Nhằm đưa quan hệ hợp tác hai nước ngày càng đi vào chiều sâu, hiệu quả hơn nữa trên tất cả các lĩnh vực, tại hội đàm ngày 22-1 ở thủ đô Bucharest của Romania, hai Thủ tướng Việt Nam và Romania đã thống nhất một số nội dung.
Nhiều văn kiện hợp tác đa lĩnh vực
Về chính trị - ngoại giao, hai bên tiếp tục đẩy mạnh tiếp xúc và trao đổi đoàn các cấp, nhất là cấp cao, trên tất cả các kênh nhằm tăng cường sự tin cậy chính trị và hiểu biết lẫn nhau, làm nền tảng để thúc đẩy và mở rộng hợp tác song phương trên mọi lĩnh vực.
Về kinh tế - thương mại - đầu tư, hai bên nhất trí cần phát huy hơn nữa các cơ chế hợp tác song phương, nhất là Ủy ban liên chính phủ về hợp tác kinh tế Việt Nam - Romania, tiếp tục triển khai đầy đủ, hiệu quả Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA).
Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Romania tích cực hỗ trợ thúc đẩy các nước thành viên còn lại của EU phê chuẩn EVIPA, thúc đẩy Ủy ban châu Âu (EC) sớm gỡ bỏ cảnh cáo "thẻ vàng" đối với hàng thủy sản Việt Nam.
Về giáo dục - đào tạo, đây là lĩnh vực hợp tác truyền thống tốt đẹp giữa hai nước, hai bên nhất trí tăng cường hợp tác đào tạo và nghiên cứu giữa các trường đại học hai nước trong các lĩnh vực kỹ thuật công nghệ cao, công nghệ thông tin, nông nghiệp, y dược...
Nhân dịp này, các trường đại học hai bên đã ký nhiều thỏa thuận hợp tác, tạo cơ sở đẩy mạnh hơn hợp tác giáo dục giữa hai nước.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Romania tiếp tục hỗ trợ cấp học bổng cho sinh viên Việt Nam trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật, đặc biệt là âm nhạc.
Nhân dịp này, hai nước đã ký chương trình hợp tác văn hóa giai đoạn 2023 - 2025 và nhất trí tiếp tục phối hợp tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa nghệ thuật để nhân dân hiểu biết hơn về văn hóa hai nước, nhất là trong dịp kỷ niệm 75 năm quan hệ ngoai giao.
Về hợp tác đa phương, hai bên thống nhất tiếp tục phối hợp chặt chẽ, hiệu quả tại Liên Hiệp Quốc, ASEM, ASEAN, EU để cùng giải quyết những thách thức khu vực và toàn cầu.
Về các vấn đề khu vực và quốc tế, trong đó có vấn đề Biển Đông, hai bên nhất trí ủng hộ việc giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp luật pháp quốc tế, nhất là Công ước UNCLOS 1982, ủng hộ tiến trình đàm phán COC thực chất, hiệu quả giữa ASEAN và Trung Quốc.
Nhằm hoàn thiện hơn nữa khuôn khổ pháp lý cho quan hệ hợp tác song phương, sau hội đàm, hai Thủ tướng đã chứng kiến việc ký kết 19 văn kiện hợp tác giữa các bộ, ngành, địa phương hai nước trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, lao động và giáo dục - đào tạo.
Quan hệ Việt Nam - Romania đang trước cơ hội mới
Trưa 22-1, tại thủ đô Bucharest, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Romania Ion-Marcel Ciolacu đã có cuộc gặp gỡ, trao đổi thông tin với báo chí sau hội đàm.
Hai Thủ tướng cho biết vừa có cuộc hội đàm rất thành công. Trên tinh thần tin cậy và hiểu biết lẫn nhau, hai bên đã cùng nhau thống nhất về định hướng, các biện pháp thúc đẩy hợp tác trong quan hệ hai nước cũng như trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.
Gọi Thủ tướng Phạm Minh Chính là "một người bạn tốt, gần gũi của đất nước chúng tôi", Thủ tướng Ion-Marcel Ciolacu cho rằng việc Thủ tướng Phạm Minh Chính từng theo học đại học tại Romania là niềm tự hào với đất nước Romania. Chuyến thăm là một thông điệp mạnh mẽ chứng tỏ tầm quan trọng của mối quan hệ giữa hai đất nước.
"Chúng ta có một chiều dài lịch sử trong việc hợp tác và hữu nghị, nhưng tôi tin rằng, đã đến thời điểm mối quan hệ giữa hai nước sẽ chuyển lên một tầm cao mới", Thủ tướng Romania khẳng định.
Ông cho hay Romania mong muốn trở thành một đối tác chính trong việc đưa hàng hóa Việt Nam vào thị trường châu Âu với những "lợi thế không bàn cãi, kể cả vị trí địa lý chiến lược tiếp cận tới toàn lục địa châu Âu".
