Tìm cách gỡ rối cho tình trạng quá tải ở nội đô

V.Dũng

(TBKTSG Online) - Trả lời kiến nghị của cử tri TPHCM  về tình trạng quá tải hạ tầng ở các đô thị lớn, Bộ Xây dựng cho rằng đang từng bước khắc phục những hạn chế trong quy hoạch trước đây dẫn đến tình trạng nêu trên.

Để giải bài toán kẹt xe, ùn tắc giao thông trong bối cảnh đô thị đang ngày chật hẹp, cử tri kiến nghị Chính phủ cần có quy hoạch tổng thể về giao thông đô thị và quản lý chặt việc cấp phép xây chung cư cao tầng nội đô.

Bộ Xây dựng thừa nhận hạn chế trong việc thực hiện quy hoạch chung đang gây quá tải cho hạ tầng nội đô. Ảnh minh họa: V.Dũng

Tốc độ phát triển các dự án bất động sản đang bỏ lại hạ tầng giao thông phía sau một khoảng cách xa. Nhiều chuyên gia cho tình trạng này là hệ quả của việc cấp phép dự án đi ngược với quy trình. Việc hạ tầng giao thông “đuổi theo” tốc độ phát triển của bất, cộng với việc điều chỉnh quy hoạch nội bộ về cấp phép dự án đã khiến hạ tầng giao thông chịu một sức ép lớn. Trước tình trạng này, cử tri TPHCM kiến nghị Chính phủ cần có quy hoạch tổng thể về giao thông đô thị nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội và hội nhập quốc tế.

Trả lời kiến nghị cử tri về nội dung nêu trên, đại diện Bộ Xây dựng cho rằng theo các quy định hiện hành, giao thông đô thị là một trong các đối tượng của quy hoạch hạ tầng kỹ thuật đô thị; là nội dung trong đồ án quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết.

Đối với thành phố trực thuộc Trung ương, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật được lập riêng thành đồ án quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật, trong đó có quy hoạch hạ tầng giao thông. Hiện nay, 100% đô thị trên toàn quốc đã lập, phê duyệt quy hoạch chung đô thị. Riêng thành phố Hà Nội và TPHCM, Thủ tướng đã phê duyệt Quy hoạch giao thông vận tải.

Tuy nhiên, việc đầu tư xây dựng hệ thống giao thông đô thị theo quy hoạch được duyệt còn hạn chế, chưa đáp ứng được lưu lượng phương tiện, thiếu đồng bộ, dẫn tới tình trạng ùn tắc, thiếu hạ tầng giao thông như cử tri phản ánh.

Cụ thể, tỷ lệ diện tích đất dành cho giao thông trên đất xây dựng đô thị năm 2019 chỉ đạt khoảng 10%, tỷ lệ đất bến bãi đỗ xe trên đất xây dựng đô thị đạt dưới 1% (theo quy hoạch giao thông phải đạt 20-26% đối với đô thị trung tâm, 18-23% đối với các đô thị vệ tinh, 16-20% cho các thị trấn, trong đó diện tích đất dành cho bến, bãi đỗ xe cần đạt 3-4%).

Thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng đã ban hành các Chỉ thị, Nghị quyết, Quyết định về lĩnh vực xây dựng, trong đó giao UBND các cấp địa phương triển khai lập đồng bộ các loại quy hoạch đô thị, khẩn trương lập các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết theo quy định.

Lập kế hoạch đầu tư và đầu tư đồng bộ giữa hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội với phát triển nhà ở, công trình thương mại dịch vụ và công trình hạ tầng xã hội theo quy hoạch được duyệt; Không cấp phép xây dựng công trình cao tầng tại trung tâm các đô thị trái với quy hoạch được phê duyệt, gây quá tải hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội khu vực dự án,...

Theo quy định pháp luật về quy hoạch xây dựng, các chỉ tiêu, tỷ lệ đất phát triển quỹ đất công cộng được xác định trong các đồ án quy hoạch phải tuân thủ quy định tại Quy chuẩn xây dựng Việt Nam về Quy hoạch xây dựng. Theo đó, Bộ Xây dựng đã kiến nghị Chính phủ chỉ đạo thực hiện một số nhiệm vụ và giải pháp nhằm đảm bảo diện tích đất dành cho các công trình công cộng phục vụ cộng đồng.

Trong đó, đối với các bộ, ngành cần xây dựng chính sách hỗ trợ các nguồn vốn để lập quy hoạch điều chỉnh, hỗ trợ nguồn vốn đầu tư xây dựng các công trình công cộng phục vụ cộng đồng đã được xác định theo quy hoạch được duyệt; tăng cường kiểm tra, giám sát thường xuyên để vận hành hoạt động hiệu quả.

Đối với UBND các cấp phải rà soát, ưu tiên quỹ đất phục vụ đầu tư xây dựng công trình công cộng phục vụ cộng đồng, đặc biệt từ các dự án bị thu hồi do chậm triển khai, các khu đất sử dụng sai mục đích, hết thời hạn thuê đất, vi phạm Luật Đất đai, các quỹ đất dự kiến đưa ra đấu giá đất...

Quản lý chặt chẽ quỹ đất đã được quy hoạch để xây dựng công trình công cộng phục vụ cộng đồng. Khi phê duyệt, chấp thuận chủ trương đầu tư dự án xây dựng nhà ở, yêu cầu chủ đầu tư dự án xây dựng các công trình công cộng phục vụ cộng đồng theo quy hoạch và cam kết thực hiện triển khai xây dựng theo đúng tiến độ đã được phê duyệt.

Ngoài ra, chính quyền địa phương cần tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra; xử lý nghiêm đối với các chủ đầu tư không triển khai xây dựng các công trình công cộng phục vụ cộng đồng theo quy hoạch được duyệt hoặc chậm đầu tư xây dựng các công trình này.