“Tiền này cứ làm sao ấy không dùng được”

Ngày 4/1, HĐXX đại án Việt Á tiếp tục phần xét hỏi đối với các bị cáo thuộc Công ty Việt Á và CDC tỉnh Nghệ An. Nguyễn Thị Hồng Thắm (cựu kế toán trưởng CDC Nghệ An) khai được Việt Á trích "hoa hồng" 15% cho các hợp đồng. Ở lần đầu tiên, cuối năm 2020, bị cáo này nhận 750 triệu đồng tiền chiết khấu hoa hồng từ Việt Á.

Sau khi nhận tiền, Thắm cất ở tủ cá nhân, sau đó 4 ngày đã đề nghị trả lại Việt Á nhưng doanh nghiệp này từ chối. Cuối cùng Thắm đưa vào quỹ của CDC Nghệ An.

Ở lần tiếp theo, Việt Á đưa tiếp cho Thắm 1,4 tỷ đồng. Trong số này, nhân viên của Việt Á nhắn trích riêng cho lãnh đạo 2% và kế toán trưởng 1%. Thắm tự tính toán và đưa 185 triệu đồng cho ông Định (Giám đốc), cho bản thân 95 triệu đồng, và đưa lại cho Trưởng khoa Dược giữ cho CDC.

Cựu kế toán trưởng CDC Nghệ An cho biết, mỗi lần nhận tiền đều do Nguyễn Thị Thắm (nhân viên Việt Á) đưa trực tiếp. Ngoài số tiền trên, Hồng Thắm khai nhận còn có một lần được đưa 100 triệu đồng vì giúp đỡ "thanh toán nhanh, và có công quảng cáo".

Thắm cùng khai, khi đưa tiền, ông Định có hỏi là tiền gì? Thì bị cáo nói Việt Á nói là cảm ơn vì mình thanh toán nhanh. Ông Định nói tiếp "nếu họ có nhã ý cảm ơn thì mình cầm chứ không được đòi hỏi". 

Hồng Thắm khai: "Số tiền trên, bị cáo không chi tiêu mà kể cho chồng. Chồng bị cáo nói, tiền này làm sao ấy nên trả lại Việt Á đi. Sau đó, bị cáo gọi điện cho Thắm đề nghị trả lại nhưng Thắm chỉ chấp nhận lấy lại 1,4 tỷ đồng".

Chưa bao giờ đòi hỏi

Tại tòa, cựu Giám đốc CDC Nghệ An Nguyễn Văn Định khai không quen biết ai ở Công ty Việt Á, khi Nghệ An có dịch Covid-19, bị cáo vay kit test của doanh nghiệp này. Nguyên nhân xuất phát từ nhu cầu thực tế cấp bách, bởi lúc đó ở Nghệ An không còn đơn vị nào khác.

Trước khi vay kit xét nghiệm, bị cáo có gọi điện hỏi ý kiến của lãnh đạo Sở Y tế Nghệ An và nhận được sự đồng ý, tuy nhiên không có ý kiến bằng văn bản. Ông có ghi âm cuộc gọi nhưng khi làm việc với cơ quan điều tra lại không tìm thấy.

Theo lời khai, CDC Nghệ An ký 5 hợp đồng với Công ty Việt Á và đã thực hiện được 4. Hợp đồng thứ 5 chưa thực hiện được vì Phan Quốc Việt bị bắt. Khi mượn kit và thanh toán hợp đồng, ông Định không quan tâm, đề cập đến việc được trích phần trăm hoa hồng.

Riêng ông Định khai nhận được nhận 185 triệu đồng từ Việt Á, thông qua cựu kế toán trưởng của CDC Nghệ An. Mặc dù nhận tiền nhưng không sử dụng và sau đó đã nhờ Thắm chuyển lại cho Việt Á. 

HĐXX hỏi bị cáo nhận thứ thế nào về hành vi của mình?

Ông Định thừa nhận việc vay kit xét nghiệm và sau đó hợp thức hóa hồ sơ để thanh toán cho Việt Á là sai phạm. Mong HĐXX xem xét bởi yếu tố tình thế chống dịch cấp bách của bản thân và CDC Nghệ An lúc đó. 

Cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao cáo buộc bị cáo Phan Quốc Việt (Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á) trong quá trình bán test xét nghiệm đã cấu kết với cán bộ CDC các tỉnh, thành phố trong cả nước để nâng khống giá.

Tại tỉnh Nghệ An, từ tháng 7/2020 - 11/2021, bị cáo Nguyễn Văn Định (cựu Giám đốc CDC Nghệ An) chỉ đạo Nguyễn Thị Hồng Thắm (Kế toán trưởng) trao đổi với nhóm nhân viên của Công ty Việt Á là các bị cáo Vũ Đình Hiệp, Nguyễn Thị Thắm, về việc CDC Nghệ An ứng test xét nghiệm sử dụng trước, thanh toán sau.

Sau khi ứng test sử dụng, Định chỉ đạo nhân viên CDC Nghệ An phối hợp với nhân viên Công ty Việt Á, hợp thức hồ sơ thanh toán số test xét nghiệm đã ứng bằng hình thức đấu thầu rộng rãi và chỉ định thầu rút gọn.

Thực hiện yêu cầu của cấp trên, Nguyễn Thị Hồng Thắm chỉ đạo đồng nghiệp là Lê Thị Trang gửi trước hồ sơ mời thầu của CDC Nghệ An. Trong đó, có những thông số kỹ thuật tiêu chuẩn test xét nghiệm do Công ty Việt Á sản xuất cho Nguyễn Thị Thu Phương và Trần Thị Hồng, là các nhân viên Việt Á để làm hồ sơ thầu và soạn các báo giá hợp thức.

Ngoài ra, Nguyễn Thị Hồng Thắm còn cung cấp báo giá do Việt Á chuyển đến, cho Công ty Cổ phần Thông tin & Thẩm định giá Miền Nam, chi nhánh Nghệ An, để hợp thức hồ sơ ban hành chứng thư thẩm định theo giá.

Riêng ông Định, bị cáo buộc ký các hợp đồng với Công ty Cổ phần Tư vấn & Xây dựng Hoàng Đức; Công ty Cổ phần Trưởng Vạn Lộc, thực hiện tư vấn đấu thầu để hợp thức thủ tục cho Việt Á trúng thầu và thanh quyết toán theo giá của Việt Á.

"Tổng cộng, CDC Nghệ An ký 6 hợp đồng với tổng trị giá hơn 35 tỷ đồng, trong đó đã thanh toán cho Công ty Việt Á 5 hợp đồng với tổng số tiền hơn 28,8 tỷ đồng, còn 1 hợp đồng chưa thanh toán. Sai phạm này gây thiệt hại hơn 16,5 tỷ đồng...", cáo trạng nêu.

Ngoài khoản thiệt hại ngân sách, Viện kiểm sát cáo buộc, Phan Quốc Việt chỉ đạo thuộc cấp của mình chuyển tiền % ngoài hợp đồng cho CDC Nghệ An trái quy định pháp luật.

Cụ thể, nhóm Việt Á đã chuyển hơn 3,2 tỷ đồng cho CDC Nghệ An. Số tiền này, cựu Giám đốc CDC Nguyễn Văn Định hưởng lợi 185 triệu; kế toán trưởng Nguyễn Thị Hồng Thắm hưởng lợi 95 triệu đồng.

Đến nay, hơn 3,2 tỷ đồng "lại quả" của Việt Á cho CDC Nghệ An đều đã được nộp khắc phục hậu quả.