Theo Lầu Năm Góc, các lực lượng Mỹ và đồng minh ở Syria và Iraq đã trở thành mục tiêu của hơn 150 vụ tấn công kể từ giữa tháng 10-2023.
Trong vụ tấn công mới nhất, ngày 28-1, máy bay không người lái (drone) tấn công tiền đồn Tower 22 (Tháp 22) ở Jordan, đánh dấu lần đầu tiên binh lính Mỹ thiệt mạng ở Trung Đông kể từ xung đột Israel - Hamas bùng nổ hôm 7-10-2023.
Chính quyền Biden bị chỉ trích nặng nề
Đã có 3 binh sĩ Mỹ được xác nhận thiệt mạng, trong khi số người bị thương dự kiến sẽ còn tăng lên. Có ít nhất 34 quân nhân Mỹ có khả năng bị chấn thương sọ não.
Tổng thống Joe Biden cáo buộc các nhóm do Iran hậu thuẫn hoạt động ở Syria và Iraq đứng sau vụ tấn công. Ông đồng thời tuyên bố sẽ buộc tất cả những đối tượng liên quan phải chịu trách nhiệm "vào thời điểm và theo cách mà Washington quyết định".
Theo Đài CNN, các quan chức Mỹ cho rằng drone tấn công binh sĩ Mỹ được triển khai từ phía Syria và đang xác định nhóm nào chịu trách nhiệm cụ thể cho vụ việc này.
Chưa rõ tại sao lực lượng phòng không không đánh chặn được drone này. Lực lượng Mỹ có mặt tại tiền đồn Tower 22 như một phần trong nhiệm vụ hỗ trợ và cố vấn cho Jordan.
Cũng trong ngày 28-1, nhóm "Kháng chiến Hồi giáo ở Iraq" tuyên bố đã sử dụng drone để tấn công quân đội Mỹ tại 3 địa điểm ở Syria, trong đó có 2 căn cứ ở gần ngã ba biên giới giữa Iraq, Syria và Jordan, song chưa rõ liệu nhóm này có ám chỉ vụ tấn công khiến 3 binh sĩ Mỹ thiệt mạng hay không.
Đảng Cộng hòa đã chỉ trích chính quyền Tổng thống Joe Biden vì không có hành động đủ mạnh mẽ chống lại các nhóm được Iran hậu thuẫn.
Ngày 28-1, thượng nghị sĩ Lindsey Graham cho rằng "chính sách răn đe chống lại Iran của chính quyền ông Biden đã thất bại thảm hại".
"Chính quyền ông Biden có thể loại bỏ tất cả các lực lượng ủy nhiệm của Iran mà họ thích. Nhưng điều đó sẽ không ngăn cản được sự gây hấn của Iran. Tôi kêu gọi chính quyền ông Biden tấn công các mục tiêu quan trọng bên trong Iran, không chỉ để trả đũa việc lực lượng Mỹ thiệt mạng mà còn để ngăn chặn những hành động gây hấn trong tương lai" - ông Graham nói.
Trong khi đó, thượng nghị sĩ Roger Wicker, thành viên cấp cao trong Ủy ban Dịch vụ vũ trang Thượng viện Mỹ, kêu gọi một phản ứng "trực tiếp chống lại các mục tiêu Iran và sự lãnh đạo của Iran".
Lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell cho rằng chính việc ông Biden không hành động đang khiến những kẻ thù của Mỹ ở Trung Đông trở nên bạo gan hơn.
Liệu Mỹ còn có thể kiềm chế trước Iran?
Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng trên nhiều mặt trận trong khu vực Trung Đông, các quan chức Mỹ đã nhiều lần khẳng định không muốn chứng kiến xung đột lan rộng ở khu vực.
Trong một cuộc phỏng vấn được đăng tải trên ABC News vào sáng 28-1, chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ, tướng CQ Brown nhấn mạnh một phần công việc của Mỹ là đảm bảo cuộc xung đột rộng hơn sẽ không xảy ra ở Trung Đông.
Cho đến nay, Mỹ vẫn duy trì quan điểm chính thức rằng Washington sẽ không tham chiến trong khu vực, nhưng nước này đã thực hiện một số hành động trả đũa chống lại các nhóm được Iran hậu thuẫn ở Iraq và Syria, gần đây nhất là vào tuần trước, khi Mỹ tấn công ba cơ sở ở Iraq được Kataib Hezbollah và các nhóm liên kết với Iran khác sử dụng.
Mỹ, Anh cùng các đồng minh khác cũng thực hiện các cuộc tấn công nhằm vào mục tiêu Houthi ở Yemen, sau khi nhóm này đe dọa tấn công các tàu đi qua khu vực Biển Đỏ, nhằm thể hiện sự đoàn kết với người Palestine trong cuộc xung đột với Israel.
Vụ tấn công ở Jordan cũng xảy ra trong bối cảnh Mỹ và Iraq dự kiến sẽ sớm bắt đầu đàm phán về tương lai sự hiện diện của quân đội Mỹ ở nước này, CNN nêu.
Lần đầu tiên binh sĩ Mỹ ở Trung Đông thiệt mạng kể từ khi xung đột Israel - Hamas bùng nổ; Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un thị sát vụ thử tên lửa hành trình chiến lược phóng từ tàu ngầm... là các tin tức thế giới đáng chú ý ngày 29-1.