Tôi có một người bạn vay tiền ngân hàng để mua ô tô. Tuy nhiên, trong thời gian dịch bệnh vừa qua cũng gặp khó khăn nên đã trễ hạn trả gốc là lãi bốn tháng. Sau đó ngân hàng cho người xuống niêm phong và cẩu xe về. Theo quy định thì ngân hàng có được làm như vậy hay không?
Bạn đọc Phạm Thịnh
Ông Nguyễn Nhạc Viện, cán bộ xử lý nợ của một ngân hàng, trả lời:
Căn cứ vào Điều 3 Phụ lục về xác định nợ xấu theo Nghị quyết 42 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, xác định nợ dưới tiêu chuẩn (nhóm 3) bao gồm: Nợ quá hạn từ 91 ngày đến 180 ngày.
Hay nói cách khác nợ quá hạn bốn tháng như trong vụ việc này được xác định là khoản nợ xấu của ngân hàng.
Mặt khác, căn cứ vào Điều 7 của Nghị quyết 42 thì về nguyên tắc bên bảo đảm, bên giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu có nghĩa vụ giao tài sản bảo đảm kèm theo đầy đủ giấy tờ, hồ sơ pháp lý của tài sản bảo đảm cho tổ chức tín dụng để xử lý theo thoả thuận mà hai bên đã ký kết trước đó.
Trường hợp bên bảo đảm, bên giữ tài sản không giao tài sản bảo đảm cho tổ chức tín dụng để xử lý thì tổ chức tín dụng được thu giữ tài sản bảo đảm theo quy định tại điều này.
Cũng tại Khoản 2 điều này cũng đã xác định rõ về quy trình, điều kiện được thu giữ tài sản. Cụ thể, tổ chức tín dụng được quyền thu giữ tài sản khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:
- Khi xảy ra trường hợp xử lý tài sản bảo đảm: Vi phạm nghĩa vụ trả nợ, không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ theo thoả thuận.
- Tại hợp đồng bảo đảm có thỏa thuận về việc bên bảo đảm đồng ý cho tổ chức tín dụng có quyền thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu khi xảy ra trường hợp xử lý tài sản bảo đảm theo quy định của pháp luật.
- Giao dịch bảo đảm hoặc biện pháp bảo đảm đã được đăng ký theo quy định của pháp luật.
- Tài sản bảo đảm không phải là tài sản tranh chấp trong vụ án đã được thụ lý nhưng chưa được giải quyết; không đang bị Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời; không đang bị kê biên...
- Tổ chức tín dụng đã hoàn thành nghĩa vụ công khai thông tin theo quy định: Gửi văn bản thông báo cho UBND cấp xã và cơ quan Công an nơi có tài sản bảo đảm; Niêm yết văn bản thông báo tại trụ sở UBND cấp xã...
Như vậy, về nguyên tắc đối với một khoản vay phát sinh nợ xấu thì nhân hàng có quyền thu giữ tài sản bảo đảm để xử lý nợ. Tuy nhiên, khi thực hiện thu hồi, tài sản tổ chức tín dụng phải đảm bảo các điều kiện và thủ tục theo quy định trên.
