Loa kèn đỏ đón Tết

Có năm Tết vào đúng ngày sinh nhật của chàng, có năm vào đúng sinh nhật của tôi, như năm vừa rồi tôi tròn 40 tuổi. Tết là đông vui gặp mặt. Tết là hẹn gặp các bạn để đọc thơ. Tết ở giữa lòng châu Âu nhà tôi như thế.

Hương vị Tết của chúng tôi trong không khí lạnh là mùa đông ở châu Âu cũng là thời gian dành cho những mùa hoa mới. Tết năm nay, tôi mua các loại củ về trồng theo cách thủy sinh đặt trong nước như thủy tiên, dạ lan hương. 

Tôi giữ lại một chút thông tươi từ mùa Giáng sinh, trồng thêm loa kèn đỏ. Tết năm nào ở đây tôi cũng có những cành mai trắng như nét chấm phá không thể thiếu báo hiệu mùa xuân quê hương trong tim mình rực rỡ như những cánh hoa bung nở. 

2 Tết năm nay, trên những cành hoa giấy hoa nhài, chúng tôi có thêm những chiếc khẩu trang. Vườn treo trên mây nhà tôi giữa những bancông đầy hoa của mùa đông thêm những sắc màu tưởng nhớ.

Hương vị Tết không thể thiếu trong bếp là mùi gạo nếp, nếp cái hoa vàng. Cả nhà tôi ghiền xôi nếp. Nhanh lắm, chỉ cần nhớ ngâm gạo trước qua đêm, sáng hôm sau, tôi bắc bếp đồ xôi. Các bạn nhỏ vô cùng thích thú, bữa sáng được thay đổi bằng mùi xôi nếp mới. Món xôi nghệ vàng thơm phức hay món xôi chè hoa cau đậu xanh quen thuộc. 

Có khi tôi gói nhanh vài bánh chưng nho nhỏ xinh xinh rồi luộc trên bếp vài giờ rồi tắt đi. Bánh chưng như một biểu tượng của ký ức tuổi thơ tôi cùng gia đình ở Việt Nam. Đến tận bây giờ, bố tôi đã nghỉ hưu vài năm, ông vẫn gói bánh chưng như một thói quen của nếp nhà mỗi khi Tết về, là sự kết nối với thế hệ thứ 3 là các con của em gái tôi. 

Bánh chưng và dưa hành, bánh chưng chấm mật mía như ở quê choa của tôi lại chính là món ăn hợp với khẩu vị người châu Âu.

Hương vị Tết đó là mùi vị hương bài. Cứ đến Tết là bạn nhà tôi đốt hương bài. Mùi Tết trong mùa đông lạnh giá đầy tuyết rơi thật ấm và gần gũi. Chúng tôi đón Tết từ xa cùng gia đình, đón Tết online. 

Từ không khí Tết sớm của chúng tôi ở đây, bố mẹ tôi cũng mua đào sớm hơn, hoa Tết đầy sân trước hiên nhà, trong mảnh vườn của mẹ trồng rau, mảnh vườn của bố đầy hoa.

Mai Tết đón xuân

Tết là khởi sinh những ý nghĩ mới, làm mới tinh thần trong những ngày cũ đã qua, nhìn thấy những thay đổi trong lành. Tết trở thành ý niệm không chỉ về thời gian mà là ý niệm gặp gỡ, gặp lại những giá trị xưa về truyền thống văn hóa Việt, gặp lại sự chu đáo bày biện và trang trí trong mỗi căn nhà mang tên gốc Việt như tôi, gặp lại những chia sẻ vô tư trong lành ở những cái Tết xa bằng Internet. 

Triết học của Tết với tôi như thế, giản dị và đầm ấm, tụ họp và kết tinh giá trị tinh thần, sự sắp đặt với những khuôn hình tưởng tượng có thật như mâm quả, hoa Tết và các món ngon ngày Tết khi sum vầy, đàm đạo.

Tết bớt đi những mệt nhoài căng thẳng của các mẹ, các bà và các chị em. Tết được nghỉ ngơi là chính mình trong gia đình yêu thương và giữa vòng tay người thân thuộc.

Tôi luôn nghĩ thời gian nghỉ Tết hợp lý sẽ bớt đi những lo toan, mua sắm cũng thư thái chứ không phải chờ đến ngày cận Tết cuối cùng, trẻ em có thêm thời gian nghỉ ngơi những ngày cuối năm và tạo năng lượng cho năm mới học hành, vui chơi. 

