Hoa đào ngày Tết

Buồn không duyên cớ và nhớ vu vơ về những ngày Tết đã xa thật xa trong ký ức. Ai cũng nhớ lại và thấy mình trong không gian xưa cũ với đầy đủ ông bà cha me, đầy đủ các anh chị em trong ngôi nhà mái ngói cũng đã cũ, cái hàng rào dâm bụt bao quanh khoảng sân gạch đã ngả màu.

Nhà tôi thường bắt đầu chuẩn bị Tết rất sớm 

Từ đầu tháng chạp đã thấy má tôi mua vải về tính toán đo cắt may áo cho bầy con. Lúc đó nhà tôi chưa có máy may, má tôi cứ tính toán cắt một lần sắp xếp cột vải thành từng bó để sẵn, rồi mỗi buổi trưa hoặc tối rảnh rỗi thì má tôi lại mang ra tỉ mỉ may tay từng mũi kim. 

Cứ may xong một cái áo, cái quần cho một đứa má lại gọi con ra mặc thử, xoay qua xoay lại cho má ngắm nghía, nếu cần thì sửa đi sửa lại đến khi nào thấy đẹp mới thôi. 

Hồi đó còn nhỏ, chúng tôi không cảm thấy được nỗi vất vả của má, chỉ thấy vui sướng vì được mặc quần áo mới. May xong quần áo mới cho con, má tôi bắt đầu lo chuyện nhà bếp. 

Hoa mai ngày Tết

Ngày xưa các món ăn ngày Tết đều được tự làm ở nhà. Từ mứt dừa, mứt gừng, mứt khoai, mứt bí... không thiếu một thứ gì, hầu hết mọi người không ai nghĩ ra chợ mua sẵn như bây giờ. 

Từ 25 tháng chạp khi học trò đã được nghỉ Tết, má tôi mua các thứ khoai củ về rồi cả nhà phụ nhau cùng làm mứt. Mứt gừng được làm trước tiên, nhất là gừng củ. 

Đến bây giờ tôi cũng không nghĩ ra sao phải làm thứ mứt rắc rối vất vả ấy khi phải cẩn thận ngồi xăm từng nhánh gừng bằng cái đinh xăm, rồi luộc rồi sên đường mà phải múc từng muỗng nước đường rưới lên mặt những củ gừng được xếp ngay ngắn cho khỏi gãy. 

Lâu rồi tôi không làm công việc vất vả ấy, mà hình như cũng không thấy ai làm hoặc bán mứt gừng củ. Sau mứt gừng là mứt bí, mứt dừa, mứt khoai, nhà ai cũng thơm nồng mùi gừng mùi dừa, hương thơm nồng nàn của mứt như bay lan khắp cả xóm. 

Bọn trẻ chúng tôi lúc ấy thích nhất là ngày làm mứt khoai, đứa nào cũng tranh phần xắn cạnh miếng khoai có răng cưa cho đẹp, sau đó thì đem những mảnh khoai thừa nấu chè, nhất định là phải nhớ cho thêm vào nồi chè vài mảnh gừng xắt mỏng.

Sau khi ngâm măng khô để làm nồi thịt kho thì má tôi vo nếp rồi ngâm để chuẩn bị nấu bánh tét. Đó là ngày vui nhất trong năm. Cả nhà ai cũng có việc làm, ngày thường đông người là thế mà lúc đó có khi vẫn thiếu người. 

Tôi thường được giao đãi đậu xanh, làm xong mấy ký đậu xanh thật sạch cũng phải ngồi ẹo cái lưng. Những đứa nhỏ hơn thì háo hức phơi lá chuối, phải trở mặt lá chuối vài lần rồi đem vào cẩn thận lau mặt lá cho thật sạch. 

Bà nội tôi thường giành phần chẻ lạt vì theo bà, không ai có thể chẻ được những cọng lạt đều đặn như bà. Tôi biết gói bánh tét là nhờ những năm đó theo bà và mẹ gói bánh. Những khoanh bánh tét của nhà tôi luôn chặt, nhân tròn đều đặn ăn rất ngon và để lâu mà không sợ bị hư. 

Bây giờ tôi không gói bánh tét nữa vì nhà ít người, ăn chẳng bao nhiêu, dù vẫn biết bánh mua ở chợ cũng tương đối thôi vì chưa bao giờ tôi ăn thấy ngon theo kiểu mình ăn bánh nhà làm năm xưa.

Theo thời gian mọi sự đã thay đổi ít nhiều 

Bây giờ chẳng mấy nhà nào chuẩn bị Tết chu đáo như hồi xưa nên không khí Tết cũng đã nhạt đi. Không cần quá vất vả, cứ chuẩn bị tài chính rồi vào những ngày cuối năm đi một vòng siêu thị là bạn có thể mang Tết về nhà. 

Trong siêu thị không thiếu thứ gì, từ bánh kẹo và các loại mứt, có cả cây trái, có cả đủ loại thực phẩm. Và nếu cần bạn có thể mua luôn hoa đào hoa mai bằng giấy đem về trang hoàng cho nhà mình thêm rực rỡ. 

Trong khi dạo một vòng siêu thị là bạn có thể thích thú nhìn ngắm người người cũng đang háo hức sắm Tết như mình. Nhưng nếu bạn không thích cảnh xếp hàng tính tiền thì bạn cứ ngồi nhà, gọi một cuộc điện thoại là mọi thứ sẽ được mang đến mà không tốn chút mồ hôi nào.

Thời đại đã mới, công nghệ phục vụ con người hết nấc nhưng vẫn có thứ phải tự tìm thấy, đó là những cảm xúc trong lòng mình. 

Tết vẫn có những nỗi niềm riêng, ai cũng nhớ nhà, nhớ quê, nhớ cha mẹ anh em. Vì vậy chúng ta lại so sánh Tết xưa và Tết nay, để rồi nhớ về những hoài niệm cũ mà vui mà buồn. 

Cuộc sống là một dòng chảy trôi mải miết không dừng, phải có đổi thay là điều tất nhiên nên không cần nuối tiếc điều gì. 

Chỉ là khép lại một năm ai cũng có lúc lắng lòng nghĩ về mọi điều, ngày Tết làm gì, ăn gì, đi đâu cũng được miễn là thấy vui, thấy yêu người yêu đời hơn. Và lòng đầy hân hoan khi Tết xôn xao ngoài ngõ.

Đồ hoạ: NGỌC THÀNH

Có một cái Tết không được ăn gỏi gà xé trộn lá vạn thọ của má

TTO - Chiều ba mươi Tết là ngày vui nhất của nhà tôi. Bữa cơm rước ông bà về có đủ món ngon như khổ qua dồn thịt, thịt kho nước dừa, dưa cải bẹ xanh…