Báo South China Morning Post hôm 3-1 đưa tin một số nhà sử học nghiệp dư thuộc nhóm Sengoshi Kaigi Matsue - một nhóm các nhà lịch sử ở Nhật đã phát hiện tàn tích của một căn cứ cho các tàu ngầm hạng nhỏ và trung trong Thế chiến thứ 2.
Căn cứ quân sự rộng lớn, bao gồm các đường hầm, boong-ke, nền móng của các tòa nhà và một phần của một cầu cảng nhỏ, được tìm thấy bên dưới thảm thực vật dày đặc trên đảo không người ở TP Kushima, ngoài khơi tỉnh Shimane, Nhật.
Nghiên cứu sau đó chỉ ra rằng căn cứ là cơ sở đào tạo các thủy thủ đoàn tàu ngầm hạng trung trong chiến dịch Olympic với nhiệm vụ tấn công tự sát vào hạm đội quân Đồng minh đổ bộ lên đảo Kyushu.
Đoàn kiểm tra quân sự Mỹ thăm một ụ tàu tại Kho chứa Hải quân Kure ở TP Hiroshima, Nhật . Ảnh: US NAVY
Chiến dịch Olympic dự kiến bắt đầu vào tháng 11-1945 nhưng đã bị hủy bỏ khi Mỹ thả bom nguyên tử xuống hai thành phố Hiroshima và Nagasaki vào tháng 8-1945. Nhật tuyên bố đầu hàng vào ngày 15-8-1945 và ký văn kiện đầu hàng chính thức vào ngày 2-9-1945.
Một số chuyên gia tin rằng việc xây dựng căn cứ này vào tháng 6-1945 như một phần của nỗ lực cuối cùng nhằm bảo vệ Nhật khỏi sự tấn công của quân Đồng minh. Tuy nhiên, toàn bộ cơ sở chưa bao giờ được hoàn thành.
Ông Garren Mulloy - giáo sư về quan hệ quốc tế tại ĐH Daito Bunka - cho biết việc phát hiện ra căn cứ là đáng chú ý vì dường như lực lượng chiếm đóng của quân Đồng minh đã không san bằng nó sau khi Nhật đầu hàng.
“Tôi đoán là quân Nhật đã từ bỏ cơ sở này trước khi chiến tranh kết thúc và họ quên không báo cáo đến chính quyền chiếm đóng hoặc không nghĩ nó có ý nghĩa quan trọng” - ông Mulloy nhận định.
Theo ông Mulloy, các hồ sơ chính thức của địa điểm này cũng có khả năng đã bị phá hủy trong các vụ đốt tài liệu diễn ra trên khắp Nhật giữa thời điểm tuyên bố đầu hàng và ký chính thức. Sau đó, căn cứ này đã bị lãng quên khi hòn đảo không bao giờ được tái phát triển.
Căn cứ tàu ngầm này là khám phá mới nhất trong chuỗi di tích và tàn tích chiến tranh được phát hiện trên khắp Nhật.
Trước đó, dấu tích của các tòa nhà từng là cơ sở tối mật để sản xuất vũ khí hóa học và sinh học được sử dụng ở Trung Quốc được phát hiện tại một hòn đảo ngoài khơi TP Hiroshima.
Tại TP Kagoshima, các bộ phận của cơ sở thử nghiệm ngư lôi, nơi các phi công được huấn luyện cho vụ tấn công hạm đội Mỹ ở Trân Châu Cảng vào tháng 12-1941 vẫn còn tồn tại.
Vào năm 2018, hơn 1.400 khẩu súng và 1.200 thanh kiếm đã được tìm thấy dưới sân chơi của một trường học ở phía tây thủ đô Tokyo. Các trường học thường được dùng làm cơ sở đào tạo trong chiến tranh và có khả năng vũ khí đã được chôn cất một cách đơn giản sau khi Nhật đầu hàng.