Loại thực phẩm được ưa chuộng
Tôm hùm là loại thực phẩm được tiêu thụ đặc biệt mạnh ở Trung Quốc trong mùa đông. Những sinh vật biển thơm ngon này thường được ăn vào dịp Tết Nguyên Đán. Vào thời điểm này, các doanh nghiệp thế giới nhận nhiều đơn đặt hàng từ Trung Quốc, từ đó đẩy mạnh thu mua tôm hùm để cung ứng.
Theo AP, chỉ riêng trong 11 tháng đầu năm 2021, các nhà xuất khẩu Mỹ đã xuất khẩu hơn 6 triệu kg tôm hùm sang Trung Quốc, tăng 6% so với cùng kỳ năm 2020.
Theo Vietnam+, hoạt động xuất khẩu tôm hùm của Khánh Hoà sang Trung Quốc đang diễn ra rất sôi động kể từ sau khi Trung Quốc cho phép mở cửa khẩu tại biên giới. Đáng lưu ý, mỗi ngày có cả trăm tấn tôm hùm được thu mua.
Thị trường Trung Quốc vốn là thị trường quan trọng đối với ngành thuỷ sản Việt Nam. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam cho biết, khoảng 90% lượng tôm hùm xuất khẩu của Việt Nam là sang Trung Quốc.
Việc Trung Quốc mở cửa khẩu đã giúp các doanh nghiệp xuất khẩu nông, thuỷ sản có đầu ra, bán được nhiều đơn hàng hơn. Một số hộ dân nuôi tôm hùm ở xã Cam Bình, thành phố Cam Ranh, tỉnh Khánh Hoà cho biết, sau khi Trung Quốc cho phép mở cửa trở lại, người nuôi tôm hùm rất phấn khởi bởi sản phẩm được thu mua và tiêu thụ mạnh.
Tờ Hoàn Cầu cho hay, Việt Nam đang tích cực xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc, một phần là do thủ tục thương mại được đơn giản hóa và nới lỏng thuế quan kể từ khi RCEP có hiệu lực.
Để giảm chi phí vận chuyển, các công ty cũng có xu hướng vận chuyển hàng hóa bằng đường bộ hơn là đường hàng không, vốn mất nhiều thời gian hơn. Công ty dự kiến sẽ tăng ít nhất gấp đôi xuất khẩu trong năm nay do nhu cầu mạnh mẽ ở Trung Quốc.
Trước khi Trung Quốc quyết định mở cửa biên giới vào ngày 8/1, mức tiêu thụ tôm hùm ở Khánh Hoà diễn ra chậm, mức giá thu mua tại bè chỉ khoảng 680.000 - 700.000 đồng/kg loại 3 con/kg (tôm xanh).
Từ sau khi nối lại các tuyến giao thương, giá tôm hùm đã tăng hơn 100.000 đồng/kg lên mức 800.000 đồng/kg.
Tại "thủ phủ" nuôi tôm hùm xanh ở Khánh Hoà, thương lái đang tăng cường cho tàu ra các đảo Bình Ba, Bình Hưng để thu mua sản phẩm. Đây là tín hiệu tích cực đối với các hộ dân nói riêng và ngành thuỷ sản của khu vực nói chung.
Nhu cầu tôm hùm của người dân Trung Quốc
Theo Hoàn Cầu, trong những năm gần đây, nhu cầu tiêu thụ tôm hùm của tầng lớp trung lưu Trung Quốc ngày càng tăng.
"Tôm hùm rất ngon, đẹp mắt và có màu đỏ, màu tượng trưng cho sự thịnh vượng trong văn hóa Trung Quốc", Chen Shanshan, một cây bút chuyên viết về ẩm thực, chuyên gia dinh dưỡng và là một tín đồ cuồng tôm hùm ở Thượng Hải, cho biết. "Trước đây, mọi người nghĩ tôm hùm là một thứ gì đó xa xỉ, nhưng nó ngày càng có giá phải chăng hơn và giờ đây mọi người đang chế biến tôm hùm theo những cách giản dị hơn, chẳng hạn như nấu súp hoặc nước dùng ăn kèm với cơm", Chen nói.
