"Không bị ép cung, nhục hình, tinh thần và sức khỏe rất phong độ"

Sáng 5-1, phiên tòa xét xử 2 cựu bộ trưởng cùng 36 người trong vụ án Việt Á bước sang ngày xét xử thứ ba, đại diện viện kiểm sát bắt đầu tham gia thẩm vấn.

Tại tòa, cựu bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh trả lời rành rọt về quá trình Công ty Việt Á được đưa vào tham gia nghiên cứu đề tài kit xét nghiệm cũng như cuộc gặp và nhận tiền từ Phan Quốc Việt.

Ông Chu Ngọc Anh tiếp tục phân trần "rất đau xót" vì có ý định trả lại tiền cho tổng giám đốc Việt Á mà chưa thể gặp để đưa.

Có đôi lúc cựu bộ trưởng vừa khai vừa cười to thành tiếng khi đứng trước bục khai báo nói mình "rất phong độ".

Trả lời câu hỏi thẩm vấn từ đại diện viện kiểm sát, ông Chu Ngọc Anh thừa nhận việc bị truy tố về tội "vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí" "là đúng" và ông "ý thức được trách nhiệm của mình trước pháp luật, trước Đảng, trước nhân dân".

Ông Chu Ngọc Anh khai với cương vị người đứng đầu Bộ Khoa học và Công nghệ có trách nhiệm quản lý chung về mọi mặt, còn các đề tài khoa học giao cho thứ trưởng Phạm Công Tạc phụ trách.

Cựu bộ trưởng thừa nhận đã ký quyết định giao đề tài nghiên cứu kit xét nghiệm COVID-19 cho Học viện Quân y chủ trì, Việt Á phối hợp thực hiện. Dự thảo quyết định này do cấp dưới soạn thảo đưa lên và ông Chu Ngọc Anh ký.

Ông Chu Ngọc Anh thừa nhận việc ký quyết định chuyển giao đề tài nghiên cứu kit xét nghiệm cho Việt Á là vi phạm luật. Cùng với đó, bị cáo cũng để Việt Á mang kết quả nghiên cứu đề tài đi đăng ký lưu hành rồi sản xuất, bán thu lời.

"Lời khai của bị cáo có bị ai ép buộc không?", kiểm sát viên đặt câu hỏi.

Chắp tay trước bụng, ông Chu Ngọc Anh nói: "Hội đồng xét xử thấy cả tinh thần và sức khỏe của tôi rất là phong độ như này thì không có chuyện bị ép cung, nhục hình và không có hình thức ép buộc nào". Vừa dứt lời khai thì ông Ngọc Anh cười thành tiếng.

Nghe câu trả lời của cựu bộ trưởng, một số bị cáo và người ngồi dưới dự tòa cũng bật cười.

Không tìm thấy vali đựng 200.000 USD?

"Phong độ như vậy thì bị cáo tiếp tục trả lời rõ các câu hỏi của kiểm sát viên cho hội đồng xét xử nghe nhé", đại diện viện kiểm sát tiếp tục phần thẩm vấn.

Trả lời về việc nhận tiền từ Việt Á, ông Chu Ngọc Anh khai khoảng 6 tháng sau khi kit xét nghiệm được đưa vào sử dụng, thời điểm tháng 8-2020 có gặp Phan Quốc Việt tại phòng làm việc của mình.

Việt đưa túi quà cho cựu bộ trưởng và nói "có chút cảm ơn". Sau khi tổng giám đốc Việt Á ra về, ông nghĩ bên trong chỉ là quà, sản phẩm xét nghiệm nên không kiểm tra.

Ông Chu Ngọc Anh biện minh vì "nghĩ trong túi không có tiền" nên "không quan tâm" và còn để dưới sàn trong phòng làm việc.

"Bị cáo nói không quan tâm thế tại sao khi kiểm tra biết có tiền bị cáo không mang tới nộp cho cơ quan điều tra ngay", nữ kiểm sát viên lớn giọng truy vấn.

