Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) ở Praha (Séc) sẽ tổ chức các phiên điều trần trong ngày 11-12/1 trong vụ kiện do Nam Phi đệ đơn vào tháng 12/2023 tuyên bố cuộc chiến của Israel chống lại lực lượng Hamas ở Gaza là vi phạm Công ước về Ngăn ngừa và Trừng phạt tội Diệt chủng.

Trong đơn kiện đệ trình lên ICJ ngày 29/12/2023, Nam Phi cho rằng Israel vi phạm nghĩa vụ được quy định trong Công ước về Ngăn ngừa và Trừng phạt tội Diệt chủng. Nam Phi cáo buộc Israel hành động với mục đích “hủy diệt người Palestine ở Dải Gaza”.

Người phát ngôn của chính phủ Israel ngày 10/1 Eylon Levy cho biết: “Ngày mai, chúng tôi sẽ ra trước Tòa án Công lý Quốc tế để bác bỏ sự phỉ báng vô lý của Nam Phi”.

Các phiên điều trần sẽ chỉ giải quyết yêu cầu của Nam Phi về các biện pháp khẩn cấp nhằm yêu cầu Israel đình chỉ các hoạt động quân sự ở Gaza trong khi tòa án xét xử nội dung vụ việc - một quá trình có thể mất nhiều năm. Ngày 10/1, Colombia và Brazil đã lên tiếng ủng hộ Nam Phi.

Israel phát động cuộc tấn công vào Gaza sau khi các chiến binh Hamas thực hiện một cuộc tấn công xuyên biên giới vào lãnh thổ Israel ngày 7/10/2023, trong đó Israel cho biết 1.200 người đã thiệt mạng và 240 người bị bắt cóc.

Chiến dịch của Israel đã khiến phần lớn Gaza trở nên hoang tàn, 2,3 triệu người dân phải rời bỏ nhà cửa, gây ra thảm họa nhân đạo. Hơn 23.000 người Palestine đã thiệt mạng.

Trước khi các phiên điều trần diễn ra, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu lần đầu tiên công khai phản đối lời kêu gọi từ các thành viên cánh hữu trong chính phủ của ông, bao gồm Bộ trưởng Tài chính Bezalel Smotrich và Bộ trưởng An ninh Quốc gia Itamar Ben-Gvir, yêu cầu người Palestine tự nguyện rời khỏi Gaza, mở đường cho người Israel đến định cư ở đó.

Mặc dù lập trường này là chính sách chính thức của Israel, nhưng những bình luận trước đây của ông Netanyahu về việc chiếm đóng vĩnh viễn Gaza không nhất quán và đôi khi không rõ ràng.

“Tôi muốn nói rõ một số điểm: Israel không có ý định chiếm đóng vĩnh viễn Gaza hoặc di dời dân thường ở đây. Israel đang chiến đấu với những kẻ khủng bố Hamas, không phải người dân Palestine và chúng tôi đang làm điều đó hoàn toàn tuân thủ luật pháp quốc tế”, ông Netanyahu cho biết trong bài đăng trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter).

Jordan và Ai Cập đã cảnh báo phản đối bất kỳ hành động nào của Israel nhằm tái chiếm Dải Gaza, đồng thời kêu gọi hành động để những cư dân bị mất nhà cửa được phép trở về nhà.