Xuất hiện trong clip hơn 1 phút, dù không nhắc tới bất kỳ điều gì Alibaba và Ant đang phải trải qua nhưng Jack Ma đã đủ cho thấy sức mạnh của ông.

Với những nhà đầu tư vốn đã phải chờ nhiều tháng để xem Jack Ma đang ở đâu, việc ông xuất hiện trong một video ngắn như vậy đã đủ tạo ra một "cú hít" giúp vốn hóa thị trường Alibaba tăng 58 tỷ USD. Đây là lần xuất hiện công khai đầu tiên của Jack Ma kể từ sau những khó khăn chấn động mà Ant và Alibaba gặp phải vào cuối năm ngoái.

Tờ Bloomberg nhận định cho đến giờ tương lai của vị doanh nhân nổi tiếng bậc nhất Trung Quốc vẫn chưa chắc chắn. Tuy nhiên các chuyên gia phân tích nói rằng video vào thứ 4 là tín hiệu cho thấy rằng viễn cảnh tồi tệ nhất là khả năng Jack Ma phải ngồi tù hoặc chính phủ nắm quyền điều hành công ty của ông có lẽ đã không xảy ra. Hiện không rõ liệu việc Jack Ma xuất hiện trong clip kể trên có cần sự chấp thuận của chính quyền Bắc Kinh hay không. Truyền thông trong nước, đặt biệt là các tờ báo chính thống đăng tải và nhắc rất ít tới bài nói chuyện của Jack Ma cũng như câu chuyện xung quanh việc tái xuất của ông.

"Vẫn có rất nhiều điều không chắc chắn về những bước đi tiếp theo nhưng điều này có nghĩa là tình trạng của Jack Ma tốt hơn so với nhiều người dự đoán", Fang Kecheng – một giáo sư Đại học nói.

Bài nói chuyện của Jack Ma chỉ tập trung vào các vấn đề làm từ thiện gồm cả tầm quan trọng của việc thu hẹp khoảng cách chênh lệch thu nhập và cải thiện cuộc sống ở vùng nông thôn Trung Quốc, cũng chính là 2 ưu tiên lớn nhất của chính quyền ông Tập Cận Bình. Ngoài ra, cũng dễ nhận thấy rằng giọng điệu của bài nói chuyện lần này đã "nhẹ nhàng" hơn rất nhiều so với những lời nói đanh thép của ông vào tháng 10 khi lên tiếng chê các nhà băng Trung Quốc và các quy định của chính quyền mà ông cho là không hiểu gì về internet.

Kể từ đó, chính phủ Trung Quốc đã thắt chặt kiểm soát các công ty của Jack Ma, đầu tiên là đình chỉ thương vụ IPO của Ant và sau đó là thành lập đội điều tra về cáo buộc độc quyền với Alibaba.

Rất ít người kỳ vọng rằng sự thay đổi giọng điệu của Jack Ma sẽ khiến Bắc Kinh bớt thắt chặt hơn với Ant, Alibaba và những gã khổng lồ công nghệ khác. Tuy nhiên, phản ứng tích cực của thị trường với clip ngày thứ 4 cho thấy các nhà đầu tư bắt đầu hạ bớt rủi ro của những lệnh trừng phạt lên Jack Ma và những công ty của ông.

"Alibaba không hẳn đang thất thế nhưng ít nhất rõ rằng việc thắt chặt chống độc quyền hiện tại không phải là trừng phạt Jack Ma", Zhang Fushen – chuyên gia phân tích nói.

Những đồn đoán về sự mất tích bí ẩn của Jack Ma những tuần gần đây nổi lên sau khi ông đã không là Giám khảo trong trận chung kết cuộc thi Người hùng châu Phi do chính mình sáng lập.

Việc Jack Ma tái xuất có lẽ đã được cân nhắc rất thận trọng, theo Justin Tang – chủ tịch hãng nghiên cứu. Clip là một phần sự kiện hàng năm mà Jack Ma làm chủ để chia sẻ với các giáo viên ở vùng nông thôn. Bản thân là một cựu giáo viên, Jack Ma đã dùng chất giọng trang trọng để nói về việc cần tạo ra cơ hội giáo dục tốt hơn ở những vùng nông thôn Trung Quốc

"Gần đây, các đồng nghiệp của tôi và tôi đã nghiên cứu và suy nghĩ rất nhiều. Chúng tôi đã ban hành một nghị quyết cứng rắn rằng sẽ tập trung vào làm từ thiện giáo dục. Làm việc chăm chỉ để giúp mang lại cuộc sống mới cho vùng nông thôn và sự thịnh vượng chung là trách nhiệm của thế hệ doanh nhân chúng tôi".

Đó là "sự thiết lập hoàn hảo cho Jack để xuất hiện trở lại trước truyền thông. Bối cảnh cho thấy ông xuất phát điểm là một nhà giáo khiêm tốn chứ không phải là một doanh nhân kiêu căng, không biết rõ vị thế của mình nằm ở đâu. Toàn bộ clip cho thấy ông đã rất ăn năn về những gì mình đã vạ miệng nhưng không hề lộ liễu".

Ant – vốn thuộc kiểm soát bởi Jack Ma và cả của Aliabba đã xác nhận độ xác thực của video vừa đăng.

Ant đã chịu một cú sốc lớn sau khi Bắc Kinh quyết định đình chỉ thương vụ IPO của họ - sự kiện có thể định giá công ty ở mức 300 tỷ USD.

Câu hỏi lớn nhất với các nhà đầu tư lúc này là: Bắc Kinh sẽ giữ mức độ thắt chặt như thế nào với Ant, Alibaba và các công ty khác? Những bằng chứng ban đầu cho thấy các nhà chức trách không sớm từ bỏ. Chỉ vài giờ sau khi Jack Ma xuất hiện, ngân hàng trung ương Trung Quốc đã công bố bản thảo luật về việc chấn chỉnh sự tập trung thị trường trong những nền tảng thanh toán trực tuyến, tiềm năng thảo luận về những đòn trừng phạt mới lên Ant và Tencent.

Bước đi này là một phần trong chiến dịch mở rộng nhằm chỉnh đốn thế hệ những gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc mà Bắc Kinh xem là đang nắm trong tay quá nhiều quyền kiểm soát.

Mitchell Green – một nhà đầu tư vào Alibaba kỳ vọng Jack Ma sẽ tập trung ưu tiên làm từ thiện trước mắt. Green nói rằng ông vẫn lạc quan về triển vọng dài hạn với cả Alibaba và Ant. "Cả 2 công ty rất quan trọng với người dân và nền kinh tế Trung Quốc".

Vân Đàm