Ông Chu Ngọc Anh giải thích phải sau một tháng kể từ khi nhận túi quà mới biết có tiền và "nhận thấy số tiền lớn như vậy dù dưới bất cứ hình thức nào cũng là sai rồi".

Cựu bộ trưởng phân trần thêm đã có dự định gặp Việt để trả lại nhưng chưa thực hiện được. "Đây là điều đau xót của bị cáo", ông Chu Ngọc Anh vẫn chắp tay trước bụng và nói.

"Vậy số tiền USD đó đang ở đâu? Tại sao bị cáo nhận tiền đô nhưng khi nộp khắc phục thì lại nộp tiền Việt?", viện kiểm sát tiếp tục truy.

Cựu bộ trưởng giải thích cuối tháng 9-2020, khi nhận chức chủ tịch Hà Nội thì cất 200.000 USD vào chiếc cặp mang sang nơi làm việc mới để khi nào có dịp đi công tác gặp thì trả lại Việt. Tuy nhiên do chưa có phòng làm việc ngay nên "bị cáo nhờ anh em mang vali về nhà cất ở gara ô tô".

Ông Chu Ngọc Anh tiếp tục biện minh những ngày sau đó do bận công tác chống dịch và chưa có dịp gặp lại Phan Quốc Việt để trả tiền.

"Bẵng đi một thời gian rồi bị cáo lại phải lên đường thực hiện trách nhiệm hình sự. Bị cáo đã nhờ người nhà tìm lại nhưng không thấy chiếc cặp đựng tiền đó đang ở đâu", ông Chu Ngọc Anh khai.

"Bị cáo nghĩ gì về trách nhiệm của mình khi ở cương vị đấy mà phát hiện trong túi quà có tiền lại không khai báo ngay", kiểm sát viên đặt vấn đề.

Ông Chu Ngọc Anh tiếp tục nói "rất đau xót vì không tìm thấy số tiền này" và nhận trách nhiệm trước pháp luật, trước Đảng, trước nhân dân.

Theo cáo trạng, cựu bộ trưởng Chu Ngọc Anh và cựu thứ trưởng Phạm Công Tạc có trách nhiệm theo dõi, quản lý, tổ chức thực hiện đề tài nghiên cứu kit xét nghiệm. Cả hai bị cáo biết rõ quyền sở hữu kết quả nghiên cứu thuộc về Nhà nước nhưng họ vẫn thực hiện các hành vi trái pháp luật để giúp Công ty Việt Á biến kết quả nghiên cứu thành tài sản riêng.

Hai ông bị cáo buộc biết rõ sau khi được cấp phép, Việt Á sẽ sản xuất thương mại trái quy định pháp luật nhưng không có động thái, biện pháp ngăn chặn, xử lý. Thậm chí, ông Tạc còn chủ trì tổ chức họp báo về kit xét nghiệm Việt Á. Ông Chu Ngọc Anh ký quyết định khen thưởng, đề nghị, giúp Việt Á được khen thưởng "không đúng đối tượng, thành tích".

Hành vi của hai ông bị Viện kiểm sát tối cao cáo buộc gây thất thoát số tiền 18,98 tỉ đồng, chính là tiền Nhà nước cấp để thực hiện đề tài nghiên cứu.

Cả hai ông đều nhận tiền từ tổng giám đốc Việt Á, trong đó ông Chu Ngọc Anh nhận 200.000 USD.

Vì sao cựu giám đốc CDC Bình Dương từ chối nhận tiền tỉ của Việt Á?

Cựu giám đốc CDC tỉnh Bình Dương thừa nhận vi phạm trong đấu thầu như cáo buộc của cơ quan truy tố nhưng khẳng định 'không vụ lợi'. Ông từng từ chối khoản tiền tỉ khi nhân viên của Việt Á mang đến 'cảm ơn'.