Trong dịp Tết Nguyên đán 2023, ông Trần Văn Cưng (58 tuổi, ở xã Phong Hòa, huyện Lai Vung, Đồng Tháp) trồng khoảng 4.000 dây dưa hấu Kim Hồng. Trong đó, ông chọn ra 600 dây có trái phát triển tốt để tạo hình.

Tuy nhiên, do thời tiết thất thường, mưa nhiều khiến số dưa hấu tạo hình không đạt như mong muốn nên dịp Tết này, ông Cưng chỉ cho ra thị trường 100 trái dưa hấu vuông và 100 trái dưa hấu thỏi vàng loại 1 và 400 trái loại 2.

Chia sẻ về cơ duyên đến với việc tạo hình dưa hấu, ông Cưng cho biết, gia đình ông vốn có truyền thống trồng dưa hấu trưng Tết nên ông cũng nối nghiệp cha mẹ. Vào năm 2000, trong một lần đào mương rồi dùng 2 tấm gỗ chặn đường mương thì có một trái dưa hấu non kẹt ở giữa nhưng ông không để ý. Đến ngày thu hoạch dưa thì bất ngờ phát hiện trái dưa hấu đó bị 2 tấm gỗ ép lại tạo thành 2 mặt phẳng nhưng trái vẫn bóng đẹp, không bị hư nên ông mới nảy ra ý tưởng đưa trái dưa vào khuôn thử nghiệm.

Ban đầu, ông chỉ làm dưa hấu hình vuông đơn thuần bằng khuôn gỗ. Sau đó để nâng cao giá trị sản phẩm, ông khắc chữ vào khuôn để trái dưa hấu thêm bắt mắt. Với nguyên lý nén trái trong khuôn gỗ để tạo hình, ông Cưng tiếp tục cho ra đời sản phẩm dưa hấu hình thỏi vàng để phục vụ nhu cầu trưng Tết của khách hàng.

"Lúc đầu làm thử khó khăn do chưa có kinh nghiệm, trái mình chọn không có chuẩn, hư hao nhiều. Sau đó, tôi tính toán cẩn thận, tỉ mỉ từ ngày xuống giống, ngày bỏ vô hộp tạo hình, quan trọng nhất là khâu chăm sóc, theo dõi để kịp thời xử lý sâu bệnh", ông Cưng nói với Tuổi Trẻ Online.

Theo Tiền Phong, giống dưa hấu được ông Cưng chọn trồng là dưa Kim Hồng có vỏ vàng, ruột đỏ. Ông cho biết đã mất nhiều năm trồng thử nghiệm qua nhiều giống dưa hấu khác nhau nhưng chỉ có dưa hấu Kim Hồng (là loại dưa có vỏ dày, độ ngọt cao, có thể bảo quản được từ 1 - 2 tháng) là đạt các tiêu chí mà người nông dân này mong muốn. Bên cạnh đó, để có được trái dưa hấu độc lạ, yếu tố thời tiết và khuôn tạo hình cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng. Khuôn dưa hấu phải là loại đảm bảo chịu lực tốt để trong quá trình phát triển, trái dưa không làm vỡ khuôn. Do đó, khác với các nhà vườn tại miền Tây, ông Cưng đã tự sáng chế ra khuôn tạo hình dưa hấu bằng gỗ căm xe, vừa chịu lực tốt, vừa có độ bền cao từ đó cho ra những quả dưa hấu đẹp mắt, rất được khách hàng ưa chuộng.

"Thị trường năm nay phấn khởi hơn, hàng đi rất nhanh, hiện đã bán hết và giao được 80% rồi", ông Cưng nói.

Ông Nguyễn Văn Phan, ngụ quận Ô Môn, Cần Thơ, cho biết tìm mua dưa hấu hình thỏi vàng để tặng bạn bè và người thân vì sự độc đáo, mang ý nghĩa của Tết và tạo hình được như vậy người nông dân phải bỏ tâm huyết rất nhiều.

"Theo tôi, để làm ra quả dưa như vậy rất khó, tôi mua tặng những người thân của mình, hy vọng năm mới hạnh phúc, đầy đặn, trọn vẹn", ông Phan nói.

Dưa hấu tạo hình của ông Cưng được thương lái và khách hàng ưa chuộng vì mẫu mã độc đáo, thời gian chưng kéo dài 1-2 tháng. Dưa hấu thỏi vàng loại 1 được bán với giá 1,5 triệu đồng/cặp, dưa hấu vuông giá 1 triệu đồng/cặp. Còn số dưa hấu tạo hình loại 2 có giá 600.000 đồng/cặp.

Minh Hoa (t/h theo Tuổi Trẻ Online, Tiền Phong, Nông Nghiệp Việt Nam)