Thông tin tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tối 3/1, Trung tướng Tô Ân Xô - Chánh văn phòng kiêm người phát ngôn Bộ Công an xác nhận, nhiều tuần qua, Công an Tp.HCM cùng một số Cục nghiệp vụ của Bộ Công an đã phát hiện, đấu tranh làm rõ sai phạm, tiêu cực trong cấp giấy chứng nhận, kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường tại một số trung tâm kiểm định phương tiện giao thông cơ giới.

“Các trung tâm này nằm trên địa bàn Tp.HCM, Long An, Tiền Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, Bến Tre, Bắc Giang, Bắc Ninh và sẽ còn thêm nữa”, ông Xô cho hay.

Người phát ngôn Bộ Công an cho hay, riêng Công an Tp.HCM đã ra lệnh khám xét 12 trung tâm kiểm định, khởi tố 6 vụ án với 43 bị can về các tội đưa hối lộ, môi giới hối lộ và giả mạo trong công tác.

Nói rõ hơn về thủ đoạn của các trung tâm đăng kiểm, ông Xô cho biết các trung tâm này bỏ qua nhiều sai phạm trong công đoạn kiểm tra thủ công hoặc cho thuê phụ tùng thay thế - là các phụ tùng không đảm bảo tiêu chuẩn.

“Ví dụ, xe vào kiểm định lốp mòn quá thì thay lốp, thay thành thùng và một số phụ tùng khác, chỉ cần nộp tiền vào làm là xong, khi ra là đảm bảo tiêu chuẩn; hoặc sử dụng phần mềm can thiệp vào hệ thống đăng kiểm để thay đổi thông số kiểm định chất khí thải”, ông Xô nói.

Theo ước tính sơ bộ, có khoảng hơn 70.000 phương tiện cơ giới được kiểm định theo dạng làm luật như trên. Bên cạnh đó, các trung tâm kiểm định này đã cấp 52.300 giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, thu lợi bất chính hàng chục tỷ đồng.

Theo ông Xô, vụ việc này xảy ra và được theo dõi trên diện rộng. Người phát ngôn Bộ Công an khẳng định một số trung tâm đăng kiểm không đủ tiêu chuẩn còn có thủ đoạn lập danh sách kiểm định viên ảo để hợp thức hóa quy định của Chính phủ về kiểm định xe cơ giới.

Ông lấy ví dụ quy định phải có 3 kiểm định viên, phải có một kiểm định viên bậc cao, nhưng trung tâm không có nên lập ảo.

Đặc biệt, ông Xô thông tin về việc một giám đốc trung tâm kiểm định khi công an bắt viết lời khai thì mới lộ ra việc không biết viết, không biết đọc.

Người này khai 50 năm trước chỉ học đến lớp 3, nhưng đến nay trở thành Giám đốc Trung tâm Kiểm định 50-17D ở huyện Nhà Bè, Tp.HCM. “Đây là những hành vi lần đầu tiên công bố, thủ đoạn rất liều lĩnh”, ông Xô nói.

Theo đại diện Bộ Công an, những hành vi trên ảnh hưởng xấu đến việc giám sát chất lượng, số lượng phương tiện an toàn giao thông và bảo vệ môi trường, xâm phạm hoạt động của cơ quan Nhà nước, xâm phạm trật tự quản lý công cộng, gây thiệt hại tài sản cho người dân, gây dư luận xấu trong xã hội và gây nguy cơ mất an toàn cho người điều khiển và người dân.

“Những hành vi trên được coi là virus Việt Á trong lĩnh vực kiểm định giao thông. Bộ Công an đang tích cực triển khai các biện pháp này trên phạm vi toàn quốc”, Tướng Tô Ân Xô khẳng định số lượng bị can trong vụ án này có thể tiếp tục tăng lên trong thời gian tới.

Trước đó, ngày 29/12/2022, 14 cán bộ của Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới đường bộ 99-03D bị Công an tỉnh Bắc Ninh khởi tố với cáo buộc nhận hối lộ hơn 6,5 tỷ đồng trong 3 năm.

Kết quả điều tra ban đầu xác định, Trung tâm 99-03D ở thị trấn Phố Mới, huyện Quế Võ bị nhiều ý kiến phản ánh là sách nhiễu, gây khó khăn, gợi ý, nhận tiền "bôi trơn" với nhiều chủ phương tiện.

Ngày 30/12/2022, ông Trần Bửu Tùng, 64 tuổi, Giám đốc trung tâm đăng kiểm 50-19D; Nguyễn Huỳnh Phong (Phó Giám đốc trung tâm) và 3 đăng kiểm viên ở quận Bình Tân, Tp.HCM, bị bắt tạm giam bị bắt với cáo buộc Nhận hối lộ. Riêng Nguyễn Tấn Thành bị điều tra về tội Đưa hối lộ. Trung tâm đăng kiểm 50-19D thuộc Công ty Cổ phần Phú An Viễn, có trụ sở chính tại đường Trần Hưng Đạo, quận 5.

Sai phạm của các trung tâm này bị bại lộ sau khi CSGT Tp.HCM phát hiện nhiều phương tiện không đảm bảo an toàn kỹ thuật như: xe tải, xe ben cơi nới thành, thùng; biển số mờ, không đảm bảo tiêu chuẩn khí thải... vẫn được cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.

Vào cuộc điều tra, Công an Tp.HCM xác định hàng loạt trung tâm đăng kiểm đã nhận tiền "lót tay" để bỏ qua vi phạm cho các ôtô khi đăng kiểm, thu lợi bất chính gần 10 tỷ đồng. Cho rằng sai phạm có thể xảy ra ở các trung tâm đăng kiểm trên cả nước, Công an Tp.HCM đã phối hợp Cục cảnh sát Kinh tế, Cục CSGT (Bộ Công an) và các tỉnh thành mở rộng điều tra vụ án.