Đào quý: 5-30 triệu đồng/chậu

Những vườn hoa ở bãi bồi sông Hồng (phường Nhật Tân, quận Tây Hồ) cách Tết Nguyên Đán tầm một tháng nhưng đã rộn ràng, tấp nập. Nụ hoa nhú trên hầu hết các cành đào khẳng khiu, trơ lá; nhiều nụ đã “nứt mắt”, bung màu hồng, tía. Nhiều vườn đào đã khoe sắc, nhưng đặc biệt nhất vẫn là vườn đào Thất Thốn độc, lạ của nghệ nhân Lê Hàm.

Đào Thất Thốn từ lâu đã trở thành “vua” của hoa đào, do loài đào này quý hiếm nên xưa kia thường được tiến vua. Đây là loại cây cảnh có dáng lùn, cành cây xù xì, gai góc, đẹp tự nhiên, khi nở cánh hoa to dày. Hoa đào Thất Thốn có sức sống mãnh liệt, tươi lâu và rực rỡ sắc hồng cả mùa Tết. Điểm đặc biệt của hoa đào này là mỗi khi về đêm lại tỏa ra mùi hương thơm nhẹ mà những loại hoa đào khác không có.

Ông Lê Hàm, chủ vườn đào Thất Thốn cho biết, hạt đào được lấy trên rừng về, gieo đến khi được tầm như chiếc đũa mới đem đi trồng, chăm sóc chu đáo mới có kết quả. Để ra hoa và đủ tiêu chuẩn, tối thiểu phải mất từ 7 đến 10 năm. Hoa sở hữu vẻ đẹp độc, lạ khác xa loại đào thường. Cây ra hoa kép, mỗi cây chỉ nở từ 10 - 20 bông, nhưng hiện nay với việc áp dụng kỹ thuật chăm sóc đặc biệt nên cây đào cho ra nhiều hoa hơn.

Để hoa đào nở đúng thời điểm, nghệ nhân Lê Hàm sử dụng các nhà tôn có lắp đặt hệ thống điều hòa hai chiều, để nhiệt độ phù hợp để “ép” hoa nở đúng dịp Tết. Nhiệt độ luôn được giữ từ 18 - 22 độ C. “Đào Thất Thốn là loại cây cảnh khó chăm, vô cùng quý, khách đến đây thuê phần lớn là những người biết chơi hoa. Các cây khi đưa vào phòng điều hòa, tôi sẽ đóng kín cửa, chỉ khi khách đến thuê cây thì nhà vườn mới mở”, ông Hàm nói.

Tại vườn của ông Hàm có nhiều kiểu loại cho khách hàng có nhu cầu, với mức giá từ 5 - 30 triệu đồng mỗi chậu hoa, người thuê sẽ có nhiều sự lựa chọn về giá cả cũng như hình thức và thẩm mỹ của cây. “Cây đào càng lâu năm thì hoa càng thắm, càng đẹp, vỏ càng đen càng sần sùi thì càng quý. Ở Nhật Tân, tôi là người đầu tiên đầu tư vào đào Thất Thốn, nhà có cách làm riêng để tạo nên sự khác biệt. Làm cây, đặc biệt là đào cổ như mình nuôi đứa con, phải yêu thương, quan tâm và tìm tòi sự mới mẻ mới mong có thành quả. Yêu cây, chúng tôi thường không bán, chỉ cho thuê”, ông Hàm nói thêm.

Ông Nguyễn Văn Học (76 tuổi), người có hơn 50 năm kinh nghiệm trồng đào cho hay, loại đào quý đặc trưng của Nhật Tân chính là đào bích cổ (bích đào nguyên thủy, hay đào cổ Nhật Tân). Không ai biết đào bích Nhật Tân có từ bao giờ nhưng bắt đầu được nhắc đến nhiều khi vua Quang Trung đại phá quân Thanh (1789) rồi mang cành đào bích trở về Phú Xuân báo tin chiến thắng cho vợ là Ngọc Hân công chúa.

“Đào cổ Nhật Tân cánh dày, sắc thắm, hoa to. Thời gian từ lúc hàm tiếu (chúm chím nụ) đến mãn khai (hoa nở rộ) rồi tàn của bông bích đào Nhật Tân rất dài. Để có được cây đào đẹp, người trồng tốn rất nhiều thời gian, công sức và cả sự kỳ vọng. Bây giờ làm thương mại, nhiều người muốn có lợi nhuận nhanh nên ít quan tâm đến bản sắc…”, ông Học trầm ngâm.

Theo ông Học, thân đào bích có màu đen, cứ mỗi độ cây tiết nhựa, gốc cây, cành thêm sần sùi. Đào bích càng già, hoa càng to, càng thắm, nhụy vàng tỏa ra tua tủa, mỗi cụm hoa có dăm bông. Lá bích đào hình mũi mác màu xanh biếc, cành vươn thẳng đứng.

Chỉ tay về góc vườn, nơi gốc bích đào 30 năm tuổi đẹp nhất của mình, ông Học cho hay: “Để một cây đào bích đủ chơi phải mất ít nhất 4-5 năm, còn đến độ đẹp nhất khoảng 7-8 năm. Cuộc sống ngày nay không cho phép chờ đợi hàng chục hay vài chục năm để có cây đào. Ngày Tết, sở hữu một cây đào bích khiến lòng người lâng lâng khó tả”.

Không tăng giá

Ông Nguyễn Văn Học cho biết, dù năm nay đào rừng bị cấm nhưng do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên giá đào bán ra sẽ không tăng. “Tính đến thời điểm này, vườn của chúng tôi đã cho thuê được khoảng 30%. Tùy vào kích cỡ, hình dáng của cây mà đưa ra mức giá. Một cây đào bích tuổi đời 20 năm sẽ có giá thuê khoảng 25 triệu đồng, giảm khoảng 2 triệu so với năm trước. Năm nay, ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, thu nhập của khách hàng giảm nên chúng tôi không dám để giá cao”, ông Học nói.

Ông Nguyễn Văn Chung, chủ vườn đào Chung Vân đang làm công đoạn cuối cùng, chờ đợi thời điểm thu hoạch. Khách đã điện thoại hỏi mua đào nhưng ông  hẹn sau một thời gian nữa mới chốt vì chưa biết thời tiết diễn biến ra sao, đào khoe sắc lúc nào, ông Chung kỳ vọng đây sẽ là một mùa đào “rực rỡ” với dân Nhật Tân.

KIẾN NGHĨA-VÕ HÓA