Ông Nick Ut chụp ảnh với Tổng thống Mỹ Donald Trump tại lễ trao Huân chương Nghệ thuật quốc gia ngày 13-1-2021 - Ảnh: MARK EDWARD HARRIS

Người nổi tiếng đã từ chối nhận Huân chương Tự do của tổng thống Mỹ đó là ông Bill Belichick, huấn luyện viên trưởng của đội bóng bầu dục New England Patriots và cũng là một người bạn của tổng thống Trump.

Theo kế hoạch ông Bill Belichick sẽ nhận huân chương vào cùng tuần với ông Nick Ut, nhưng ngày 11-1 ông tuyên bố từ chối nhận vinh dự này để phản đối ông Trump vì cuộc gây rối tại tòa nhà quốc hội ngày 6-1 do những người biểu tình ủng hộ tổng thống gây ra.

Tuy nhiên ông Nick Ut có lý lẽ riêng để không làm như ông Bill Belichick. Tạp chí Newsweek (Mỹ) chia sẻ quan điểm của ông Nick Ut về việc này bằng cách giữ nguyên ngôi thứ nhất trong phần giải thích của ông ở bài viết "Nick Ut: Why I Accepted Trump's Medal Of Arts" (Nick Ut: Vì sao tôi đã nhận Huân chương Nghệ thuật của ông Trump).

Ông Nick Ut trong bức ảnh chụp ngày 7-1-2021 - Ảnh: MARK EDWARD HARRIS

Tuổi Trẻ Online lược dịch lại một số đoạn trong bài viết này và vẫn giữ nguyên cách nói của ông Nick Ut trong bài viết đó:

"Lúc mới nghe tin Tổng thống Donald Trump muốn tặng Huân chương nghệ thuật quốc gia cho tôi ở Nhà Trắng, tôi đã rất phấn khích, tôi nhớ phản ứng của mình khi đó là ‘Ôi lạy Chúa’.

Ban đầu giải thưởng dự kiến trao tháng 3 năm ngoái, nhưng buổi lễ đã bị hoãn vì đại dịch COVID-19. Tháng trước người ta gọi điện cho tôi báo là kế hoạch đã dời lại tới ngày 13-1.

Tôi và bạn tôi, Mark Edward Harris, một phóng viên ảnh, đã tới thủ đô Washington, D.C ngày 11-1, dạo quanh khu Capitol và chụp vài bức ảnh. Tôi cũng đã chụp vài bức về Lực lượng vệ binh quốc gia và chụp những bó hoa tưởng nhớ người cảnh sát đã chết. Đó là một bức ảnh đẹp.

Tôi đã chụp nhiều cuộc bạo loạn và biểu tình, trong đó có cả đợt bạo loạn tại Los Angeles năm 1992 sau khi Rodney King bị đánh đập và các viên cảnh sát liên đới trách nhiệm không bị kết án cùng các phong trào biểu tình vì quyền sống của người da màu Black Lives Matter năm nay….

Tôi đã rất buồn khi chứng kiến cảnh bạo loạn ở đồi Capitol trên TV trong ngay 6-1, dù vậy tôi cũng ước là mình có mặt ở đó để chụp ảnh. Những người biểu tình nên ôn hòa và cuộc biểu tình này đã quá bạo lực. Khi biểu tình bạn không cần phải giết người.

Tôi đã không xem sự kiện vận động của ông Trump diễn ra trước các cuộc bạo loạn và tôi chắc chắn rất nhiều người đã buồn bực với tôi vì việc nhận huân chương.

Nhưng đó là cuộc sống riêng của tôi. Tôi đã già rồi, bởi vậy tôi hạnh phúc vì tổng thống trao tặng tôi một phần thưởng. Tôi đã muốn ở đây. Với tôi nó còn hơn cả việc nhận một phần thưởng từ tổng thống.

Đã có cuộc gặp gỡ và tiếp đón trước lễ trao tặng Huân chương nghệ thuật và tổng thống với vẻ tươi vui đã chúc mừng tôi. Ông ấy nói về bức ảnh Em bé Napalm của tôi và bảo ông ấy rất vui khi tôi có mặt.

