Sau khi Mỹ và Đức công bố kế hoạch gửi xe tăng chiến đấu hạng nặng tới Kiev, thêm nhiều quốc gia có ý định gửi xe tăng tới Ukraine. Tổng thống Volodymyr Zelensky xác nhận đã có 12 quốc gia trong liên minh xe tăng của Ukraine.

Cam kết lên tới 321 xe tăng

Ông Zelensky thường xuyên kêu gọi phương Tây cung cấp xe tăng hạng nặng - thứ mà ông nói sẽ đóng vai trò quan trọng đối với cuộc phản công của lực lượng Ukraine vào mùa xuân.

Cho đến nay Mỹ đã cam kết cung cấp 31 xe tăng chiến đấu chủ lực M1 Abrams cho Kiev, còn Đức đồng ý chuyển 14 xe tăng Leopard 2. Anh cam kết cung cấp 14 xe tăng Challenger 2 và Ba Lan cho biết sẵn sàng chuyển thêm 60 xe tăng đã được hiện đại hóa cùng 14 chiếc Leopard 2 cho Kiev.

Kể từ cuối tháng 2-2022 đến nay, Ba Lan, Slovakia, Czech, Bắc Macedonia và Hà Lan đã chuyển cho Ukraine ít nhất 450 xe tăng được hiện đại hóa, chủ yếu là T-72, theo báo Washington Post.

Ông Ben Barry, nhà nghiên cứu cao cấp tại Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS), nhận định với Đài BBC rằng những chiếc xe tăng phương Tây cung cấp cho Ukraine sẽ tạo ra sự khác biệt. Nhưng ông cũng cảnh báo rằng các cam kết được phương Tây đưa ra cho đến nay vẫn chưa thể mang tính quyết định.

Trong chiến tranh hiện đại, xe tăng là yếu tố quan trọng khi thực hiện các cuộc tấn công để chọc thủng phòng tuyến của địch và chiếm lại lãnh thổ. 

Khi được sử dụng hiệu quả, chúng cung cấp hỏa lực cơ động, khả năng bảo vệ, gây sốc và bất ngờ. Ngoài ra do tập trung với số lượng lớn, xe tăng có thể làm xáo trộn hệ thống phòng thủ của đối phương.

Đại tá Hamish de Bretton-Gordon, cựu chỉ huy trong Trung đoàn Xe tăng hoàng gia của quân đội Anh, chỉ ra số lượng xe tăng đóng vai trò rất quan trọng để tạo bước đột phá. 

Một lữ đoàn thiết giáp dành cho một chiến dịch tấn công quan trọng thường bao gồm ít nhất 70 xe tăng. Vì vậy, hàng trăm xe tăng chiến đấu mà phương Tây cung cấp cho Ukraine - hiện đã cam kết tổng cộng 321 xe tăng hạng nặng - có thể tạo ra sự khác biệt lớn.

Tuy nhiên, bình luận trên Đài CNN, cây bút chuyên về quân sự Brad Lendon đánh giá những chiếc xe tăng này sẽ không phải là thứ thay đổi cuộc chơi ngay lập tức.

Khi nào xe tăng đến Ukraine?

Theo Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS), quân đội Nga bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraine với 3.000 xe tăng chiến đấu chủ lực, trong khi Ukraine có 982 chiếc. Đến ngày 24-1, Nga đã mất ít nhất 1.642 chiếc, còn Ukraine mất 449 chiếc.

Sau khi xác nhận sẽ nhận được xe tăng M1 Abrams của Mỹ, Leopard 2 của Đức và Challenger 2 của Anh, giờ đây Ukraine phải đối mặt với thách thức về hậu cần và vận hành để có thể kết hợp nhiều loại xe tăng khác nhau và phức tạp vào các đơn vị chiến đấu của họ.

Xe tăng chiến đấu chủ lực hiện đại là loại vũ khí phức tạp. Phần lớn hiệu quả của chúng trên chiến trường phụ thuộc vào các hệ thống máy tính và điện tử tinh vi ở bên trong. Những hệ thống này tìm mục tiêu và kiểm soát súng chính của xe tăng. 

Việc duy trì, sửa chữa xe tăng và cung cấp các linh kiện cần thiết đòi hỏi công tác đào tạo chi tiết từ đội ngũ lái xe cho đến hậu cần hỗ trợ, vốn cách tiền tuyến ở miền đông Ukraine hàng trăm và có thể hàng ngàn km.

"Loại xe tăng Ukraine có thể vận hành và bảo trì hiệu quả nhất mới là lựa chọn phù hợp. Điều này có nghĩa là xe tăng, với số lượng lớn, cần có các hệ thống ít phức tạp hơn, chạy bằng nhiên liệu dễ tiếp cận nhất và sử dụng đạn dược sẵn có. Có thể xe tăng Leopard 2 đáp ứng các tiêu chí này", ông Blake Herzinger, nhà nghiên cứu tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, bình luận.

Nhưng thách thức trước tiên chính là thời gian giao xe tăng. Thậm chí theo những ước tính lạc quan nhất, cũng sẽ mất nhiều tháng để xe tăng phương Tây bước vào chiến trường ở Ukraine với số lượng đủ để tạo ra sự khác biệt lớn. Đối với trường hợp xe M1 Abrams, có thể phải mất hơn một năm Ukraine mới có thể triển khai loại xe tăng này.

Ngoài ra lịch sử cho thấy chỉ việc sử dụng xe tăng chưa đủ để thắng trận, theo Đài BBC. Trước tiên vẫn cần sự hỗ trợ của pháo binh để làm suy yếu lực lượng phòng thủ của địch và sau đó là cần sự hỗ trợ của bộ binh để bảo vệ các khu vực đã chiếm lại. Do đó Ukraine sẽ cần sự hỗ trợ nhiều hơn nữa từ phương Tây, bên cạnh xe tăng hiện đại.