Phía Romania sẵn sàng tạo thuận lợi về hậu cần cho việc hợp tác với các cảng Việt Nam, thúc đẩy tăng trưởng vận tải và mong muốn trao đổi thương mại được tăng gấp đôi lên mức 1 tỉ euro trong những năm tới.
Ông cũng cho biết sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp lớn của Romania về khí đốt, điện... phát triển quan hệ đối tác với các công ty Việt Nam.
Thủ tướng Romania cho rằng nông nghiệp và công nghiệp dược phẩm là hai lĩnh vực hợp tác chiến lược và gợi ý việc triển khai các dự án thí điểm về đầu tư nuôi trồng hải sản mà Việt Nam rất có kinh nghiệm.
Ông cũng cảm ơn phía Việt Nam đã ủng hộ 10.000 liều vắc xin dịch tả lợn châu Phi trong chuyến thăm này; mong muốn hợp tác chuyển giao công nghệ, đầu tư sản xuất loại vắc xin này để cung cấp cho thị trường châu Âu.
Về giáo dục, Thủ tướng Romania khẳng định sẽ tiếp tục duy trì một số lượng lớn sinh viên Việt Nam theo chương trình đào tạo tại các trường đại học Romania.
Thiên thời, địa lợi, nhân hòa trong quan hệ song phương
Về phần mình, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng, xúc động được thăm đất nước Romania tươi đẹp, thân thiện, giàu lòng mến khách, cũng là nơi mà cá nhân Thủ tướng từng học tập, làm việc và có nhiều kỷ niệm, tình cảm gắn bó sâu sắc.
Ông trân trọng cảm ơn sự đón tiếp nồng hậu, trọng thị, ấm tình hữu nghị mà phía Romania dành cho đoàn.
Thủ tướng khẳng định chuyến thăm lần này nhằm chuyển đi thông điệp mạnh mẽ về quyết tâm củng cố lòng tin chính trị giữa hai nước, tạo xung lực mới cho quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống Việt Nam - Romania trong giai đoạn tới ngày càng đi vào chiều sâu, hiệu quả, thực chất.
Đồng thời mở rộng cơ hội hợp tác trong các lĩnh vực mới, hướng tới phát triển tự cường, bền vững, đóng góp tích cực cho hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực và trên thế giới.
"Trải qua chặng đường dài gần 3/4 thế kỷ (1950 - 2024) với nhiều thay đổi sâu sắc và toàn diện, duy nhất một điều không thay đổi, đó là tình cảm chân thành, sự trân trọng mối quan hệ truyền thống lịch sử tốt đẹp giữa Romania và Việt Nam, được xây đắp và thử thách qua các giai đoạn lịch sử", Thủ tướng nói.
Thủ tướng chúc mừng những thành công to lớn Romania đã đạt được trong công cuộc phát triển đất nước và hội nhập châu Âu, góp phần nâng cao vị thế của Romania trong khu vực và trên thế giới.
Thay mặt Đảng, Nhà nước, nhân dân Việt Nam, Thủ tướng một lần nữa cảm ơn sự ủng hộ, giúp đỡ quý báu của Romania trong gần 75 năm qua, luôn bên cạnh Việt Nam trong những lúc khó khăn.
Romania là nước thành viên EU đầu tiên đã có nghĩa cử cao đẹp hỗ trợ hàng trăm nghìn liều vắc xin và trang thiết bị y tế phòng chống COVID-19 cho Việt Nam.
Romania đã đóng vai trò tích cực trong việc ký EVFTA vào ngày 30-6-2019 - đúng ngày cuối cùng Romania đảm nhận vị trí Chủ tịch luân phiên EC, cũng là một trong những nước EU đầu tiên phê chuẩn EVIPA.
Thủ tướng cũng cảm ơn Chính phủ và nhân dân Romania đã tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng người Việt Nam tại Romania sinh sống, hòa nhập tốt vào xã hội sở tại và làm cầu nối của quan hệ hữu nghị giữa hai nước.
"Truyền thống hợp tác lâu dài đã được thử thách sau gần 75 năm là tiền đề quan trọng và hai bên đang ở thời điểm 'thiên thời, địa lợi, nhân hòa' để thúc đẩy quan hệ tới đây đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả hơn", Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng tin tưởng sâu sắc rằng với sự hiểu biết, tin cậy chính trị và nền tảng vững chắc, không ngừng được vun đắp trong gần 75 năm qua, cùng với sự nỗ lực to lớn của Chính phủ và nhân dân hai nước, quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt tốt đẹp Việt Nam - Romania ngày càng phát triển sâu rộng, hiệu quả, mang lại phồn vinh và hạnh phúc cho nhân dân hai nước.
Với nhiều năm học tại Trường đại học Xây dựng Bucharest và làm việc tại Đại sứ quán Việt Nam ở Romania, Thủ tướng Phạm Minh Chính khá am hiểu, rồi gây ấn tượng khi thuyết minh về Nhà Quốc hội Romania, còn được gọi là 'Ngôi nhà của nhân dân'.