Các đại diện Nam Phi tại Tòa Công lý quốc tế (ICJ) ở The Hague, Hà Lan ngày 11-1 - Ảnh: REUTERS
Trong ngày đầu tiên của phiên tòa ở The Hague (Hà Lan) ngày 11-1, Nam Phi tuyên bố các cuộc tấn công trên không và trên bộ của Israel nhằm "tàn phá dân số" ở Dải Gaza.
Luật sư Tembeka Ngcukaitobi cáo buộc các nhà lãnh đạo chính trị và quân sự của Israel, bao gồm cả Thủ tướng Benjamin Netanyahu, nằm trong số "những kẻ kích động diệt chủng".
Ông Ngcukaitobi dẫn những bình luận của Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant từ đầu cuộc chiến rằng Israel sẽ áp đặt lệnh phong tỏa toàn diện như một phần của cuộc chiến chống lại "những động vật con người".
"Điều đó được thể hiện rõ qua cách thức tiến hành cuộc tấn công quân sự này", Hãng tin Reuters dẫn lời ông Ngcukaitobi nói, cho rằng bằng chứng về ý định diệt chủng của Israel là "không thể chối cãi".
Nam Phi đã yêu cầu Tòa ICJ buộc Israel "ngừng ngay lập tức" các cuộc tấn công ở Gaza, có thể là một phán quyết hoặc lệnh tạm thời yêu cầu ngừng cuộc chiến.
Theo giới quan sát, phán quyết về tội diệt chủng có thể mất nhiều năm, nhưng ICJ có thể hành động nhanh hơn để phát lệnh đối với cuộc chiến ở Gaza.
"Không một cuộc tấn công vũ trang nào vào lãnh thổ của một nước, dù nghiêm trọng đến đâu... có thể biện minh hoặc bào chữa cho những hành vi vi phạm công ước. Phản ứng của Israel đối với cuộc tấn công ngày 7-10-2023 đã vượt qua ranh giới này", Bộ trưởng Tư pháp Nam Phi Ronald Lamola nhấn mạnh và đề cập đến Công ước chống diệt chủng 1948 của Liên Hiệp Quốc.
Israel đã phát động chiến tranh tổng lực vào Gaza sau khi cuộc tấn công ngày 7-10-2023 của phong trào Hồi giáo Hamas khiến 1.200 người thiệt mạng. Chiến dịch của Israel đến nay đã làm chết hơn 23.000 người Palestine ở Gaza.
Nam Phi lập luận nếu tòa không có hành động khẩn cấp để ngăn xung đột là đang phân biệt đối xử và coi người Palestine "ít đáng được bảo vệ hơn" những dân tộc khác.
Bác bỏ các cáo buộc diệt chủng, Israel nói đây là sự phỉ báng vô căn cứ và cáo buộc Nam Phi ủng hộ Hamas.
Trước đó, Tổng thống Israel Isaac Herzog cũng nói rằng "không có gì tàn bạo và phi lý hơn" cáo buộc của Nam Phi.
Ông Herzog cho biết ngày 12-1, Israel sẽ trình bày việc "sử dụng biện pháp tự vệ" ở Gaza để chứng minh rằng họ đang nỗ lực "hết mức" trong "những hoàn cảnh cực kỳ phức tạp" để tránh thương vong cho dân thường ở Gaza.
Phán quyết vào cuối tháng
Tòa án ICJ dự kiến đưa ra phán quyết về các biện pháp khẩn cấp có thể thực hiện vào cuối tháng này nhưng sẽ không đưa ra phán quyết về các cáo buộc diệt chủng, vốn có thủ tục tố tụng có thể mất nhiều năm.
Các quyết định của ICJ là quyết định cuối cùng và không có kháng cáo nhưng tòa không thể thi hành phán quyết. Tuy nhiên, vụ xử mang tính biểu tượng, thu hút sự chú ý của toàn cầu về cuộc xung đột.
Dải Gaza đẫm máu thường dânTT - Hôm qua, quân đội Israel tiếp tục giội tên lửa và đạn pháo vào dải Gaza bất chấp lời kêu gọi ngừng bắn của Liên Hiệp Quốc và cộng đồng quốc tế.