Theo Reuters, phán quyết không chỉ ảnh hưởng tới Samsung mà còn toàn bộ chaebol (tập đoàn gia đình) Hàn Quốc. Năm 2017, ông Lee, 52 tuổi, bị kết tội hối lộ người thân cận với Tổng thống bị phế truất Park Geun Hye và phạt tù 5 năm. Ông phủ nhận tội danh, bản án sau đó được giảm và đình chỉ khi ông Lee thụ án được 1 năm.

Tòa án Tối cao đã gửi vụ án về Tòa án cấp cao Seoul, nơi sẽ ra phán quyết cuối cùng vào thứ Hai, 18/1. Công tố viên yêu cầu 9 năm tù với ông Lee. Các chuyên gia pháp lý nhận định tòa khó có khả năng tuyên ông Lee trắng án nhưng có thể đình chỉ bản án, cho phép ông tự do. Ông Lee còn đang tham gia vào phiên xét xử khác về tội thao túng cổ phiếu và gian lận kế toán.

Với nhiều người Hàn Quốc, ông Lee không phải người duy nhất bị xét xử mà còn là toàn bộ các chaebol trong nước. Tổng thống Moon Jae In khi nhậm chức thề sẽ cải cách chaebol, chấm dứt chuyện ân xá cho tội phạm của các tập đoàn, phá vỡ liên hệ của chính phủ và doanh nghiệp. Dù vậy, ông cũng khuyến khích doanh nghiệp lớn tạo công ăn việc làm, đặc biệt trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến căng thẳng gây ảnh hưởng xấu tới tăng trưởng.

Tương tự, công chúng dường như quay trở lại cảm thông với chaebol. Nhiều người Hàn muốn nhìn thấy ông Lee lãnh đạo Samsung trong cuộc cạnh tranh khốc liệt trên toàn cầu và áp lực đổi mới. Đơn kiến nghị có chữ ký của 57.440 người Hàn Quốc trên website Văn phòng Tổng thống, gọi Samsung là “niềm tự hào quốc gia” và kêu gọi tự do cho “thái tử Samsung”.

Nhà phân tích Lee Jae Yun của hãng Yuanta Securities Korea nhận định, bất kỳ sự vắng mặt nào cũng ảnh hưởng đến Samsung, từ các thương vụ lớn cho tới những lĩnh vực mà họ muốn mở rộng.

Ông Lee cam kết thay đổi Samsung, đưa tuân thủ và trách nhiệm xã hội lên hàng đầu. Các thẩm phán sẽ xét tới điều này khi ra quyết định. Theo Giáo sư Cho Chang Hoon, đây là phiên xử đầu tiên mà sự tuân thủ được tính là yếu tố giảm nhẹ khi tuyên án và có thể được chaebol tận dụng như một cách để xây dựng sự đồng thuận với các cổ đông bên ngoài.

Người cha quá cố của ông Lee, Lee Kun Hee, từng bị kết án hối lộ năm 1996 và trốn thuế năm 2008 nhưng chưa bao giờ phải ngồi tù. Cuối cùng, ông được Tổng thống ân xá. Tuy nhiên, các đặc quyền này không còn nữa. Lãnh đạo của SK, chaebol lớn thứ ba Hàn Quốc bị giam 2 năm do tội biển thủ vào từ năm 2013 tới 2015.

Du Lam