Tôi tặng tổng thống một bức ảnh Em bé Napalm, bảo rằng tôi đã ký vào đó và Phan Thị Kim Phúc, mọi người đều biết cô ấy là Kim Phúc - cũng đã ký vào đó. Tôi nói với ông ấy là bà Kim cũng muốn gặp ông nhưng bà ấy đang ở Canada và không thể tới vì đại dịch COVID-19. Ông ấy đã rất vui khi tôi tặng ông bức hình.

Trong buổi lễ, ông Trump phát biểu về tầm quan trọng của nhiếp ảnh, về hành trình của tôi từ Việt Nam tới Hollywood và chụp ảnh những người nổi tiếng. Khi ông ấy choàng huân chương qua cổ tôi, đó là khoảnh khắc hạnh phúc nhất của đời tôi. Tôi không thể tin rằng một tổng thống Mỹ đang trao tặng mình tấm huân chương….

Sau đó ông ấy đã gọi một trợ lý tới và lấy ra tấm hình tôi tặng ông lúc trước ở căn phòng khác và sau đó khoe nó với đám đông.

Lúc đó tôi vẫn chưa nghe chuyện tổng thống bị luận tội lần thứ hai, tôi chỉ chúc ông những điều tốt lành. Nhiều bạn bè đã gọi điện cho tôi, bảo tôi đừng tới đây, họ nghĩ việc đó nguy hiểm, nhất là vì COVID-19.

Và tôi chắc là trong những ngày tôi tôi sẽ nhận được rất nhiều tin nhắn về việc nhận giải thưởng. Nhưng tôi không quan tâm chuyện mọi người tức giận hay không vì phần thưởng là dành cho cá nhân tôi và nó do tổng thống của nước Mỹ trao tặng. Ông ấy vẫn đang là tổng thống.

Tôi thực tế đã gặp ông Donald Trump tại Los Angeles trước khi ông ấy là tổng thống, ông Trump yêu thích những tấm hình tôi chụp ở Việt Nam.

Ông ấy bảo tôi: "Nick này, ảnh của ông đã làm thay đổi thế giới". Ông ấy nói về bức hình Em bé Napalm của tôi. Tôi chụp bức hình đó khi đang làm việc cho hãng tin Associated Press (AP) ở Trảng Bàng trong cuộc chiến tranh ở Việt Nam. (…)

Bà Kim muốn tham dự buổi lễ với tôi nhưng bà ấy đang sống tại Canada và vì đại dịch không thể đi nên bà ấy rất buồn. Hôm kia bà ấy có gọi cho tôi nói bà ấy ước là có thể ở đây và chào tổng thống. Chúng tôi như một gia đình, chúng tôi vẫn nói chuyện với nhau qua điện thoại gần như hàng tuần. Bà ấy gọi tôi là "Bác Nick".

Tôi sẽ ở lại Washington, D.C chờ buổi lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Joe Biden. Tôi hi vọng tôi có thể vào được bên trong và tôi muốn có một khoảnh khắc giữa ông Biden và bà Kamala Harris. Tôi đã gặp bà ấy ở Los Angeles. Tôi hy vọng có được một số bức hình đẹp.

Mặc dù tôi đã nghỉ hưu ở AP vài năm trước, nhưng tôi chưa bao giờ muốn nghỉ hưu nghề nhiếp ảnh. Nếu ngón tay bấm máy của tôi bắt đầu đau quá, có lẽ khi ấy tôi sẽ phải nghỉ hưu.

Nhưng lúc này tôi khỏe mạnh và tôi vẫn chụp ảnh mỗi ngày. Tôi nghĩ ở nhà sẽ nhàm chán lắm. Tôi rất hạnh phúc khi trở thành một công dân Mỹ, tôi đã có thể đi khắp thế giới trong tư cách một phóng viên ảnh.

Với tôi, nước Mỹ biểu trưng cho tự do. Tôi hi vọng tương lai sẽ tốt đẹp hơn. Tôi đã biết chiến tranh là gì. Tôi đã chứng kiến quá nhiều người chết. Tôi không muốn thấy điều đó ở đây.

Ảnh Em bé napalm của Nick Ut bán được 250 triệu đồng

TTO - Chiều 8-6, tại TP.HCM Quỹ Hiểu về trái tim đã công bố 450 triệu đồng là số tiền bán đấu giá năm bức ảnh của cựu phóng viên ảnh chiến trường Nick Ut giúp đỡ trẻ em nghèo VN.