Ngày 9-1, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đã ban hành kết luận điều tra vụ án, đề nghị truy tố ông Trần Phương Bình - cựu tổng giám đốc Ngân hàng Đông Á (DAB).

Ông Trần Phương Bình bị đề nghị truy tố về tội "vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng".

Bảy người khác bị đề nghị truy tố cùng ông Trần Phương Bình gồm: Nguyễn Thị Ngọc Vân - cựu phó tổng giám đốc; Nguyễn Đức Tài - nguyên giám đốc DAB Sở giao dịch; Phùng Ngọc Khánh - chủ tịch kiêm tổng giám đốc Công ty CP M&C.

Ông Trần Phương Bình chỉ đạo "không thẩm định hồ sơ vay"

Theo kết luận, ông Trần Phương Bình giữ chức tổng giám đốc DAB từ tháng 3-1998 đến tháng 8-2015.

Cuối năm 2012, DAB Sở giao dịch cho năm công ty thuộc nhóm M&C vay gần 1.700 tỉ. Tài sản đảm bảo chung cho năm khoản vay là một phần quyền sử dụng đất diện tích hơn 62.000m² thuộc dự án 7,6ha tại phường An Phú, TP Thủ Đức, TP.HCM.

Cụ thể, đối với khoản vay 400 tỉ của Công ty Ngôi Sao, ông Bình là người ký duyệt đồng ý cho vay. Mục đích của khoản vay là để công ty góp vốn đầu tư xây dựng khai thác kinh doanh dự án 7,6ha. 

Tuy nhiên số tiền trên đã không được sử dụng theo mục đích vay mà được dùng để trả nợ cho bảy khoản vay của M&C, Công ty Liên Phát và một số việc khác. Điều nãy dẫn đến, nay Công ty Ngôi Sao vẫn nợ DAB 400 tỉ tiền gốc và hơn 800 tỉ tiền lãi. 

Ông Bình cũng ký duyệt đồng ý cho Công ty Liên Phát khoản vay khác 400 tỉ. Số tiền này tiếp tục không được sử dụng đúng mục đích vay mà M&C dùng để trả nợ và chuyển cho nhiều đối tác.

Tính đến tháng 5-2022, Công ty Liên Phát vẫn còn dư nợ DAB 400 tỉ tiền gốc và gần 800 tỉ tiền lãi.

Tương tự ba khoản vay khác từ 90 tỉ đến 410 tỉ, ông Bình cũng là người ký duyệt đồng ý cho vay. 

Các khoản vay này cũng không được M&C sử dụng để đầu tư vào dự án theo mục đích vay mà được dùng để trả nợ hoặc cho các việc khác.

Tính đến tháng 5, các công ty vẫn dư nợ cả gốc lẫn lãi của 3 khoản vay trên tại DAB là hơn 2.600 tỉ.

Tại cơ quan điều tra, ông Trần Phương Bình khai, thời điểm 2008, tổng giám đốc Công ty CP M&C đã rất khó khăn về tài chính, không có tiền để trả gốc và lãi cho các khoản vay đến hạn.

Để đảm bảo DAB không bị tỉ lệ nợ quá hạn quá cao, ông Bình yêu cầu tổng giám đốc M&C phải tiếp tục vay để có tiền trả gốc và lãi cho các khoản vay đến hạn.

Ông Bình thừa nhận với vai trò là tổng giám đốc DAB, đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật trong việc thỏa thuận thống nhất với M&C về việc vay vốn với mục đích trả nợ cho các khoản vay đến hạn.

Đồng thời ông Bình chỉ đạo các cấp dưới lập, ký hợp thức hồ sơ cho vay, trực tiếp phê duyệt cấp tín dụng cho các công ty thuộc nhóm M&C…

Cựu tổng giám đốc DAB bị C03 cáo buộc có hành vi tổ chức, chỉ đạo cấp dưới không thẩm định hồ sơ vay và tài sản đảm bảo, lập tờ trình đề nghị hội sở phê duyệt cho Công ty CP M&C vay tiền.

"Phù phép" hồ sơ dễ dàng vay ngàn tỉ

Theo kết luận, cựu tổng giám đốc M&C Phùng Ngọc Khánh đã thỏa thuận, thống nhất với Trần Phương Bình về việc nhờ người đứng tên để ký hồ sơ tại DAB vay gần 1.700 tỉ.

Quá trình vay vốn, ông Khánh đã chỉ đạo lập phương án kinh doanh, các hợp đồng hợp tác để làm hồ sơ chứng minh mục đích sử dụng vốn vay.

Ông Khánh còn chỉ đạo việc lập hồ sơ hợp tác giữa M&C với Công ty Liên Phát để làm hồ sơ chứng minh tài sản đảm bảo các khoản vay.

Theo cơ quan điều tra, sau khi các khoản vay tại DAB được giải ngân, ông Khánh tiếp tục chỉ đạo việc sử dụng số tiền này để trả nợ cho các khoản vay cũ của nhóm công ty M&C.

Đến nay năm công ty đứng tên vay tiền đều đã ngừng hoạt động và không có khả năng hoàn trả cho DAB hơn 5,5 ngàn tỉ cả tiền gốc và lãi. 

Tài sản được thế chấp cho các khoản vay này được định giá tại thời điểm khởi tố vụ án chỉ gần 185 tỉ.

Hành vi của ông Trần Phương Bình, Phùng Ngọc Khánh và nhiều lãnh đạo, cán bộ thuộc DAB bị cáo buộc gây thiệt hại cho ngân hàng hơn 5,5 ngàn tỉ.

Các hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng của ông Trần Phương Bình và đồng phạm còn bị C03 kết luận là một trong những nguyên nhân dẫn đến thực trạng DAB tại thời điểm cuối năm 2015 lỗ lũy kế hơn 31 ngàn tỉ, vốn chủ sở hữu âm hơn 25 ngàn tỉ và tổng tài sản thực chỉ còn 47 ngàn tỉ.

Vụ án thứ tư ông Trần Phương Bình gây thất thoát ngàn tỉ của DAB

Đây là vụ án thứ tư ông Trần Phương Bình bị khởi tố do sai phạm dẫn tới thất thoát tiền của Ngân hàng Đông Á.

Trước đó, ông Bình đã nhận án tù chung thân năm 2018 trong vụ án Phan Văn Anh Vũ và đồng phạm chiếm đoạt, làm thất thoát tiền của Ngân hàng Đông Á.

Năm 2020, ông Bình nhận án tù chung thân lần thứ hai trong vụ thất thoát hơn 8.000 tỉ đồng của ngân hàng.

Hồi cuối tháng 6, ông Trần Phương Bình bị tuyên phạt 10 năm tù trong một vụ án khác với cáo buộc chỉ đạo cấp dưới bỏ qua các quy trình thẩm định cho một khách hàng thân thiết vay tiền sai quy định, gây thiệt hại 184 tỉ đồng.

THÂN HOÀNG - TUYẾT MAI

Cựu tổng giám đốc Ngân hàng Đông Á Trần Phương Bình lãnh thêm 10 năm tù

TTO - Ông Trần Phương Bình bị tuyên phạt 10 năm tù với cáo buộc chỉ đạo cấp dưới bỏ qua các quy trình thẩm định cho một khách hàng thân thiết vay tiền sai quy định, gây thiệt hại 184 tỉ đồng của Ngân hàng Đông Á.