Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa có thông báo tới các tổ chức tín dụng (TCTD) về việc điều chỉnh phương án mua ngoại tệ.
Theo đó, từ ngày 31/12/2020, NHNN sẽ ngừng niêm yết tỷ giá giao ngay và ngừng mua ngoại tệ giao ngay. Trước đó, mức giá mua giao ngay được áp dụng ở 23.125 VND, sau lần điều chỉnh hồi cuối tháng 11 vừa qua.
Cùng đó, từ ngày 04/01/2021, NHNN thực hiện mua ngoại tệ kỳ hạn 6 tháng có hủy ngang với tỷ giá mua kỳ hạn là 23.125 VND/USD. Mỗi TCTD chỉ được hủy ngang 01 lần và toàn bộ giá trị giao dịch đối với mỗi bán ngoại tệ cho NHNN theo phương án này.

Đối tượng NHNN mua kỳ hạn là các TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có trạng thái ngoại tệ dương và có nhu cầu bán ngoại tệ cho NHNN; mức ngoại tệ mua tối đa cho mỗi TCTD mỗi lần tương dương mức để đưa trạng thái ngoại tệ của TCTD đó về cân bằng.
Trạng thái ngoại tệ để xem xét duyệt mua ngoại tệ là trạng thái ngoại tệ của TCTD vào cuối ngày làm việc liền trước ngày làm việc NHNN mua ngoại tệ.
Như vậy, sau bước giảm 50 VND giá mua vào USD trong tháng 11 vừa qua, điều chỉnh phương án nói trên là bước tiếp theo của NHNN trong hoạt động mua vào ngoại tệ.

Điểm được chú ý, việc mua kỳ hạn với kỳ hạn khá dài như trên (6 tháng) hàm ý rải nguồn VND mua ngoại tệ đối ứng ra thị trường thay vì dồn cung VND tại một thời điểm nếu thực hiện mua giao ngay.
Cơ chế giao dịch cho phép hủy ngang nói trên cũng tạo thêm điều kiện để các TCTD chủ động trong cân đối nguồn ngoại tệ bán khi đáo hạn.
Việc xét mua cũng như định hướng mà NHNN thực hiện những năm qua: chỉ mua của TCTD có trạng thái ngoại tệ dương quá để đưa về cân bằng, không mua đối với trường hợp dẫn tới trạng thái bị âm.

Từ năm 2016, khi cơ chế tỷ giá trung tâm ra đời, NHNN cũng đã nhiều lần thực hiện linh hoạt phương án mua hoặc bán ngoại tệ theo kỳ hạn để chủ động điều tiết nguồn tiền cung ứng liên qua, mà yếu tố nguồn ở đây còn liên quan đến các cân đối khác như lãi suất, thanh khoản hệ thống, áp lực lạm phát…
Còn với thị trường, những phiên gần đây, tỷ giá USD/VND giao ngay trên liên ngân hàng có những bước giảm mạnh, như mức giảm 35 VND trong phiên 30/12. Giá USD trên biểu niêm yết của các NHTM cũng có các bước điều chỉnh khá mạnh.
Trao đổi với PV, đại diện khối nguồn của một NHTM cho biết, nguồn cung ngoại tệ lớn thời gian gần đây đã tác động đến thị trường với những bước giảm nói trên; cùng đó, khi NHNN có tín hiệu ngừng mua giao ngay và chuyển sang mua kỳ hạn, cầu VND từ chuyển đổi trạng thái ngoại tệ cũng được thúc đẩy nhanh hơn.
Còn theo quan sát diễn biến thị trường nhiều năm qua, cứ vào thời điểm cuối năm, cầu VND cho thanh toán và chi trả mùa cao điểm thường kích thích hoạt động chuyển đổi từ ngoại tệ, và tỷ giá USD/VND ở quãng này hàng năm thường có biến động mạnh theo hướng giảm (VND lên giá)./.