơ hội cho các hãng xe khác phát triển và giành vị thế dẫn đầu. Ngoài ra, do VinFast là một trong những công ty có khả năng cạnh tranh cao về giá, việc thương hiệu này rời thị trường có thể giúp giảm bớt đáng kể áp lực cạnh tranh giảm giá đối với các hãng xe khác" - SSI nhấn mạnh.
SSI Research cho rằng việc Vinfast dừng sản xuất xe xăng vào cuối năm 2022 để tập trung vào xe điện sẽ tạo cơ hội cho nhiều hãng xe khác.
Thời điểm ghi nhận tăng trưởng cao có thể đến từ nửa cuối năm 2022. Theo báo cáo của SSI, nhu cầu mua xe sẽ chưa thực sự mạnh trong nửa đầu năm do khả năng dịch bệnh gia tăng vì biến thể mới Omicron. Sau khi dần mở cửa trở lại trong nửa cuối 2022, doanh số bán xe trong ngành sẽ bắt đầu tăng nhanh hơn, cộng với mức nền so sánh thấp trong quý III/2021 sẽ là động lực ghi nhận kết quả kinh doanh đột biến.
"Định giá hấp dẫn với tiềm năng tăng trưởng lợi nhuận cao. Với câu chuyện tăng trưởng trong 2022, chúng tôi cho rằng ngành có tiềm năng tăng trưởng mạnh. Đặc biệt, lợi nhuận ngành hồi phục sau 2 năm ảm đạm có thể hỗ trợ tâm lý thị trường mạnh mẽ" - SSI Research nhận định.