Tờ South China Morning Post mới đây dẫn lời các nhà quan sát ngoại giao Trung Quốc cho rằng Bắc Kinh có thể tận dụng sự chia rẽ trong xã hội Mỹ sau vụ bạo động ở Điện Capitol để thu lợi ích về cho mình.
Các đánh giá được đưa ra sau khi những người ủng hộ Tổng thống Mỹ Donald Trump xông vào tòa nhà Quốc hội vào ngày 6-1, một phần trong nỗ lực ngăn chặn việc công nhận ông Joe Biden chiến thắng cuộc bầu cử tổng thống.
Hỗn loạn tại Điện Captitol ngày 6-1. Ảnh: GETTY IMAGES
Cuộc tấn công đã làm năm người thiệt mạng, khiến một số thành viên nội các từ chức và làm bùng lên làn sóng kêu gọi dùng Tu chính án 25 Hiến pháp để phế truất tổng thống cũng như luận tội ông trước ngày 20-1.
Khi được yêu cầu trả lời về xác nhận của Quốc hội Mỹ, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh chỉ nói rằng Trung Quốc và Mỹ đã duy trì liên lạc ở nhiều cấp độ khác nhau. Tuy nhiên, các nhà quan sát Trung Quốc cho rằng chính quyền tiếp theo của Mỹ sẽ phải vật lộn với những chia rẽ của đất nước. Điều này có thể làm thay đổi các chính sách với Trung Quốc mà chính quyền mới đã định sẵn.
"Cuộc bạo động ở Điện Capitol cho thấy xã hội Mỹ đang bị chia rẽ và trải qua sự phân cực chính trị kéo dài" - ông Diao Daming, phó giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Renmin ở Bắc Kinh nhận định.
Ông Shen Dingli, chuyên gia về vấn đề Mỹ tại Đại học Phúc Đán cho rằng rạn nứt có thể gia tăng trong xã hội Mỹ nếu ông Biden không tiếp tục chính sách "Nước Mỹ trên hết" của ông Trump để hướng tới quan điểm ủng hộ toàn cầu hóa. Theo ông, việc Mỹ theo đuổi toàn cầu hóa có thể mang đến cho Trung Quốc nhiều lợi hơn là hại.
"Những gì chúng ta thấy trên Điện Capitol của Mỹ không chỉ phản ánh di sản của ông Trump, nó chỉ nói về một trong nhiều sự phân cực ở các khía cạnh khác nhau ở Mỹ, có thể là chủng tộc, khoảng cách nghèo đói và nhiều thứ khác" - ông Shen nói.
"Đảng Dân chủ ủng hộ toàn cầu hóa và dự kiến hành động khác với cách tiếp cận song phương và bảo hộ của ông Trump. Toàn cầu hóa đã mang lại lợi ích cho sự phát triển kinh tế của Trung Quốc và nó sẽ tiếp tục mang lại lợi ích cho Trung Quốc. Điều này cũng có nghĩa là khoảng cách giàu nghèo ở Mỹ không thể được thu hẹp" - ông nói.
Ông cũng nhận định rằng không giống như Trung Quốc, Mỹ không có đủ nguồn lực để đầu tư vào các liên minh quốc tế.
"Hãy xem tình hình của Mỹ trong khủng hoảng COVID-19 và nền kinh tế của họ ngay bây giờ. Liệu họ có dư tiền để đầu tư vào một sân chơi đa phương không?" - ông nói.
Ông Ren Xiao, giám đốc Trung tâm Chính sách Đối ngoại Trung Quốc tại Đại học Phúc Đán (Thượng Hải) cho rằng những chia rẽ xã hội sẽ khiến Trung Quốc tự tin hơn trên trường quốc tế.
"Sự phân cực trong chính trị Mỹ là vấn đề cấp bách nhất của nước này và hậu quả của những điều này có thể sẽ kéo dài. Sau khi ông Biden nhậm chức, ông ấy sẽ cần phải nỗ lực rất nhiều để giải quyết các vấn đề đối nội" - ông Ren nói.
Thậm chí ngay trước khi vụ tấn công ở Điện Capitol xảy ra, các nhà quan sát Trung Quốc đã cảnh báo rằng cách tiếp cận của ông Biden có thể bị ảnh hưởng bởi sự chia rẽ xã hội của Mỹ.
Ngày 23-12, Shi Yinhong, một cố vấn của Hội đồng Nhà nước Trung Quốc nói rằng để điều hành một nước Mỹ bị chia rẽ, "ông Biden nhiều khả năng phải nhượng bộ các cử tri của ông Trump".
