Mới đây, Thanh tra Bộ Tư pháp đã kết luận chấp hành viên Cục Thi hành án dân sự TP.HCM và Công ty đấu giá hợp danh VAMC có vi phạm khi bán đấu giá luôn 5.686m2 đất do Nhà nước quản lý.
Bán đấu giá đất ngoài phạm vi phát mãi
Công ty cổ phần Hữu Liên Á Châu (huyện Bình Chánh, TP.HCM) thế chấp 8 khu đất (có giấy chứng nhận) với tổng diện tích là hơn 45.000m2 để bảo đảm khoản nợ vay.
Theo phán quyết của Tòa án quận Bình Tân, chủ nợ của Công ty cổ phần Hữu Liên Á Châu được quyền yêu cầu cơ quan thi hành án bán phát mãi tài sản thế chấp là 8 khu đất trên để thu hồi nợ.
Tháng 10-2017, Chi cục Thi hành án dân sự quận Bình Tân tiến hành thi hành án. Do giá trị tài sản lớn, đầu năm 2019 chi cục này có văn bản đề nghị và Cục Thi hành án dân sự TP.HCM rút hồ sơ thi hành án vụ việc tiếp tục tổ chức thi hành. Cục phân công chấp hành viên Đỗ Phú Sinh thực hiện.
Qua xác minh, kiểm tra hiện trạng và thực hiện đo vẽ, chấp hành viên đã phát hiện tài sản thế chấp có chênh lệch tăng 5.686m2 so với giấy chứng nhận của 8 khu đất nên đã có văn bản hỏi cơ quan đăng ký đất đai.
Tháng 10-2019, Văn phòng đăng ký đất đai TP trả lời "phần diện tích tăng chênh lệch ngoài chủ quyền thuộc quy hoạch hành lang bảo vệ kênh số 10 và lộ giới đường Trần Đại Nghĩa, thuộc trường hợp không cấp giấy chứng nhận…".
Ngay sau đó, chấp hành viên có công văn hỏi về phần diện tích đó có quyết định thu hồi đất chưa? Và trường hợp Nhà nước thực hiện thu hồi đất, chủ sử dụng đất có được bồi thường không? Ban bồi thường giải phóng mặt bằng quận Bình Tân có văn bản cho rằng phần diện tích đó chưa bị thu hồi và "trường hợp Nhà nước thu hồi sẽ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định".
Dựa vào đó, chấp hành viên kê biên và cho thẩm định giá toàn bộ hơn 50.708m2 (gồm cả 5.686m2) và công trình xây dựng trên đất. Theo đó, 8 khu đất được thẩm định có giá hơn 290 tỉ đồng (trong đó 5.686m2 được thẩm định có giá hơn 1,4 tỉ đồng) và được các bên liên quan đồng ý dùng giá này đấu giá.
Tiếp đó chấp hành viên ký hợp đồng với Công ty đấu giá hợp danh VAMC bán đấu giá 8 khu đất (gồm cả phần diện tích chênh lệch) với giá khởi điểm hơn 290 tỉ đồng.
Sau lần đầu thông báo bán đấu giá mà không có khách hàng tham gia mua thì tài sản bán đấu giá được hạ giá còn hơn 287 tỉ đồng.
Tháng 8-2020 tài sản được đem ra bán lần 2. Lần này có 3 khách hàng đăng ký tham gia đấu giá. Tuy nhiên Công ty đấu giá hợp danh VAMC cho rằng khách hàng là Công ty cổ phần Thành phố phía Tây đăng ký không hợp lệ nên loại ra và còn 2 khách hàng tham gia đấu giá.
Ngày 4-9-2020 cuộc đấu giá diễn ra và bán đấu giá thành với giá gần 288 tỉ đồng. Sau đó toàn bộ diện tích nhà đất đã được đăng bộ sang tên cho khách hàng mua trúng.
Cần biện pháp khắc phục với đất bán "lố"
Cho rằng nhân viên Công ty đấu giá hợp danh VAMC và chấp hành viên có dấu hiệu thông đồng, làm sai lệch hồ sơ tham gia đấu giá nên Công ty cổ phần Thành phố phía Tây làm đơn tố cáo đến Cục Thi hành án dân sự TP.HCM, cơ quan công an và một số cơ quan chức năng liên quan.
Các cơ quan chức năng vào cuộc và kết luận không có dấu hiệu thông đồng, làm sai lệch hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá.
Cục Thi hành án dân sự TP.HCM cũng ban hành kết luận kiểm tra nội dung khiếu nại, tố cáo. Còn Tổng cục Thi hành án dân sự cũng đã ban hành kết luận kiểm tra chỉ ra một số vi phạm của chấp hành viên trong quá trình tổ chức thi hành án.
Kết quả thanh tra của Thanh tra Bộ Tư pháp chỉ ra phần đất 5.686m2 thuộc quyền quản lý của Nhà nước và nằm trong quy hoạch. Việc chấp hành viên ký hợp đồng bán đấu giá phần diện tích ngoài chủ quyền và không thuộc danh mục tài sản thế chấp là không có căn cứ, đã vi phạm những điều chấp hành viên không được làm theo quy định.
Quá trình thanh tra, tháng 4-2023 Thanh tra Bộ Tư pháp đã gửi văn bản đề nghị Sở Tài nguyên - Môi trường TP.HCM và Văn phòng đăng ký đất đai TP phối hợp xử lý số tiền 1,4 tỉ đồng từ việc bán đấu giá diện tích 5.686m2.
Đồng thời, để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước và khách hàng mua trúng đấu giá, Thanh tra Bộ Tư pháp yêu cầu Cục Thi hành án dân sự TP.HCM tiếp tục làm việc với Sở Tài nguyên - Môi trường để có phương án xử lý đối với diện tích 5.686m2 đã bị bán.
Căn nhà ở quận 7 bị ép đấu giá rẻ mạt, thanh tra vào cuộc thấy ngay dấu hiệu thông đồngTừ đơn tố cáo chấp hành viên, Thanh tra Bộ Tư pháp vào cuộc kết luận có dấu hiệu thông đồng đấu giá nhà là tài sản thi hành án và kiến nghị chuyển cơ quan điều tra.