Tết là di sản, đừng bao giờ bỏ đi hay thay đổi cùng Tết Tây. Nếu có thể, nghỉ Tết sớm hơn từ lúc 23 tháng chạp rồi đến ngày mùng 3 trở lại đi học, đi làm.

Mùa xuân ở châu Âu đến từ tháng 3, nghĩa là sau Tết Việt nhưng lúc đó chính là lúc hoa đào, hoa mai, mận bung nở. Không gian như cảnh sắc của vùng đồi núi quê nhà trong bầu không khí của nắng mai lên, những chùm hoa mong manh cùng gió, khởi sắc một mùa mới đang về. 

Tết đan xen giữa mùa đông ở đây và mùa xuân ở quê nhà xa là một sự gặp gỡ văn hóa, sự đa dạng của tinh thần nhân loại thế kỷ 21. Trong đại dịch này, sang năm thứ 3, Tết Việt online trở thành sự chia sẻ lớn lao của những người con gốc Việt ở khắp địa cầu. 

Những chuyến bay dừng lại nhưng đường băng kết nối online vẫn cứ băng băng chạy. Nhịp cầu nối kết cùng nhau. Tết dừng lại ở những căn nhà có giọng nói và tinh thần Việt Nam lan tỏa sang đứng cạnh các nền văn minh khác, giữa châu Âu hay Hoa Kỳ, Canada lạnh trong băng giá hay vùng Ý Nhĩ Lan thật xa góc bên kia địa cầu.

Hương vị Tết năm nay, đó cũng là dấu ấn những mũi tiêm chủng trong đại dịch. Tôi thực sự yên tâm khi bố mẹ đủ những mũi tiêm cần thiết, gia đình và người thân ở quê nhà luôn mạnh khỏe và an toàn. 

Bà ngoại tôi dù bị ngã nhưng vẫn luôn nhớ và nhắc đến tôi khi mẹ về thăm quê. Bà vẫn khỏe, luôn mong tôi về. Vì đã rất lâu rồi, đại dịch này không biết còn cách trở chúng ta bao lâu nữa. Chỉ còn biết hy vọng thật nhiều, cầu mong những cơn hấp hối qua mau, những khốn cùng của nhân loại được chữa lành để trở lại cuộc sống thường ngày tự do và di chuyển. 

Tết an toàn và Tết bao dung. Bao dung bớt đi những chầu mời mọc rượu chè để có đến thăm nhau với một phong cách mới 5K hay những chuyến xe về thăm quê không phải máu và nước mắt, đến với nhau những nụ cười hiền và có lúc lặng im, ít đi những ồn ào. 

Tết năm nay, vắng bóng những người thân hay những người quen vừa mất trong đại dịch này. Bạn của tôi ở Sài Gòn đã không còn người mẹ trẻ ngoài 40 tuổi hay người cha già 70 tuổi. 

Tết online

Tết có thể buồn hơn để sống nghị lực hơn và biết thêm nhiều bài học quý giá, bài học về những yêu thương hằng ngày cần thiết bao nhiêu, bài học về sức khỏe bản thân luôn là sự giữ gìn quý trọng nhất, bài học về sự không chủ quan giữa những tin tức bạt ngàn không biết thực hư, bài học về những người ra đi trên những chiếc giường vắng bóng người thân ở bên…

Thêm nhiều bài học của một thế hệ đang lớn lên và trưởng thành giữa đại dịch thảm khốc này.

Hương vị mùa xuân mới, từ những nếp nhà, từ mỗi con người cụ thể và những tính cách khác nhau tạo thành những giá trị có thực tạo dựng cùng nhau sự thống nhất và đoàn kết cùng yêu thương như một sức mạnh.

Hương vị mùa xuân mới, mùa xuân đất nước và quê hương, mùa xuân nhân loại của trí nhớ và ký ức tập thể của một đại dịch thế kỷ. Hương vị mùa xuân của hy vọng và chữa lành. 

Đồ hoạ: NGỌC THÀNH

Ai mua mùi ra mua!

TTO - Thường phải sau ngày 25 tháng chạp, trên đường phố mới xuất hiện những chiếc xe đạp lọc cọc, phía sau buộc một cái mẹt to, trên mẹt chất ngồn ngộn những "mớ rau" màu xanh thẫm.