Vậy sát hạch như thế nào thì đảm bảo chất lượng? Dựa vào đâu để đánh giá chất lượng các nội dung sát hạch lái xe?

Chất lượng sát hạch lái xe

Sát hạch lái xe thực chất là một kỳ thi đánh giá xem người lái xe có đủ năng lực cần thiết để tham gia giao thông an toàn và có trách nhiệm hay không. Dựa trên yêu cầu và tiêu chuẩn sát hạch lái xe của các nước phát triển trên thế giới như Mỹ, Úc, Anh, Singapore và đặc biệt là mục tiêu đào tạo lái xe châu Âu, có thể xác định những tiêu chuẩn đánh giá phổ biến của các bài sát hạch bao gồm:

1. Tuân thủ luật lệ giao thông: Người lái xe cần hiểu và tuân thủ mọi quy tắc, tín hiệu và báo hiệu giao thông.

2. Kiểm soát phương tiện: Thực hành các kỹ thuật lái xe cơ bản trên đường, trong hình một cách linh hoạt và an toàn.

3. An toàn khi lái xe: Thực hiện các thao tác kiểm tra an toàn trước khi khởi hành. Thể hiện sự nhận thức và thực hành các biện pháp an toàn giao thông cho mình và người khác khi tham gia giao thông.

4. Giao tiếp trên đường: Đảm bảo sự tôn trọng và tương tác tích cực với người đi bộ, người lái xe khác và các phương tiện tham gia giao thông khác.

5. Kiểm soát tâm trạng và thái độ lái xe: Hiểu rõ về tác động tiêu cực của tâm trạng và thái độ cá nhân đối với quá trình lái xe. Kiểm soát được tâm trạng và có thái độ tích cực khi lái xe.

6. Xử lý tình huống giao thông: Đánh giá và xử lý tình huống khẩn cấp hoặc nguy hiểm một cách nhanh chóng và an toàn.

7. Cải thiện năng lực lái xe: Có khả năng chấp nhận các thông tin phản hồi và dựa vào đó để cải thiện kỹ năng lái xe của mình.

8. Hiểu biết về xe: Hiểu biết về các chức năng cơ bản của phương tiện và thực hiện được công việc bảo dưỡng, sửa chữa cơ bản.

9. Khả năng lập kế hoạch: Có khả năng lập kế hoạch và xác định lộ trình thuận tiện, an toàn.

Đánh giá chất lượng bài sát hạch lái xe

Để có thể đạt được các tiêu chuẩn nêu trên, các bài sát hạch lái xe và cả những nội dung trong bài phải được xây dựng ít nhất theo các yêu cầu sau, tương tự bài thi lý thuyết và thực hành trong giáo dục nghề nghiệp:

1. Rõ ràng và có mục tiêu: Bài sát hạch phải có mục tiêu rõ ràng và phản ánh đầy đủ kỹ năng, kiến thức và thái độ cần thiết cho những năng lực lái xe cụ thể.

2. Phản ánh thực tế: Nội dung sát hạch cần phản ánh được thực tế giao thông và các tình huống mà người lái xe thường xuyên gặp phải.

3. Độ khó phù hợp: Các bài sát hạch cần có độ khó phù hợp với những yêu cầu của mục tiêu và tuân thủ các tiêu chuẩn của nghề lái xe.

4. Tương tác và linh hoạt: Phần sát hạch thực hành cần được thiết kế để đánh giá được các kỹ năng lái xe và khả năng xử lý trong nhiều tình huống khác nhau.

5. Đánh giá thực tế: Nội dung sát hạch nên phản ánh khả năng lái xe trong giới hạn thời gian và trong môi trường thực tế.

6. Tích hợp đa kỹ năng: Bài sát hạch nên đòi hỏi sự tích hợp của nhiều kỹ năng khác nhau liên quan đến việc lái xe.

7. Đảm bảo an toàn: Đảm bảo rằng các biện pháp an toàn được thực hiện nghiêm túc.

8. Đảm bảo chất lượng: Những nội dung sát hạch phải được đánh giá thường xuyên bằng các công cụ tin cậy để đảm bảo tính hiệu quả và phản ánh chính xác về năng lực cần đo lường.

9. Chấp nhận ý kiến phản hồi: Hệ thống sát hạch nên chấp nhận ý kiến phản hồi từ tất cả các bên liên quan để liên tục cải thiện chất lượng bài thi.

Đáng tiếc là hiện nay chương trình đào tạo lái xe và cả các bài sát hạch đều không rõ mục tiêu, không có các tiêu chuẩn, tiêu chí đánh giá được công bố, chưa có tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia của nghề lái xe ô tô. Do vậy, hầu như không có cơ sở để có thể đánh giá được cả chất lượng sát hạch lẫn chất lượng bài sát hạch lái xe.

Trong khi đó, đã có nhiều nghiên cứu chỉ ra những bất cập trong đào tạo và sát hạch lái xe được công bố, bao gồm chương trình đào tạo bất hợp lý, cabin điện tử chưa rõ hiệu quả, xe tập lái còn thiếu trang bị an toàn, giáo trình và giáo viên chưa đảm bảo chất lượng, tổ chức đào tạo bất hợp lý và lạc hậu, câu hỏi sát hạch lý thuyết kém chất lượng và sát hạch thực hành chưa chú trọng đánh giá an toàn.

120.000 lượt người ở TP.HCM thi bằng lái xe rớt: Học dở hay đề khó?

Thông tin hàng trăm ngàn người ở TP.HCM rớt thi bằng lái xe năm 2023 khiến nhiều người dân bất ngờ, đặt ra câu hỏi do đề khó hay do quá trình học, chương trình đào tạo?