Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ tiến hành cuộc họp chính sách vào 31/1-1/2 tới với nhiều tín hiệu cho thấy khả năng giảm tốc độ tăng lãi suất. Trong các chia sẻ gần đây, quan chức Fed nói rằng việc giảm tốc xuống 25 điểm cơ bản sẽ giúp họ có thêm thời gian để đánh giá tác động của việc tăng lãi suất đến nay.
Một số cho rằng, việc cần có thời gian để có thể đánh giá tác động đầy đủ của chiến dịch tăng lãi suất hiện rất quan trọng. Phó chủ tịch Fed Lael Brainard là một trong những người ủng hộ việc tiếp tục tăng lãi suất theo từng bước nhỏ hơn.
Theo bà Lael Brainard, tác động đầy đủ của các động thái mà Fed đã thực hiện có khả năng vẫn chưa xảy ra. Bà nêu một loạt lý do cho rằng lạm phát đang có xu hướng giảm, bao gồm: tăng trưởng tiền lương dường như đang ở mức vừa phải, chuỗi cung ứng dần cải thiện, giá thuê cho các hợp đồng thuê nhà mới đang chậm lại và kỳ vọng lạm phát vẫn đang ở mức ổn định.
Một góc mặt tiền trụ sở Fed tại Washington, Mỹ. Ảnh: Reuters
Năm qua, Fed có 4 lần liên tiếp tăng lãi suất 0,75 điểm phần trăm và một lần tăng 0,5 điểm phần trăm vào tháng 12. Nếu họ tăng 0,25 điểm phần trăm đầu tháng sau, lãi suất cơ bản của Mỹ sẽ ở mức từ 4,5% đến 4,75%.
Vào tháng trước, hầu hết quan chức Fed dự đoán lãi suất sẽ lên mức cao nhất trong khoảng từ 5% đến 5,25%. Điều đó có nghĩa là cần tăng thêm hai lần 25 điểm cơ bản nữa sau đợt tăng lãi đầu tháng 2.
Khả năng giảm tốc tăng lãi suất trong phiên họp tới phản ánh niềm tin ngày càng tăng của các quan chức Fed rằng những nỗ lực của họ nhằm kiềm chế nhu cầu và giảm lạm phát đang dần có tác dụng lên nền kinh tế.
Trong những tuần gần đây, dữ liệu của chính phủ và các cuộc khảo sát kinh doanh đã chỉ ra sự sụt giảm mạnh hơn trong hoạt động sản xuất và các đơn đặt hàng mới. Chi tiêu của người tiêu dùng đối với hàng hóa cũng giảm.
Việc tăng lãi suất của ngân hàng trung ương nhằm làm chậm lạm phát bằng cách giảm nhu cầu "và có nhiều bằng chứng cho thấy đây chính xác là những gì đang diễn ra trong lĩnh vực kinh doanh", theo thống đốc Fed Christopher Waller. Ông Waller cho biết sẽ ủng hộ việc tăng 25 điểm cơ bản trong cuộc họp sắp tới.
Một số quan chức khác như Chủ tịch Fed Boston Susan Collins cũng đang nghiêng về việc giảm tốc độ tăng lãi. Bà cho biết có nguy cơ đi quá xa và áp lực lên nền kinh tế có thể đang tăng lên.
Trong khi đó, Chủ tịch Fed Dallas Lorie Logan cũng nêu ra những lý do có thể hợp lý để nới lỏng. Bà nói rằng ngay khi Fed giảm quy mô từ 75 điểm cơ bản xuống 50 điểm cơ bản hồi tháng 12, những cân nhắc tương tự cho thấy nên giảm tốc độ hơn nữa tại cuộc họp sắp tới.
Theo CME Group, các nhà đầu tư cũng dự báo Fed sẽ tăng lãi thêm 25 điểm cơ bản vào lần họp cuối tháng này và lần họp giữa tháng 3. Fed có 2 nhiệm vụ lớn là kiểm soát giá cả và thúc đẩy việc làm tối đa. Do đó, họ phải cẩn trọng để không nghiêng quá mạnh sang một bên và có nguy cơ làm tổn thương bên kia.
Bài toán của Fed là phải làm sao không tăng lãi suất quá cao khiến các doanh nghiệp rút lại đầu tư và tuyển dụng cũng như làm ảnh hưởng thị trường lao động. Vì vậy, ngoài các trường hợp khẩn cấp, họ thích hành động chậm rãi, điều chỉnh lãi suất lên xuống mỗi lần 25 điểm phần trăm.
Kaleb Nygaard, một chuyên gia về lịch sử của Fed, lưu ý rằng kể từ khi bắt đầu công bố những thay đổi đối với lãi suất cơ bản vào năm 1994, Fed đã tăng lãi suất 47 lần. Trong đó, 36 lần là tăng 25 điểm cơ bản.
Tuy nhiên, vẫn có những quan điểm không đồng thuận về mức tăng 25 điểm cơ bản. Chủ tịch Fed St. Louis James Bullard muốn gấp đôi con số này vì ông không nghĩ rằng lãi suất đủ cao để đánh bại lạm phát một cách triệt để. Ông kêu gọi Fed "nên hành động nhanh nhất có thể".
Nhìn chung, các quan chức Fed đồng ý rằng họ đang tiến gần hơn đến mức lãi suất cao nhất. Nhưng họ lại không biết cách đạt được điều đó, theo Washington Post. Con đường họ chọn sẽ được định hình bởi một số dữ liệu gần đây. Báo cáo lạm phát mới nhất vào tháng 12 ghi nhận tháng thứ sáu liên tiếp giảm tốc. Trung Quốc cũng đang mở cửa trở lại, điều này có thể sớm tạo ra một cú hích mới cho hoạt động kinh doanh và tiêu dùng, đồng thời giúp ngăn chặn sự suy thoái toàn cầu.
Tuy nhiên, doanh số bán lẻ và giá bán buôn giảm nhiều hơn dự kiến, làm dấy lên nỗi lo suy thoái ở Phố Wall. Tình trạng cắt giảm việc làm không phổ biến, nhưng đang nổi lên trong ngành công nghệ, tài chính. Mới nhất, Microsoft tuyên bố cắt giảm 10.000 nhân viên như một bước đệm chống lại suy thoái.
Ngoài ra, khi các quan chức Fed tập trung cho ngày họp đầu tiên, Cục Thống kê Lao động Mỹ sẽ công bố báo cáo mới về chỉ số chi phí việc làm, một số liệu để xem xét giá lao động. Điều đó có nghĩa là một lần nữa Fed sẽ phải đưa ra quyết định về diễn biến của nền kinh tế dựa trên những gì họ biết đến hiện tại.
Phiên An (theo WSJ, Washington Post)