Bước sang năm 2023, dù được dự báo còn thách thức và những khó khăn nhất định nhưng “lửa thử vàng gian nan thử sức”, không ít các doanh nghiệp cũng chuẩn bị tâm thế và chủ động ứng với với những thách thức không chỉ trong năm 2023 mà còn cả giai đoạn tiếp theo. Trong hội nghị tổng kết công tác năm 2022 và triển khai công tác năm 2023 của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), Thứ trưởng bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi yêu cầu trong năm 2023 cần triển khai các giải pháp để thị trường chứng khoán phát triển thực chất, bền vững hơn, tăng thanh khoản, tiếp tục là kệnh dẫn vốn quan trọng của nền kinh tế.

Bên cạnh đó, bộ Tài chính, UBCKNN cũng đã có những giải pháp để tháo gỡ những vướng mắc chung cho thị trường cùng các giải pháp thúc đẩy thị trường chứng khoán (TTCK) năm 2023 và các năm tiếp theo.

Năm 2022, cơ quan quản lý đã có những biện pháp xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trên TTCK giúp bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư. Tại chương trình Talk Show Phố Tài Chính, bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ Phát triển Thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết động thái của cơ quan quản lý trong việc siết chặt kỷ cương của thị trường được coi là điểm nhấn quan trọng trong năm 2022. UBCKNN đã phối hợp với cơ quan điều tra để xử lý hình sự với những vụ việc lớn như lừa đảo ở Công ty ASA, Tập đoàn FLC hay Tập đoàn Louis. Năm 2022, UBCKNN đã kiểm tra và xử lý vi phạm 495 trường hợp tổ chức và cá nhân có hành vi vi phạm trên TTCK, trong đó có 5 vụ việc liên quan đến thao túng giá trên TTCK. Ngoài ra, đã có nhiều biện pháp bổ sung cũng như chế tài nặng đối với các hành vi vi phạm. Tổng số tiền phạt lên đến trên 39 tỷ đồng.

Theo bà Bình, những động thái này có tác động đến tâm lý nhà đầu tư, thậm chí khiến cho thị trường bị tác động mạnh nhưng những đề này được cho là chỉ mang tính chất ngắn hạn. Trong khi về dài hạn, bà Bình đánh giá những động thái này tạo ra niềm tin cho nhà đầu tư vào sự tăng trưởng bền vững đặc biệt với nhà đầu tư nước ngoài.

Năm 2023, dự báo thị trường sẽ đón nhận những áp lực từ bên ngoài cũng như bên trong. Bà Bình cho rằng nền kinh tế Việt Nam nói chung và TTCK nói riêng sẽ vẫn tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức. Áp lực của vấn đề lạm phát cũng như mặt bằng lãi suất tăng cao sẽ còn tiếp diễn. Trong ít nhất nửa đầu năm 2023, lãi suất tăng cao sẽ khiến chi phí đầu vào của các doanh nghiệp sản xuất sẽ khó khăn, điều này sẽ khiến dòng tiền sẽ vẫn ở lại khu vực tính dụng ngân hàng thay vì đổ vào TTCK như năm 2021.

Ngoài ra, kinh tế thế giới cũng sẽ đối mặt với những khó khăn, thậm chí nguy cơ suy thoái dẫn đến nhu cầu và tiêu dùng của các mặt hàng xuất khẩu giảm. Các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi khó khăn nêu trên.

Về các điểm sáng cho năm 2023, bà Bình cho biết tốc độ lạm phát của Mỹ đã bắt đầu chững lại, Fed cũng phát ra tín hiệu giảm dần biện pháp thắt chặt tiền tệ. Ngoài ra, nền kinh tế Trung Quốc đã có tín hiệu mở cửa trở lại. Bên cạnh đó, nền kinh tế Việt Nam năm 2023 được đánh giá tích cực. Ngân hàng phát triển châu Á cuối tháng 12 vẫn cho rằng Việt Nam còn dư địa tăng trưởng khoảng 6,3% trong năm 2023, cao nhất trong khu vực ASEAN. Cùng với đó, lượng mở mới tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư trên TTCK Việt Nam vẫn tăng mạnh, gấp đôi so với năm 2021. Thêm vào đó, nhà đầu tư nước ngoài đã có dấu hiệu mua ròng trở lại rất tích cực. Những điều trên cho thấy TTCK vẫn là kênh đầu tư có triển vọng trong năm 2023.

Về các giải pháp giúp thị trường phát triển bền vững và trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn hiệu quả cho nền kinh tế trong thời gian tới. Đại diện UBCKNN cho biết trong năm tới sẽ tiếp tục rà soát luật Chứng khoán và các văn bản thi hành theo hướng  khắc phục ngay những bất cấp và khó khăn, hỗ trợ cho các doanh nghiệp trong quá trình huy động vốn trên TTCK, tạo nền tảng cho nhà đầu tư tham gia thị trường một cách minh bạch và an toàn hơn. Một điểm nhấn quan trọng nữa, cơ quan quản lý quyết tâm đưa hệ thống giao dịch mới vào vận hành từ giữa năm 2023, qua đó có thể hỗ trợ cho các giải pháp giao dịch mới trên thị trường, triển khai cơ chế thanh toán bù trừ CCP, giúp cho TTCK tiệm cận các thông lệ quốc tế và có thể được cộng điểm trong quá trình đánh giá nâng hạng lên thị trường mới nổi.

Một điểm quan trọng tiếp theo là cơ quan quản lý sẽ nhận mạnh vào việc triển khai cấp giám sát từ phía công ty chứng khoán nhằm đảm bảo nâng cao năng lực của hệ thống giám sát. Bên cạnh hệ thống giám sát hai cấp như hiện nay, UBCKNN sẽ thiết lập hệ thống cơ sở dữ liệu dùng chung và ứng dụng công nghệ trong hoạt động giám sát TTCK, nâng cao xử lý và phát hiện các hành vi vi phạm từ phía cơ quan quản lý thị trường.

Trong năm 2023, thực hiện quy định của Nghị định 65 về vấn đề phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, Dự kiến UBCKNN sẽ đưa vào vận thành hệ thống giao dịch thứ cấp dành cho trái phiếu phát hành riêng lẻ từ giữa năm 2023. Đối với thị trường chứng khoán phái sinh, UBCKNN đang phối hợp với các Sở giao dịch chứng khoán rà soát để cải tiến chất lượng chỉ số VN30, đồng thời chỉ đạo các Sở giao dịch triển khai tiếp các loại sản phẩm Hợp đồng tương lai đối với các chỉ số khác ngoài VN30 để đang dạng hóa sản phẩm cho nhà đầu tư.

UBCKNN đã trình Bộ Tài chính để trình Chính phủ dự thảo chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 trong đó trọng tâm đặt ra các vấn đề phát triển bền vững và nhấn mạnh ứng dụng khoa học công nghệ mới trong công tác giao dịch, giám sát, vận hành các hệ thống thị trường…