Ngày 29-1 tại Hà Nội, Bộ Xây dựng đã tổ chức Hội nghị triển khai công điện số 2 năm 2024 của Thủ tướng về tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc liên quan đến định mức, đơn giá xây dựng, khai thác, cung ứng vật liệu xây dựng cho các dự án, công trình giao thông trọng điểm, quan trọng quốc gia.
Nhiều khó khăn, vướng mắc
Hội nghị có sự tham gia của đại diện các ban quản lý dự án, chủ đầu tư, nhà thầu, doanh nghiệp, đơn vị tư vấn thực hiện các dự án, công trình trọng điểm lớn như: dự án thành phần trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông, các dự án cao tốc trục nối Đông - Tây, đường vành đai 4 Hà Nội, đường vành đai 3 TP.HCM, các dự án nâng cấp hệ thống đường sắt quốc gia, dự án đường sắt đô thị; dự án cảng biển; và nhiều dự án xây dựng sân bay trên cả nước.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Hồng Minh đề nghị đại diện các địa phương, chủ đầu tư, nhà thầu thi công cho ý kiến về 3 nhóm vấn đề lớn, đó là: nhóm vướng mắc về định mức, đơn giá xây dựng; nhóm vướng mắc về cung ứng, xác định giá vật liệu xây dựng khai thác tại mỏ; và nhóm vướng mắc trong quản lý hợp đồng xây dựng kể cả việc điểu chỉnh, bổ sung hợp đồng xây dựng.
Về đơn giá định mức xây dựng công trình, năm 2021 Bộ Xây dựng đã ban hành thông tư 12, cập nhật, bổ sung 989 mã định mức, đơn giá xây dựng.
Ông Minh cũng cho hay dù đã đạt được nhiều kết quả ngoài công trường, nhưng thực tế trong công tác quản lý, quản trị dự án vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc liên quan đến công tác quản lý chi phí đầu tư xây dựng, quản lý định mức, giá xây dựng, giá vật liệu xây dựng, nhất là giá vật liệu xây dựng tại mỏ giao cho nhà thầu theo cơ chế đặc thù của Quốc hội, Chính phủ.
Nhà thầu chấp nhận lỗ để thi công dự án đúng tiến độ đã cam kết
Chia sẻ về vấn đề này, đại diện Tập đoàn Đèo Cả cho hay hiện định mức xây dựng theo thông tư 12 có nhiều định mức không phản ánh đúng hao phí thực tế trên công trường, đồng thời định mức mới có xu hướng cắt giảm so với định mức cũ.
Ví dụ định mức thi công móng cấp phối đá dăm thì hao phí vật liệu là 1,42m3 đá/1m3 móng hoàn thiện, trong khi thông tư 12 quy định là 1,34m3/1m3. Tương tự chi phí ca máy thi công khoảng 1,5 triệu đồng/m3 bê tông, trong khi theo thông tư 12 là 0,5 triệu đồng/m3 bê tông.
Về các bất cập đơn giá vật liệu thi công công trình, ông Trần Văn Giầu, phó tổng giám đốc Công ty TNHH Thương mại và xây dựng Trung Chính, cho biết các nhà thầu thi công dự án đang phải trả lương cho người lao động từ 14 - 17 triệu đồng/tháng, cao hơn mức lương bình quân địa phương ban hành.
Bên cạnh đó chi phí thuê thép hình trên thị trường khoảng 700.000 - 900.000 đồng/tấn/tháng, trong khi định mức đơn giá của Nhà nước chỉ khoảng 255.000 đồng/tấn/tháng.
Theo các nhà thầu thi công xây dựng, sự chênh lệch giữa đơn giá xây dựng của Nhà nước với chi phí xây dựng thực tế thời gian qua đã ảnh hưởng lớn tới tiến độ dự án, nhà thầu nhiều khi rơi vào tình cảnh chấp nhận lỗ để thi công dự án đúng tiến độ đã cam kết.
Để gỡ vướng cho các dự án trọng điểm quốc gia theo chỉ đạo của Thủ tướng, dự kiến trong quý 1-2024, bộ sẽ ban hành bổ sung 318 đơn giá, định mức xây dựng công trình.
Bộ Giao thông vận tải dự kiến ban hành 547 đơn giá, định mức dự toán công trình trong quý 1-2024.
Do gặp khó về nguồn vật liệu, giá trị sản lượng 12 dự án thành phần đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 sau nửa năm thi công mới đạt 5% thay vì 10% như kế hoạch.