Nhu cầu mua nhà ở xã hội (NƠXH) của người dân rất lớn nhưng những năm gần đây nguồn cung lại quá ít ỏi, các chủ đầu tư chỉ phát triển nhà ở thương mại. Vì vậy, các doanh nghiệp, chuyên gia cho rằng rất cần những chính sách về quy hoạch dành quỹ đất và khuyến khích phát triển dự án NƠXH.
Một dự án nhà ở xã hội tại TP.HCM. Ảnh: HOÀNG GIANG
Nhiều tin vui cho người mua NƠXH
Từ năm 2016 đến nay, nguồn cung NƠXH ngày càng khan hiếm. Vì vậy, những thông tin tích cực đầu năm 2021 đã nhen nhóm hy vọng cho những người thu nhập thấp ở đô thị có cơ hội mua được nhà trong thời gian tới.
Tin vui đầu tiên là theo Sở Xây dựng TP.HCM, dự kiến kế hoạch giai đoạn 2021-2025, TP.HCM cần phát triển khoảng 2,13 triệu m2 sàn NƠXH, tương ứng khoảng 24.000 căn hộ. Các căn hộ này nhằm phục vụ cho các đối tượng tái định cư và các đối tượng thu nhập thấp.
Để thực hiện, sở sẽ tiếp tục theo dõi, đôn đốc thực hiện 19 dự án NƠXH trong danh mục dự kiến hoàn thành sau năm 2020, cung cấp 26.983 căn hộ. Cùng với đó, tiến hành rà soát các dự án nhà ở thương mại có quy mô hơn 10 ha, đã xác định quỹ đất 20% để thực hiện NƠXH và đôn đốc thực hiện để đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu đề ra.
Hiện tại, Sở Xây dựng đang theo dõi 65 dự án phát triển nhà ở thương mại quy mô sử dụng đất từ 10 ha trở lên. Các dự án này phải dành 20% tổng diện tích đất ở để xây dựng NƠXH, tổng diện tích đất khoảng 197,3 ha, tương ứng 146.550 căn NƠXH đang thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư.
Mặt khác, Sở Xây dựng kiến nghị UBND TP chỉ đạo Sở Tài chính phối hợp báo cáo tình hình sử dụng số tiền thu được từ quỹ đất 20% trong các dự án phát triển nhà ở thương mại, khu đô thị mới quy mô dưới 10 ha để đầu tư phát triển loại hình NƠXH.
Sở QH-KT TP.HCM được giao nhiệm vụ rà soát, bổ sung quy hoạch khu công nghiệp, quy hoạch đô thị, đảm bảo dành đủ quỹ đất phát triển NƠXH. Khi phê duyệt các khu công nghiệp mới, khu đô thị mới, mạng lưới các cơ sở đào tạo nhất thiết phải có nội dung quy hoạch NƠXH, nhà ở sinh viên, nhà ở công nhân... theo quy định hiện hành.
Thông tin đáng mừng thứ hai là mới đây Ngân hàng Nhà nước đã ban hành quyết định về mức lãi suất cho vay ưu đãi của tổ chức tín dụng được chỉ định với khách hàng vay vốn đầu tư xây dựng NƠXH theo Thông tư 25/2015.
Theo quyết định này, mức lãi suất cho vay ưu đãi của tổ chức tín dụng được chỉ định với khách hàng vay vốn đầu tư xây dựng NƠXH để cho thuê mua, bán là 4,8%/năm. Trong khi đó, mức lãi suất cho vay ưu đãi đối với khách hàng vay vốn đầu tư xây dựng NƠXH để cho thuê là 4,3%/năm.
