Nhiều tuyến đường ở TP HCM đã tràn ngập bưởi diễn, cúc đại đóa, bông giấy... với giá bán tương đương năm ngoái hoặc thấp hơn.

Hàng nhiều, sức mua yếu

Khảo sát tại các chợ hoa ở TP HCM như chợ hoa Hồ Thị Kỷ (quận 10), Đầm Sen (quận 11), cho thấy lượng hoa về chợ giảm hẳn so với cùng kỳ các năm trước. Bà Hiền, kinh doanh tại chợ hoa Hồ Thị Kỷ, cho hay những năm trước vào thời điểm này, các sạp đầy ắp hoa, thậm chí không có lối đi nhưng năm nay sạp nào cũng chỉ lấy hoa về với số lượng đủ bán chứ không dám trữ nhiều vì lo sợ ôm hàng, lỗ vốn. Ông Thạnh, chủ sạp hoa ở chợ hoa Đầm Sen, cũng cho hay chợ quá ế, sức mua giảm hơn 50% so với trước.

Theo ông Lý Phú Quý, Giám đốc HXT Dịch vụ Đầm Sen (chợ hoa Đầm Sen), thị trường hoa năm nay sụt giảm nghiêm trọng, dự báo Tết này sức mua khó tăng cao do người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu nên giá hoa các loại Tết này vẫn bình thường, khó tăng giá như mọi năm. Vụ Tết này, nhiều loại hoa trúng mùa, sản lượng dồi dào nên giá chỉ tương đương ngày thường. Chẳng hạn, hoa lily 50.000-60.000 đồng/bó, cúc 7.000-8.000 đồng/bó 5 cành, lay-ơn 300.000 đồng/100 cây, cẩm chướng 35.000 đồng/bó 20 cây.

Mới đây, làm việc với đoàn công tác TP HCM về nguồn hàng phục vụ Tết Tân Sửu 2021, ông Bùi Thế, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Lâm Đồng, cho biết các doanh nghiệp (DN) và nhà vườn tỉnh này đã tăng diện tích canh tác một số loại hoa tiêu thụ Tết. Hoa cát tường tăng 10% diện tích và sản lượng; hoa hồng tăng trên 3%; hồ điệp, vũ nữ tăng 0,67% diện tích và 10,11% sản lượng. Các DN đã nhập khẩu 26,33 triệu ngọn/cây/củ/hạt giống hoa và trên 1,14 tấn hạt giống rau các loại và 799 tấn củ giống khoai tây. Một số hoa dài ngày như lily, hoa cúc, cát tường..., nông dân đã xuống giống hết và đang tập trung cho việc chăm sóc, thu hoạch.

"Dự báo nhu cầu thị trường mặt hàng hoa của tỉnh Lâm Đồng dịp Tết nguyên đán tăng từ 5%-20% tùy chủng loại, tập trung chủ yếu tại thị trường TP HCM, Hà Nội và Đà Nẵng. TP HCM vẫn là thị trường lớn nhất, trong khi thị trường Hà Nội có xu hướng tăng tiêu thụ hoa so với các năm, trong đó tập trung vào các loại hoa lan" - ông Bùi Thế nói.

Ông Phan Thanh Sang, Chủ tịch Hiệp hội Hoa Đà Lạt, cho biết Tết này sản lượng lan hồ điệp tăng 20%. Gần đây, người tiêu dùng phía Bắc chuộng hoa lan Đà Lạt hơn hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vì chất lượng tốt hơn, độ bền cao hơn. "Do ảnh hưởng dịch Covid-19, các DN hội viên Hiệp hội Hoa Đà Lạt giảm sản lượng. Đến thời điểm hiện tại, một số loại hoa chậu cao cấp đã có khách ký hợp đồng thu mua nhưng hoa cắt cành vẫn còn chờ diễn biến chợ đầu mối ở TP HCM nên người trồng hoa rất lo lắng" - ông Sang thông tin.

Cũng theo ông Sang, năm 2020, thị trường hoa tươi khá ảm đạm do chịu tác động của dịch Covid-19. Để hỗ trợ DN, giúp nhà vườn tiêu thụ hoa, Hiệp hội Hoa Đà Lạt đã lập Facebook giới thiệu, cung cấp thông tin cụ thể của các DN, nhà vườn và kết nối với các thương nhân mua hoa trên cả nước.

Coi chừng hoa Trung Quốc kém chất lượng

Hiệp hội Hoa Đà Lạt cảnh báo hiện nay trên thị trường đang xuất hiện hoa Trung Quốc, bao gồm cả hoa cắt cành (lily), hoa chậu (địa lan, lan hồ điệp...). Chất lượng hoa Trung Quốc kém xa hoa Đà Lạt do quãng đường vận chuyển sau thu hoạch xa. Chưa kể, năm nay một số tỉnh trồng hoa ở Trung Quốc như Vân Nam, Quảng Tây, Quảng Đông là mùa đông, tuyết rơi dày đặc, thời gian chiếu sáng trong ngày cho hoa không tốt; khi vận chuyển sang Việt Nam gặp thời tiết ấm hơn làm chất lượng bị thay đổi khá nhiều. Vì lợi nhuận, một số người bán cố tình đánh tráo giữa hoa Trung Quốc giá rẻ, kém chất lượng thành hoa Đà Lạt chất lượng cao.

Bà Trần Thanh Trúc, chuyên kinh doanh hoa tươi tại TP HCM, cho biết những năm trước, hoa Trung Quốc đưa vào TP HCM chỉ lác đác 1, 2 loại như baby trắng với số lượng không đáng kể. Tuy nhiên, một năm trở lại đây, nguồn hoa từ Trung Quốc đưa về ngày càng nhiều, gấp hàng chục lần so với trước, bày bán tràn lan trên thị trường. "Hoa Trung Quốc rất đa dạng, bao gồm hồng, lily, địa lan chậu, cát tường, cẩm chướng, đồng tiền, mao lượng, phi yến, tuyết mai, thiên nga. Về lá thì có lá tai voi, lá bạc..." - bà Trúc chia sẻ. Ông Lê Vĩnh Thanh - bán hoa tươi tại quận 3, TP HCM - cho hay những năm trước ở Lào Cai chỉ có một điểm trữ hoa để trung chuyển phân phối vào phía Nam nhưng gần đây đã tăng lên hơn chục điểm với lượng hàng rất lớn. Các điểm phân phối này đã vào TP HCM làm kho lạnh để trữ hoa Trung Quốc. Khách hàng chỉ cần điện thoại sẽ được cung cấp hoa tận nơi. Trường hợp đặt số lượng lớn chỉ cần báo trước 2-3 ngày là có hàng.

HXT Dịch vụ Đầm Sen đã ghi nhận cả chục container hoa Trung Quốc nhập chợ trước đây. Tuy nhiên, thời gian qua sức tiêu thụ giảm mạnh do dịch Covid-19 nên lượng nhập về chỉ còn khoảng 30% so với trước. Theo giới kinh doanh, hoa Trung Quốc được trữ lạnh nên khi đưa ra thị trường chỉ để được 1-2 ngày sẽ bị hư hỏng, tái màu, hoa bị nhăn, héo, rụng. Người tiêu dùng chịu khó quan sát để phân biệt hoa Đà Lạt với hoa Trung Quốc. Cụ thể: hoa nhập từ Trung Quốc, cành bị thâm đen, vết cắt cũ bám nhựa đen, cánh hoa nhăn nheo do bị mất nước...