Mưu sâu đẩy Nga vào "nửa thập kỷ thụt lùi"?
Kể từ khi chiến dịch quân sự ở Ukraine được Nga phát động, Phương Tây đã ban hành một số lệnh trừng phạt nhằm ngăn cản Moscow tiếp tục nhập khẩu máy công cụ CNC (Computerized Numerically Controled/Điều khiển bằng máy tính) từ EU (Liên minh Châu Âu).
Điều đáng nói là máy công cụ CNC được coi là "mẹ đẻ của ngành công nghiệp".
Thứ này có vai trò rất quan trọng và được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp quốc phòng. Cụ thể máy công cụ CNC có thể cho ra đời các bộ phận cực kỳ chính xác, những thứ vô cùng quan trọng với các vũ khí hiện đại như máy bay, tên lửa, xe tăng và tàu ngầm.
Ngoài ra, nhiều khí tài được thiết kế phức tạp về hình học như cánh tuabin, mũi hình nón của tên lửa hay nòng xoắn của súng pháo đều có thể gia công hiệu quả bằng máy công cụ CNC.
Theo giới chuyên gia Mỹ, nếu các lệnh trừng phạt tiếp tục phát huy tác dụng, việc thiếu máy CNC sẽ khiến ngành công nghiệp quốc phòng Nga "thụt lùi nửa thập kỷ".
Tuy nhiên một báo cáo được Bộ Quốc phòng Nga công bố gần đây cho thấy kể từ khi chiến dịch quân sự đặc biệt bắt đầu, sản lượng đạn của Nga đã tăng 16,5 lần.
Và vào tháng 6/2023, trong chuyến thị sát gã khổng lồ sản xuất tên lửa Almaz-Antey của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu, người ta đã phát hiện ra các nhà xưởng chứa đầy tên lửa phòng không cùng các loại vũ khí khác.
Như vậy là không có dấu hiệu nào cho thấy Nga sắp hết tên lửa và đạn pháo.
68 triệu USD chỉ trong 1 tháng?
Mới đây, truyền thông Anh đã đưa ra số liệu thống kê cho biết các công ty Trung Quốc đã xuất khẩu 68 triệu USD máy CNC sang Nga trị giá 68 triệu USD vào tháng 7/2023.
Cần lưu ý rằng trước khi Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine, con số này chỉ là 6,5 triệu USD và trên đây là một ví dụ về việc Nga và Trung Quốc ngày càng tăng cường quan hệ đối tác công nghiệp quốc phòng.
Ngoài ra, dữ liệu hải quan cũng cho thấy tỷ lệ thiết bị CNC do Trung Quốc sản xuất trong nhập khẩu của Nga đã tăng từ 12% (trước chiến dịch quân sự) lên con số 57%.
Từ các thông tin kể trên, không khó để nhận ra rằng sở dĩ Nga đang đứng vững trên chiến trường một phần là nhờ máy CNC của Trung Quốc.
Được biết vào năm 2023, sản lượng máy công cụ của Trung Quốc đạt 182,3 tỷ Nhân dân tệ, đứng đầu thế giới và thành tựu này đang mang lại cho Nga một giải pháp quý giá.
"Assembled in Russia"
Cần lưu ý rằng trước đây người Nga thường sự dè dặt nhất định đối với các sản phẩm máy công cụ của Trung Quốc và thị trường này do các công ty Nhật Bản và Đức thống trị.
Lý do là vì ngành công nghiệp này của Trung Quốc khởi đầu khá muộn, trình độ kỹ thuật và kinh nghiệm sản xuất không bằng các nước phát triển, đặc biệt là so với các cường quốc công nghiệp truyền thống như Nga.
Ngoài ra, ở giai đoạn trước đây máy công cụ Trung Quốc có thể không đạt yêu cầu về chất lượng, độ chính xác và độ tin cậy dẫn đến sản phẩm kém cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Nga có lịch sử sản xuất máy móc lâu đời và tích lũy công nghệ riêng nên bên cạnh việc nhập khẩu máy công cụ từ Trung Quốc, hai nước đã triển khai mô hình "Assembled in Russia" (lắp ráp tại Nga) máy công cụ CNC và dần mở rộng thị phần.
Chiến lược nội địa hóa này phù hợp với lợi ích kinh tế của cả hai nước và có thể hiệu quả trong việc vượt qua một số trở ngại thương mại quốc tế. Điều này rõ ràng là có lợi cho cả Trung Quốc và Nga .
Nhìn chung, sự lựa chọn của Nga không chỉ mang đến cho ngành công nghiệp quốc phòng cơ hội lấy lại sức sống mà còn giúp họ tránh được cái bẫy "nửa thập kỷ thụt lùi".
Ngành công nghiệp máy công cụ của Trung Quốc cũng đã nhìn thấy cơ hội ở thị trường Nga, mang lại cơ hội phát triển trong tương lai gần.