Những ngày cận Tết Nguyên đán, hàng loạt bài đăng, nhóm cộng đồng mời chào đổi tiền mới, tiền lì xì "độc - lạ" xuất hiện dày đặc trên các mạng xã hội, các trang tìm kiếm. Tùy vào mệnh giá và số lượng mà phí đổi tiền rất chênh lệch và càng gần Tết, phí này càng tăng cao. Tuy nhiên, đã có không ít trường hợp bị lừa đảo, tiền mất tật mang khi thực hiện đổi tiền qua mạng.

"Đổi bao nhiêu cũng có..."

"Đổi tiền để lì xì tết các bác ơi. Em nhận đổi tiền mới các mệnh giá 10k, 20k, 50k, 100k, 200k. Phí bao rẻ nhất thị trường. Đổi bao nhiêu cũng có. Càng gần tết phí càng tăng. Ai muốn đổi phí rẻ nên đổi bây giờ luôn mọi người nhé..."; "Em có tiền lẻ để đổi phí siêu rẻ nha mọi người...";  "Nhận đổi tiền mới để lì xì, đi lễ. Số lượng có hạn. Không nhanh thì không còn đâu ạ"...

Chỉ cần gõ cụm từ khóa "đổi tiền lì xì" hoặc "đổi tiền mới" trên Facebook, Zalo, Tiktok, Google..., sẽ có hàng triệu kết quả trả về có nội dung như trên.

Nắm bắt được nhu cầu của người dân muốn đổi tiền mới, tiền số seri đẹp, tiền in hình linh vật của năm, các đồng tiền nước ngoài may mắn, "độc - lạ"... để mừng tuổi ngày Tết, hầu hết các quảng cáo đều nhấn mạnh vào yếu tố "càng gần tết phí càng tăng" để thu hút người đổi tiền.

Theo tìm hiểu, mức phí đổi tiền được quảng cáo trên mạng dao động phổ biến từ 1-10% cho các mệnh giá, như tiền 50.000 đồng phí đổi từ 7%; tiền 100.000 đồng và 200.000 đồng phí từ 3-4%; các mệnh giá nhỏ 2.000 đồng, 5.000 đồng phí từ 10%; tiền 10.000 đồng, 20.000 đồng phí từ 15%... Đáng chú ý, các đồng tiền 500 đồng, 1.000 đồng có nơi còn thu phí đến 20%, tức đổi 1 triệu đồng chỉ nhận về 800.000 đồng.

Đổi tiền lì xì Tết, cẩn trọng tiền mất tật mang

Chị Bùi Diễm (Hoàn Kiếm, Hà Nội) cho biết trong nhóm cư dân tại chung cư chị có người rao đổi tiền miễn phí nhưng khi liên hệ lại được báo là phí từ 5%, một số loại tiền mệnh giá nhỏ phí tới 18%.

Tương tự, anh Minh Việt (Đống Đa, Hà Nội) cho biết vừa đổi tiền qua mạng với mức phí từ 14-16%. Ví dụ như đổi 10 triệu đồng loại tiền 100.000 đồng thì phải thanh toán 11.400.000 đồng, hay đổi tiền 10.000-50.000 đồng thì phải trả tới 11.600.000 đồng.

Ngoài tiền VNĐ mới đủ mọi mệnh giá, các bài đăng trên còn rao bán một số loại tiền nước ngoài khác như các đồng 2 USD tượng trưng cho sự may mắn, đồng USD mạ vàng có in hình rồng, tờ tiền có những biểu tượng "Thuận buồm xuôi gió", "Mã đáo thành công"…, giá thường từ 200.000-360.000 đồng/tờ tùy theo số lượng.

Nguy cơ tiền mất tật mang

Việc rao đổi tiền lẻ, tiền mới, tiền ngoại tệ "độc - lạ" không phải mới xuất hiện. Đã có không ít người từng bị lợi dụng, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Chị Bùi Diễm chia sẻ: "Tôi từng tìm đến ngân hàng để đổi tiền mới nhưng hầu như các phòng giao dịch đều báo không có nên đành đổi tiền trên mạng. Có lần chuyển tiền thanh toán cho một tài khoản trên mạng xong, đến sát Tết vẫn chưa thấy tiền mới được chuyển tới. Liên hệ lại mới biết họ đã chặn số điện thoại, chặn cả tin nhắn Facebook của mình. Không có cách nào liên lạc được nên đành chấp nhận mất tiền".

Không chỉ bị lừa đảo, việc rao đổi tiền mới, tiền lẻ lấy phí còn là hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm quy định của Ngân hàng Nhà nước.

Cụ thể, Nghị định 88/2019/NĐ-CP của Chính Phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng quy định phạt tiền từ 20 đến 40 triệu đồng đối với hành vi thực hiện đổi tiền không đúng quy định của pháp luật.

Theo Thông tư số 25/2013/TT-NHNN của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, chỉ những tổ chức được Nhà nước cho phép như: Ngân hàng Nhà nước, Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước, Sở giao dịch Ngân hàng Nhà nước, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, Kho bạc Nhà nước mới được phép thu, đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông cho tổ chức, cá nhân. Ngoài các đơn vị này, mọi hoạt động thu, đổi tiền của cá nhân, tổ chức khác đều là bất hợp pháp.

Công điện 01/CĐ-NHNN mới đây của Ngân hàng Nhà nước cũng yêu cầu các tổ chức tín dụng và chi nhánh Ngân hàng Nhà nước thực hiện tăng cường phối hợp kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động mua, bán ngoại tệ, vàng và thực hiện đổi tiền không đúng quy định của pháp luật nhằm ngăn chặn tình trạng trên.

Do đó, người dân cần cẩn trọng, tránh giao dịch, chuyển tiền cho người lạ, tránh tiền mất tật mang.

Ngoài ra, nhiều ngân hàng hiện đã tích hợp tính năng lì xì online ngay trên ứng dụng điện thoại di động (app). Người dùng có thể vào app ngân hàng, lựa chọn những con số đẹp mang ý nghĩa tài lộc như 9999, 8888, 6666, 6868, 8686… hoặc ngày tháng năm sinh... kèm những câu chúc Tết và dễ dàng gửi đến cho bạn bè, người thân dù ở bất kỳ đâu. Điều này giúp hạ nhiệt phần nào nhu cầu đổi tiền lẻ, tiền mới ngày cuối năm.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!