Theo báo cáo của hãng tin AP, trong 6 năm từ 2009 đến 2014, xuất khẩu tôm hùm sống và chế biến từ Mỹ sang Trung Quốc đã tăng "thần tốc", từ 2,1 triệu USD năm 2009 lên 90,5 triệu USD năm 2014.
Thậm chí, mặc cho những vấn đề gián đoạn chuỗi cung ứng và thương mại quốc tế do Covid-19 gây ra, Trung Quốc vẫn không có dấu hiệu giảm nhu cầu đối với tôm hùm Mỹ.
Ví dụ, trong năm 2021, khi có những dấu hiệu cho thấy nền kinh tế Trung Quốc hạ nhiệt, với dữ liệu kinh tế quý 2 năm 2021 cho thấy tốc độ tăng trưởng GDP của Trung Quốc chậm lại do hoạt động đầu tư của nhà nước chậm lại và tăng trưởng tiêu dùng yếu hơn, thì giá hải sản vẫn tăng vọt trên cả nước. Giá bán buôn hải sản nước ngọt tăng 20% so với cùng kỳ năm ngoái trong nửa đầu năm 2021 tại Trung Quốc, theo dữ liệu do Cục Thống kê Quốc gia công bố.
Trung Quốc đang chiếm một khối lượng lớn khối xuất khẩu tôm hùm của Mỹ, cũng như nhập khẩu tôm hùm từ Canada, Australia, Nam Phi và các nước khác. Theo báo cáo của AP, tôm hùm từ Mỹ được coi là một lựa chọn hợp lý hơn so với tôm hùm từ Úc.
Nhà sản xuất tôm hùm lớn nhất ở Mỹ là bang Maine, với những tháng mùa hè sắp tới là mùa cao điểm thu hoạch và tiêu thụ tôm hùm.
Mặc dù là loại thực phẩm không hề rẻ, với giá từ 50 đến 100 USD mỗi con tại các nhà hàng, nhưng thu nhập ngày càng tăng ở Trung Quốc đồng nghĩa với việc nhiều người có thể mua được món ngon với giá cao hơn trước.
"Giá hiện nay phù hợp với nhiều người," Chen nói. " Nhiều người tôi biết cũng mua tôm hùm để tự chế biến ở nhà, vì rẻ hơn so với ăn ở nhà hàng."
Guo Wen, chủ nhà hàng Red Lobster khai trương ở quận Chaoyang vào tháng 12 năm ngoái, cho biết ăn tôm hùm hiện đang là một xu hướng ở Trung Quốc.
"Người Trung Quốc với thu nhập ổn đang muốn trải nghiệm mọi thứ," Guo nói. "Không có gì mà họ chưa nếm thử. Nhưng bây giờ, họ quan tâm nhiều hơn đến chất lượng thực phẩm."
Guo cho rằng sự phổ biến gần đây của tôm hùm ở Trung Quốc là do một số yếu tố.
"Những người có tiền hiện đang ăn uống lành mạnh," ông nói. "Từ quan điểm dinh dưỡng, tôm hùm có hàm lượng protein cao và ít chất béo."
Guo nhập tôm hùm từ Canada. Ông cho biết thủy sản nhập khẩu được khách hàng đánh giá là an toàn hơn và có chất lượng tốt hơn sau hàng loạt vụ bê bối thực phẩm liên quan đến sản phẩm trong nước được đăng trên các phương tiện truyền thông trong những năm gần đây.
"Trong những năm trước, tôm hùm, đặc biệt là tôm hùm Úc lớn hơn, từng được coi là mặt hàng thực phẩm xa xỉ, bên cạnh vi cá mập và tổ yến," Guo nói.
Chen cho biết các món đơn giản sử dụng tôm hùm có thể làm tại nhà bao gồm salad tôm hùm, tôm hùm với mì spaghetti hoặc cơm và súp tôm hùm. Cô cho biết tôm hùm với mì spaghetti là món yêu thích của cô con gái 3 tuổi của cô ấy.
Chen cho biết cô đã thử nấu các món tôm hùm theo nhiều cách khác nhau ở nhà.
"Nhìn chung, đó là một nguyên liệu tiện lợi," cô kết luận.