Ngày 17-1, Tòa án nhân dân TP.HCM tuyên phạt bà Trần Xuân Hoa (73 tuổi, quê Tiền Giang) tù chung thân về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và 20 năm tù về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Theo hồ sơ, trong thập niên 1990, bà Hoa là doanh nhân có tiếng trong lĩnh vực kinh doanh chế biến nông sản, lương thực, phân bón... tại các tỉnh miền Tây và TP.HCM.
Lúc đầu bà Hoa là giám đốc Xí nghiệp tư doanh Quyết Thắng, Tiền Giang. Về sau là giám đốc Công ty TNHH Quyết Thắng tại TP.HCM.
Từ năm 1990 - 1994, bà Hoa ký kết nhiều hợp đồng tín dụng, mua bán phân bón, gạo... với nhiều đơn vị kinh tế quốc doanh, Nhà nước, cá nhân, tập thể nhưng chỉ thực hiện một phần hoặc không thực hiện hợp đồng, chiếm đoạt tiền, hàng hóa rồi bỏ trốn.
Cụ thể, khoảng tháng 2-1994, bà Hoa với tư cách là giám đốc Công ty TNHH Quyết Thắng đã ký nhiều hợp đồng gia công, mua bán hơn 1,5 triệu tấn gạo với Công ty Lương thực Trung ương 3 chi nhánh TP.HCM (Vinafood III). Tuy nhiên bà Hoa đã dùng lượng lớn số gạo Vinafood gửi tại kho của mình để bán cho doanh nghiệp khác hoặc mang đi thế chấp cho ngân hàng, chiếm đoạt hơn 24 tỉ đồng.
Bà này còn mua 10.000 tấn phân bón của Vinafood III nhưng không thanh toán đủ, chiếm đoạt thêm 2 tỉ đồng của đơn vị này.
Ngoài ra, bà Hoa còn ký hợp đồng bán hơn 20.000 tấn gạo cho Cục Dự trữ quốc gia - Chi cục I với tổng trị giá hơn 40 tỉ đồng và nhận thanh toán trước hơn 28 tỉ đồng. Thế nhưng khi mới thực hiện được một phần hợp đồng, bà không hoàn trả phần tiền dư đã nhận, chiếm đoạt hơn 11,2 tỉ đồng.
Không chỉ vậy, cáo trạng xác định từ tháng 3 đến tháng 7-1994, bà Hoa còn chiếm đoạt tài sản của hàng chục cá nhân, tổ chức (nhiều ngân hàng).
Bên cạnh đó, bà này còn lợi dụng sự tin tưởng của nhiều tổ chức, cá nhân để chiếm đoạt hàng chục tỉ đồng thông qua các hợp đồng mua bán, vay mượn tiền vàng…
Theo cơ quan điều tra, bà Hoa đã chiếm đoạt tổng cộng hơn 4,8 triệu USD, 82 tỉ đồng và 852 lượng vàng (tương tương 131 tỉ đồng tại thời điểm phạm tội) của hơn 20 đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp và 11 cá nhân.
Với các hành vi trên, bà Hoa bị khởi tố về các tội: lừa đảo chiếm đoạt tài sản xã hội chủ nghĩa; lừa đảo chiếm đoạt tài sản công dân và lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của công dân, theo Bộ luật Hình sự 1985, với khung hình phạt tổng hợp cao nhất lên đến tử hình.
Tuy nhiên, trước đó, vào ngày 26-10-1994, bà Hoa đã bỏ trốn sang Campuchia, rồi qua Mỹ.
Vào năm 1997, Tòa án nhân dân TP.HCM và Tòa án nhân dân tối cao tại TP.HCM đưa một số nhân viên của bà Hoa ra xét xử với vai trò đồng phạm. Đồng thời các cơ quan tố tụng đã tịch thu kê biên nhiều tài sản của bà Hoa để khắc phục thiệt hại vụ án.
Tháng 4-2021, bà Hoa bị trục xuất về nước, cơ quan điều tra đã phục hồi điều tra. Do tội danh bà bị khởi tố có khung hình phạt nặng hơn so với quy định của Bộ luật Hình sự hiện hành nên áp dụng quy định có lợi cho bị can, cơ quan điều tra đã thay đổi quyết định khởi tố, điều tra truy tố bà theo Bộ luật Hình sự hiện hành.
Bùi Thanh Đoàn giả làm phó giám đốc công ty, ký hợp đồng thuê xe phục vụ học viên nhằm mục đích lừa đảo.