Tại ngôi đền Uluwatu nổi tiếng thuộc vùng du lịch Bali-Indonesia, loài khỉ nơi đây đã tiến hóa dữ dội do ảnh hưởng từ chính các khách du lịch. Bất kỳ du khách nào đến nơi đây cũng phải cẩn thận với những con khỉ chuyên trộm đồ của khách rồi trèo lên cây cao và chỉ chấp nhận trả lại vật phẩm cho khổ chủ nếu đưa cho chúng đồ ăn.

Các nghiên cứu cho thấy loài khỉ nơi đây thậm chí biết chính xác những món đồ nào là thực sự giá trị với du khách để ăn trộm và tối đa hóa lợi ích. Cụ thể chúng thường nhắm đến các món đồ điện tử thay vì những chiếc cặp tóc hay túi đựng camera rỗng. Sau nhiều lần ăn trộm và thử nghiệm, loài khỉ khu đền này đã học được cách phân biệt món đồ nào có thể giúp chúng đổi được đồ ăn dễ nhất.

Theo tiến sĩ Jean Baptiste Leca của trường đại học Lethbridge-Canada, ngoài đồ điện tử thì những vật dụng như túi tiền, kính râm hàng hiệu… cũng là mục tiêu những con khỉ nhắm đến.

Công cuộc thương thảo giữa những con khỉ, du khách và hướng dẫn viên khu đền thường chỉ tốn vài phút nhưng cũng có thể lên đến nửa tiếng cho các vật dụng giá trị. Điều đáng ngạc nhiên là lũ khỉ phân biệt được vật dụng nào không đáng tiền để chấp nhận đổi chúng với ít thức ăn hơn và ngược lại.

Theo tiến sĩ Leca, hành vi ăn cắp của lũ khỉ đã tồn tại qua nhiều thế hệ của vùng đền này trong ít nhất 30 năm qua kể từ khi có du khách đến thăm.

Dẫu vậy, trong khi những nhân viên của vùng đền Uluwatu biết cách điều hóa giữa lũ khỉ và khách du lịch thì loài linh trưởng này đang gây đau đầu cho chính quyền địa phương trên toàn cầu. Tại Ấn Độ, lũ khỉ hoang nổi tiếng với việc phá hoại mùa màng, ăn cắp thực phẩm trong nhà dân hay thậm chí tấn công các nhân viên y tế.

Những nhà nghiên cứu cho rằng đại dịch Covid-19 đang khiến loài khỉ hoang trở nên hung hăng hơn do thiếu lương thực. Việc ít du khách đồng nghĩa với ít thực phẩm hơn cho những loài khỉ hoang như ở vùng đền Uluwatu.

Tại vùng du lịch Lopburi-Thái Lan, chính quyền địa phương đã phải thực hiện chiến dịch triệt sản khỉ hoang hàng loạt khi du khách suy giảm đã không còn đảm bảo được cuộc sống cho bầy khỉ đông đúc tại đây, khiến chúng trở thành nguyên nhân cho sự bất ổn và phá hoại.

Băng Tâm