Theo báo cáo của Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội Mỹ công bố ngày 13-1, Mỹ dự kiến bắt đầu đóng tàu chiến DDG (X) thế hệ tiếp theo của mình vào năm 2028 để thay thế các tàu cũ.
Theo USNI News - trang tin trực tuyến của Viện Hải quân Mỹ, đây sẽ là tàu chiến lớn nhất mà Hải quân Mỹ đóng trong hơn 20 năm qua.
Báo cáo của USNI News cho biết tàu mới sẽ được thiết kế để "dẫn dắt một thế hệ vũ khí năng lượng định hướng mới, và các cảm biến năng lượng cao sẽ theo sát hạm đội tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường lớp Arleigh Burke hiện tại của hải quân".
DDG (X) sẽ sử dụng hệ thống chiến đấu được phát triển từ Flight III Arleigh Burkes kết hợp radar tìm kiếm đường không SPY-6 mới - một ứng dụng mới cho phép chỉ huy tàu xác định vị trí và phân biệt nhiều mối đe dọa tiếp cận cùng một lúc.
Thông báo được đưa ra trong bối cảnh hai cường quốc đang leo thang căng thẳng ở Biển Đông và eo biển Đài Loan.
Phản ứng trực tiếp với Trung Quốc
Theo tờ South China Morning Post, việc Mỹ lên kế hoạch đóng tàu chiến mới là một phản ứng rõ ràng của Washington trước hải quân Trung Quốc, đặc biệt là tại các vùng biển tranh chấp ở tây Thái Bình Dương.
Ông Malcolm Davis - nhà phân tích cấp cao chuyên về an ninh Trung Quốc tại Viện Chính sách Chiến lược Úc nhận định, việc đóng DDG (X) là một phản ứng rõ ràng của Mỹ đối với lực lượng hải quân ngày càng hùng mạnh của Trung Quốc.
Bản thiết kế của tàu chiến DDG(X). Ảnh: HANDOUT
"Đây là phản ứng trước việc lực lượng tác chiến mặt nước của Trung Quốc ngày càng tinh vi và gia tăng về số lượng, nhất là khu trục hạm lớp Type 055 Renhai và tàu khu trục lớp Type 052D Luyang III" - ông nói.
Type 055 của Trung Quốc được coi là tàu khu trục mạnh thứ hai sau DDG-1000 (hay tàu tàng hình lớp Zumwalt) của Hải quân Mỹ.
Chiếc Type 055 đầu tiên của Trung Quốc đi vào hoạt động cách đây hai năm. Chiếc thứ hai được báo cáo là đã sẵn sàng chiến đấu vào ngày 11-1. Chiếc Type 055 thứ ba và thứ tư đã được bàn giao vào năm ngoái và chiếc thứ năm dự kiến được đưa vào hoạt động trong nửa đầu năm nay.
Tàu Type 052D của Trung Quốc được thiết kế để tương thích với các tàu khu trục lớp Arleigh-Burke của Hải quân Mỹ. Con tàu đầu tiên của lớp này được đưa vào hoạt động vào năm 2014 và vào tháng 8-2020. Chiếc Type 052D thứ 25 đã được hạ thủy.
"Hơn nữa, nó là để đáp lại các hệ thống chống xâm nhập (A2AD) tiên tiến của Trung Quốc, với khả năng tác chiến chống lại tàu chiến nổi trên mặt nước tầm xa tiên tiến, được thiết kế để đánh chìm các tàu của Mỹ" - ông nói thêm.
Nhiều người lo ngại A2AD khiến cho Hải quân Mỹ và các đồng minh gặp nguy hiểm và tốn kém hơn khi thâm nhập sâu vào bên trong chuỗi đảo thứ nhất, cũng như cản trở hoạt động bên trong đảo thứ hai.
Chuyên gia Davis nói rằng việc chặn xâm nhập như vậy sẽ khiến các hàng không mẫu hạm của Mỹ khó có thể tiếp cận đủ gần để làm nhiệm vụ.
Khả năng vượt trội của DDG (X)
Ông Michael Fabey - biên tập viên của cho nguyệt san Jane's Fighting Ships, một ấn bản của tạp chí An ninh quốc phòng Jane's Defense cho biết lợi thế của DDG (X) là có thể tiến hành các hoạt động độc lập.
"Các tàu sân bay sẽ không di chuyển nếu không có một đội tàu, bao gồm cả tàu khu trục, để bảo vệ. Tuy nhiên, những con tàu này có thể đi một mình khá an toàn, không giống như tàu sân bay. Do đó, nó có thể tiếp cận nhiều khu vực hơn, đặc biệt là các khu vực tranh chấp hoặc lãnh hải của các đối tác và đồng minh của Mỹ mà các tàu sân bay không đi tới" - chuyên gia Fabey nói.
Lhasa - tàu khu trục Type 055 thứ hai của hải quân Trung Quốc, đã tham gia các cuộc tập trận kể từ đầu năm 2022. Ảnh: WEIBO
Chuyên gia Davis nói rằng một lợi thế lớn khác của DDG (X) là khả năng cải thiện năng lực tồn tại của hải quân Mỹ trong môi trường nguy hiểm, phải đối mặt với hệ thống A2AD của Trung Quốc. Ông nhấn mạnh nhiều điểm mạnh tiên tiến hơn của tàu sẽ xuất hiện sau này.
Nói về một hạn chế của DDG (X), ông David cho biết đó là việc nó được đóng khá muộn. Theo kế hoạch, nó được đóng sớm nhất là vào cuối những năm 2020.
"Nếu hải quân Mỹ có thể chế tạo những thứ này nhanh hơn và tích hợp các khả năng tiên tiến sớm hơn, thì điều đó sẽ có ý nghĩa hơn rất nhiều trong bối cảnh môi trường chiến lược đang xuống cấp nhanh chóng" - ông nói.