Tối 12-1 (giờ địa phương), trong bức thư gửi Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence báo rằng ông sẽ không phế truất Tổng thống Donald Trump. Động thái này diễn ra không lâu trước giờ Hạ viện bỏ phiếu kêu gọi ông Pence và nội các viện dẫn Tu chính án thứ 25 trong Hiến pháp Mỹ để phế truất ông Trump.
Theo Tu chính án thứ 25, ông Pence và các thành viên nội các có quyền phế truất ông Trump.
“Tôi không cho rằng hướng hành động này phục vụ tốt nhất quyền lợi của đất nước chúng ta hay phù hợp với Hiến pháp chúng ta” – ông Pence viết trong thư gửi bà Pelosi.
Trong thư, ông Pence cho rằng kích hoạt tiến trình vào lúc này sẽ “tạo một tiền lệ tồi tệ” vì Tu chính án được viết để áp dụng cho các trường hợp tổng thống mất năng lực hay bất tài.
Bà Pelosi những ngày qua liên tục thúc giục ông Pence phế truất ông Trump. Theo bà Pelosi, nếu ông Pence không hành động, Hạ viện (đảng Dân chủ kiểm soát) sẽ bỏ phiếu về dự thảo nghị quyết luận tội ông Trump vào sáng 13-1 (giờ địa phương).
Trong dự thảo nghị quyết luận tội, ông Trump bị cáo buộc “kích động nổi dậy” ở tòa nhà Quốc hội ngày 6-1, làm 5 người chết.
Cảnh người ủng hộ ông Trump tràn vào tòa nhà Quốc hội Mỹ ngày 6-1. Ảnh: REUTERS
Các thành viên Dân chủ tại Hạ viện cho biết họ đã huy động đủ số phiếu để thông qua dự thảo nghị quyết luận tội ông Trump.
Người ủng hộ phế truất ông cho rằng để ông ở lại nhiệm sở cho tới ngày ông Joe Biden nhậm chức tổng thống là quá rủi ro. Tuy nhiên nhiều nghị sĩ lưỡng đảng nói họ thiên về ý tưởng ra một nghị quyết khiển trách ông Trump hơn, rồi để ông làm hết nhiệm kỳ. Một phần lý do vì Thượng viện có thể sẽ không đủ thời gian để mở phiên tòa xét xử ông Trump trước khi ông hết nhiệm kỳ.
Phần mình, ngày 12-1, ông Trump lần đầu tiên có phát biểu công khai kể từ sau khi xảy ra vụ bạo loạn ở tòa nhà Quốc hội. Ông khẳng định ông không có trách nhiệm gì về vụ bạo loạn này, đồng thời cảnh báo một cuộc luận tội ông thứ hai có thể sẽ nguy hiểm cho đất nước.
Ông Trump cũng tự tin ông Pence và nội các sẽ không phế truất mình, đồng thời dọa ngược lại ông Biden.
“Rủi ro từ Tu chính án thứ 25 là số 0 với tôi, nhưng nó sẽ quay trở lại ám ông Joe Biden và chính phủ Biden” – ông Trump cảnh báo.
