Ngày 29-1, Bệnh viện (BV) Bình Dân cho biết vừa cấp cứu cho một trường hợp thủng thành sau âm đạo thông vào trực tràng sau khi thực hiện phẫu thuật thu hẹp âm đạo tại một cơ sở không được cấp phép.
Chảy máu kéo dài vùng hậu môn, âm đạo
Trước đó, người bệnh (38 tuổi, ngụ tại TP.HCM) cảm thấy âm đạo "lỏng lẻo", không tự tin trong đời sống chăn gối. Vào dịp cuối năm 2021, qua những lời quảng cáo trên mạng, chị tự tìm đến một spa để tìm hiểu về dịch vụ se khít vùng kín, thu nhỏ âm đạo.
Nhân viên tại cơ sở này thuyết phục chị rằng đây chỉ là một thủ thuật đơn giản và có thể làm ngay tại spa trong 30 phút. Sau khi “thu nhỏ” âm đạo vào buổi sáng, đến trưa người bệnh phát hiện máu chảy kéo dài ở vùng hậu môn, âm đạo. Chị quay trở lại cơ sở này để khám và được cơ sở này chuyển đến BV Bình Dân cấp cứu trong đêm.
Tại đây, các bác sĩ phát hiện chị bị thủng thành sau âm đạo thông vào trực tràng, vết rách khoảng 3 cm. Các bác sĩ đã thực hiện phẫu thuật cấp cứu cầm máu và vá thành âm đạo, trực tràng cho người bệnh. Vết thương sau đó lành tốt, người bệnh đã xuất viện về nhà.
Các bác sĩ đang phẫu thuật cho bệnh nhân. Ảnh: BVCC
BS Trần Văn Minh Tuấn, Khoa Ngoại Tiêu hóa BV Bình Dân, phẫu thuật cấp cứu cho người bệnh cho biết rách âm đạo trực tràng thường không gây nguy hiểm tính mạng nếu phát hiện và xử trí kịp thời.
Tuy nhiên, sau mổ vết thương khó lành và dễ nhiễm trùng, biến chứng rò trực tràng thông vào âm đạo gây nhiều phiền toái cần được theo dõi sát. Đôi khi, tình trạng rò có thể xuất hiện vài tháng sau khi vết thương tưởng như đã lành, cần phải tiếp tục phẫu thuật vá rò.
Rò âm đạo trực tràng làm đại tiện không tự chủ, phân từ trực tràng trào vào âm đạo, nhiễm trùng âm đạo, hình thành ổ mủ…
Trong tình huống xấu, người bệnh cần mở hậu môn nhân tạo (đeo một túi ở thành bụng để chứa phân từ trực tràng ra) chờ cho đường rò lành hẳn. Do đó, người bệnh cần được theo dõi chặt chẽ sau nhiều tháng để giảm thiểu nguy cơ rò âm đạo, trực tràng.
Hiểu đúng về “lỏng lẻo” âm đạo
ThS-BS Chuyên khoa 2 Phạm Hữu Đoàn, Trưởng khoa Niệu nữ - Niệu chức năng BV Bình Dân cho biết: “Một số chị em nghĩ rằng âm đạo giãn rộng sau sinh cần phẫu thuật thu hẹp lại. Thực ra âm đạo của phụ nữ là một ống cơ mạc, có thể co giãn thay đổi kích thước. Âm đạo có thể giữ những vật nhỏ như viên thuốc nhưng cũng có thể giãn rộng để em bé ra đời.
Nghiên cứu của Master và Johnson trên phụ nữ chưa mang thai đã thấy rằng chiều dài âm đạo khi bình thường dao động 4-7,5 cm nhưng khi bị kích thích có thể tăng lên thành 10,8 đến 12 cm. Cảm giác “lỏng lẻo” không phải do kích thước âm đạo thay đổi mà là do sự kém đàn hồi của thành âm đạo, sự giảm chất lượng của các lớp cơ.
Nguyên do kém đàn hồi âm đạo có thể do mang thai, sinh con, lão hoá, suy giảm nồng độ estrogen, bệnh tật hoặc chấn thương.
Chọn phương pháp và nơi điều trị an toàn
Người bệnh nên lựa chọn các cơ sở uy tín để điều trị. Spa chỉ được thực hiện các dịch vụ làm đẹp không xâm lấn như phun, xăm thẩm mỹ, chăm sóc da, xoa bóp,... Các cơ sở này không được cấp phép các phẫu thuật, thủ thuật có xâm lấn.
Hiện có bốn phương pháp để nâng cao đàn hồi của cơ vùng sàn chậu, trong đó có âm đạo gồm thay đổi lối sống, tập mạnh cơ sàn chậu, laser sàn chậu và phẫu thuật.
Thay đổi lối sống: Nên tăng các bữa ăn cân bằng dinh dưỡng và giảm thực phẩm chế biến sẵn. Tăng cường các thực phẩm tốt cho cơ âm đạo như khoai lang, bơ và đậu nành. Cần tránh khiêng vác đồ nặng, ngồi xổm, táo bón, ho kéo dài.
Các bác sĩ đang hướng dẫn người bệnh tập cơ sàn chậu với hệ thống máy tập tại Bệnh viện Bình Dân. Ảnh: BVCC
Tập cơ sàn chậu: Cơ của âm đạo cũng như các nhóm cơ khác trong cơ thể, đều có thể cải thiện sức mạnh, khối lượng, độ dẻo dai thông qua tập thể dục.
Theo ThS-BS Huỳnh Đoàn Phương Mai, khoa Niệu nữ-Niệu chức năng BV Bình Dân, chị em phụ nữ có thể tập bài tập Kegel. Điều quan trọng giúp bài tập này thành công là việc xác định đúng cơ sàn chậu và duy trì thực hiện bài tập mỗi ngày.
Để tăng hiệu quả của bài tập Kegel, bệnh nhân có thể sử dụng hệ thống máy tập sàn chậu có phản hồi sinh học, giúp kiểm soát mức độ và thời gian siết cơ sàn chậu.
Người có điều kiện hơn có thể sử dụng các máy tập sàn chậu cá nhân, thuận tiện để tập luyện tại nhà.
Hiện tại Khoa Niệu nữ - Niệu chức năng của BV Bình Dân có hệ thống laser sàn chậu để hỗ trợ luyện tập để cải thiện chất lượng mô âm đạo, tăng đàn hồi, tăng collagen cho vùng này. Laser sàn chậu khá an toàn, ít biến chứng, không xâm lấn.
Phẫu thuật chỉ thực hiện đối với các trường cơ sàn chậu đã suy yếu nặng: Đó là các trường hợp người bệnh có sa bàng quang, tử cung hoặc ruột. Phẫu thuật phải do bác sĩ chuyên khoa sâu, được đào tạo tốt thực hiện để tránh biến chứng đáng tiếc như thủng âm đạo-trực tràng.