Ngân hàng Nhà nước cũng vừa ban hành quyết định về mức lãi suất của các ngân hàng thương mại áp dụng trong năm 2021 đối với các khoản cho vay hỗ trợ nhà theo quy định là 4,8%/năm.
| Nhà ở xã hội chỉ thực hiện được 30% kế hoạch Theo số liệu tổng hợp của Bộ Xây dựng, nhu cầu NƠXH trên cả nước trong giai đoạn từ năm 2011 đến 2020 cần khoảng 440.000 căn hộ. Trong đó, TP.HCM cần 134.000 căn, Hà Nội khoảng 110.000 căn, Bình Dương 41.250 căn, Đồng Nai 36.700 căn, Đà Nẵng 11.500 căn... Thế nhưng theo kết quả thực hiện của các địa phương, đến nay NƠXH chỉ mới thực hiện được khoảng 30% kế hoạch đã đề ra. Tại TP.HCM, giai đoạn 2016-2020, có 23 dự án NƠXH đã hoàn thành và đưa vào sử dụng với khoảng 17.900 căn hộ, trong khi mục tiêu đề ra là 20.000 căn. Trong khi nhu cầu về NƠXH theo tính toán trong giai đoạn này lớn hơn nhiều, khoảng 80.000 căn. |
Thêm chính sách khuyến khích chủ đầu tư
Là doanh nghiệp chuyên làm dự án NƠXH, nhà cho người thu nhập thấp, ông Lê Hữu Nghĩa, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Xây dựng Lê Thành, cho biết mấy năm nay doanh nghiệp vẫn chưa triển khai được dự án NƠXH mới nào vì vướng các quy trình thủ tục.
Hiện các dự án đã bắt đầu khơi thông lại các quy trình thủ tục. Tuy nhiên, cũng phải mất khoảng một năm thì dự án mới có thể bắt đầu triển khai xây dựng.
“Như vậy, điểm vướng lớn nhất là thủ tục hành chính quá lâu, mất thời gian, chi phí. Nếu TP giải quyết nhanh được khâu thủ tục thì chắc chắn sẽ có nguồn cung nhà thu nhập thấp cho đa số người dân. Còn để tình trạng hồ sơ dự án ngâm lâu thì chắc chắn sang năm giá căn hộ lại tăng” - ông Nghĩa nói.
Đánh giá về các thông tin tích cực trên, ông Nghĩa cho rằng đó là điều đáng mừng nhưng để thực hiện được mục tiêu đặt ra là 24.000 căn thì phải cần nhiều giải pháp hỗ trợ thiết thực từ cơ quan nhà nước.
“Thứ nhất, cần chính sách khuyến khích chủ đầu tư làm dự án NƠXH, nếu khu vực dự án quy hoạch khu dân cư thì cần tạo mọi điều kiện về thủ tục đầu tư cấp phép xây dựng… Thứ hai, TP cần có quy hoạch dành chỗ cho các dự án NƠXH, sau này chủ đầu tư nào có năng lực mua lại làm thì cũng chỉ được làm NƠXH” - ông Nghĩa góp ý.
Nếu Nhà nước tự làm thì cần quản lý tốt nguồn tiền thu từ quỹ đất 20% dành cho NƠXH. Theo quy định, những dự án 10 ha trở lên bắt buộc phải dành 20% quỹ đất để làm NƠXH, nếu không xây thì phải nộp tiền. Quỹ đất 20% này rất lớn và số tiền thu được cũng sẽ nhiều. Nếu quản lý tốt nguồn tiền này sẽ tạo ra được quỹ nhà giá rẻ cho người dân thu nhập thấp lớn.
Đồng tình, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, cho rằng để có sản phẩm căn hộ vừa túi tiền cần tháo gỡ thủ tục hành chính và phải có quỹ đất tại quận, huyện ngoại thành, quỹ đất nông trường hay từ các chương trình cải tạo chung cư cũ… TP có thể dùng đất nhà xưởng, đất công bán đấu giá thu tiền về để làm NƠXH.
Theo ông Châu, chỉ tiêu 24.000 căn NƠXH trong năm năm tới là hoàn toàn khả thi khi Chính phủ sẽ sửa đổi Nghị định 100 với nhiều cơ chế mới. Nghị định 148 mới đây cũng có quy định giao đất miễn tiền sử dụng đất cho doanh nghiệp làm NƠXH.
