Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi hôm 7-1 thông báo rằng bà sẽ cùng các đồng nghiệp tham gia kêu gọi bãi nhiệm ông Trump ngay lập tức thông qua kích hoạt Tu chính án thứ 25, theo hãng tin Sputnik.
Bà Pelosi thề xem xét luận tội ông Trump lần hai
Bà Pelosi lên án ông Trump vì kích động “cuộc nổi dậy vũ trang chống lại nước Mỹ”, nhấn mạnh rằng Tổng thống Mỹ đã thực hiện một “hành động mang tính nổi loạn”.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi. Ảnh: THE NEW YORK TIMES
“Khi kêu gọi hành động nổi loạn này, Tổng thống Trump đã thực hiện một cuộc tấn công không sao nói nên lời nhằm vào quốc gia và người dân của chúng ta. Tôi cùng lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer kêu gọi Phó Tổng thống Mike Pence bãi nhiệm Tổng thống Trump bằng việc kích hoạt ngay lập tức Tu chính án thứ 25” – bà Pelosi nói.
“Nếu Phó Tổng thống và nội các không hành động, quốc hội có thể sẵn sàng tiến hành luận tội. Công lý sẽ được thực thi đối với những người đã thực hiện những hành động này, đó là những hành động xúi giục nổi loạn và hèn nhát” – bà nói tiếp.
Cảnh sát đứng gác sau khi ngăn người ủng hộ Tổng thống Trump phá vỡ hàng rào cảnh sát. Ảnh: AP
Bà Pelosi ra thông báo trên sau khi ông Schumer trở thành nghị sĩ cấp cao lên tiếng ủng hộ kích hoạt Tu chính án số 25 để bãi nhiệm ông Trump. Tương tự như những bình luận của bà Pelosi, ông Schumer cũng nói rằng nếu Phó Tổng thống Pence không thực hiện quá trình này, các quan chức sẽ bắt đầu quá trình luận tội ông Trump lần thứ hai.
Không thích hợp vào thời điểm này
Trong khi nhiều người bày tỏ ủng hộ ý tưởng kích hoạt Tu chính án thứ 25 nhưng không phải ai cũng có cùng ý kiến với bà Pelosi và ông Schumer. Trên thực tế, thượng nghị sĩ Lindsey Graham, đồng minh của ông Trump cho rằng động thái như vậy "không thích hợp vào thời điểm này” vì còn chưa tới hai tuần nữa là Tổng thống Trump rời nhiệm sở.
“Tôi đang mong đợi một sự chuyển giao quyền lực hòa bình” – ông Graham nói. Ông sau đó thừa nhận rằng di sản của ông Trump đã bị “hoen ố” do những sự kiện xảy ra tại Điện Capitol. Ông Graham còn nói ông không hề thấy hối tiếc khi ủng hộ ông Trump trong suốt nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump, dù ông từng là người chỉ trích lớn nhất trong chiến dịch tranh cử của ông Trump năm 2016.
Theo Tu chính án thứ 25, trong trường hợp phó tổng thống Mỹ và đa số thành viên nội các của ông Trump thống nhất rằng tổng thống không thể đảm trách quyền hạn và trách nhiệm thì phó tổng thống sẽ lên nắm quyền.
Hàng chục thành viên Dân chủ đã kêu gọi bãi nhiệm ông Trump. Ít nhất hai thành viên Công hòa – Thống đốc bang Maryland Larry Hogan và Đại diện bang Illinois Adam Kinzinger cũng nói rằng ông Trump nên bị bãi nhiệm. Tuy nhiên, hiện chưa có hành động nào từ nội các và không rõ quốc hội có thời gian để khởi động quá trình luận tội trước khi nhiệm kỳ của ông Trump kết thúc hay không.
Tổng thống Trump cam kết chuyển giao quyền lực có trật tự cho nhóm Tổng thống đắc cử Joe Biden. Ảnh: Evan Vucci/AP
Một số thành viên Dân chủ tại Hạ viện đã bắt đầu soạn thảo các điều khoản luận tội vì vai trò của ông Trump trong việc xúi giục cuộc bạo loạn ở Điện Capitol hôm 6-1.
Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát đã luận tội Tổng thống Trump hồi tháng 12-2019 sau khi ông gây sức ép lên Ukraine để điều tra ông Joe Biden – khi đó là đối thủ của ông Trump trong cuộc tranh cử tổng thống. Tuy nhiên, Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát đã bỏ phiếu tha bổng ông Trump trong phiên xử luận tội hồi tháng 2-2020 với cáo buộc lạm quyền và cản trở quốc hội.
Báo The New York Times hôm 7-1 cho biết ông Trump đã nói với các trợ lý rằng ông đang xem xét ân xá cho mình. Các học giả hiến pháp cho hay không rõ quyền ân xá của tổng thống có thể được sử dụng theo cách này hay không.
Ông Trump có khả năng đối mặt với các hành động pháp lý, trong đó có một cuộc điều tra hình sự ở New York một khi rời nhiệm sở.
Bộ trưởng và loạt cố vấn rời chính quyền ông Trump
Theo hãng tin Bloomberg, Bộ trưởng Giao thông Mỹ Elaine Chao và nhiều cố vấn thông báo từ chức sau vụ bạo loạn ở Điện Capitol.
Bà Chao hôm 7-1 thông báo từ chức, trở thành quan chức cấp cao nhất trong chính quyền ông Trump rời nhiệm sở để phản đối vụ người biểu tình xông vào Điện Capitol hôm 6-1.
Bộ trưởng Giao thông Mỹ Elaine Chao. Ảnh: Pete Marovich/BLOOMBERG
“Hôm qua, đất nước chúng ta đã trải qua một sự kiện đau thương và hoàn toàn có thể tránh được khi những người ủng hộ tổng thống xông vào tòa nhà Điện Capitol sau một cuộc mít tinh mà ông ấy (Tổng thống Trump) phát biểu. Vụ bạo lực đã khiến tôi trăn trở nhiều đến mức không thể bỏ qua” – bà Chao nói trên Twitter hôm 7-1.
Bà Chao cho biết quyết định từ chức sẽ có hiệu lực vào ngày 11-1 và cựu Thị trưởng TP South Bend (bang Indiana) - ông Pete Buttigieg, người được Tổng thống đắc cử Joe Biden lựa chọn sẽ đảm nhận vị trí này.
Bà Chao tham gia danh sách ngày càng tăng các quan chức chính quyền ông Trump từ chức khi chỉ còn chưa tới hai tuần nữa là ông Trump kết thúc nhiệm kỳ.
Cựu Chánh văn phòng Nhà Trắng Mick Mulvaney cũng rút khỏi vị trí đặc phái viên của Mỹ về Bắc Ireland.
“Tôi thôi việc vì đây là điều duy nhất tôi có thể làm để bày tỏ sự phản đối của tôi đối với những gì đã xảy ra hôm qua” – ông Mulvaney nói với Bloomberg hôm 7-1.
Ông Matt Pottinger, phó Cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump cũng từ chức vì sự kiện bạo loạn ở Điện Capitol. Ông Ryan Tully – cố vấn Nhà Trắng phụ trách vấn đề Nga và châu Âu, ông Tyler Goodspeed – quyền lãnh đạo Hội đồng Cố vấn Kinh tế cũng xin rời nhiệm sở.
Một số quan chức Nhà Trắng khác đang cân nhắc từ chức. Những người khác thì nói họ sẽ phục vụ cho tới khi ông Biden nhậm chức.
