Nội dung này được Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu tại Hội nghị tổng kết của Bộ Kế hoạch và Đầu tư sáng 4/1. "Việc phân bổ nguồn lực của nhà nước phải hiệu quả, tránh dàn trải, phải quyết liệt với điều này", ông nói.

Thủ tướng cho biết, năm ngoái, Việt Nam vượt thu ngân sách 392.000 tỷ đồng, là con số chưa từng có. Khoản tiền này sẽ ưu tiên chi tiền lương; xử lý các vấn đề cấp bách, bất ngờ (thiên tai, dịch bệnh...); còn lại tập trung cho phát triển hạ tầng giao thông chiến lược.

Theo đó, mục tiêu đến năm 2025, Việt Nam phải có 3.000 km đường cao tốc và tới năm 2030 là 5.000 km để tạo không gian, động lực phát triển. "Chúng ta phải tập trung nguồn lực để làm ra tấm ra món, dứt khoát không để dàn trải, manh mún, kéo dài", Thủ tướng nêu.

Ông yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư phải đưa ra được các tiêu chuẩn, tiêu chí trong đầu tư, thậm chí "cắt bớt" các dự án không cần thiết. "Phải làm những dự án tiếp tục sinh ra tiền, thế mới gọi là đầu tư phát triển", ông nói. Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, năm 2022, cơ quan này đã trình cấp có thẩm quyền cắt giảm gần 5.000 dự án trong kế hoạch đầu tư công trung hạn.

Người đứng đầu Chính phủ cũng đề nghị các địa phương phối hợp theo chủ trương lớn, "không chạy chọt, lên xin Bộ Kế hoạch và Đầu tư những cái lặt vặt" vì không có nguồn lực để dàn trải. Theo Thủ tướng, một phần nguyên nhân của chậm giải ngân đầu tư công cũng xuất phát từ việc đầu tư thiếu tập trung, khâu chuẩn bị không tốt.

Thủ tướng cũng nhìn nhận, do bối cảnh kinh tế - xã hội có nhiều thay đổi, dẫn đến nhiều khung pháp lý không đáp ứng được, Bộ phải phát hiện nhanh, phản ứng chính sách kịp thời. Bên cạnh đó, ông lưu ý cần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm, nâng cao năng lực cấp dưới và tăng cường kiểm tra, giám sát. Lấy ví dụ với các dự án đường cao tốc, ông cho biết, trước đây chỉ có Bộ Giao thông vận tải triển khai, nhưng điều này sẽ không thực hiện được trong nhiệm kỳ này khi số vốn được bố trí cho phát triển hạ tầng lên đến 470.000 tỷ đồng, gấp 3 lần so với trước.

"Khi được phân cấp, phân quyền, giao nhiệm vụ, các địa phương rất phấn khởi và có động lực để triển khai vì các dự án cao tốc gắn liền với sự phát triển của họ. Thực tiễn đã cho thấy cách làm mới là phù hợp, hiệu quả", Thủ tướng nói.

Trước đó, đánh giá về hoạt động của Bộ Kế hoạch và Đầu tư năm 2022, Thủ tướng cho biết, Bộ đã thể hiện được vai trò của cơ quan tổng hợp tham mưu cấp chiến lược, cơ quan đầu mối, điều phối điều hành kinh tế vĩ mô, có sản phẩm cụ thể, hiệu quả lượng hóa được. Trong đó, dấu ấn lớn nhất là Bộ này đã xây dựng được chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội quy mô 347.000 tỷ đồng, với 4 lĩnh vực trọng tâm mà thực tế khẳng định là đúng và trúng gồm an sinh xã hội, y tế, hạ tầng và hỗ trợ doanh nghiệp...

Đức Minh