Tuần giao dịch vừa qua sau phiên giảm điểm lịch sử ngày 19.1 VN-Index mất gần 61 điểm, thị trường chứng khoán đã hồi phục 3 phiên liên tiếp. Tuy nhiên, đường lên đỉnh 1.200 điểm đang có dấu hiệu “ì ạch”.

Thị trường đang “ì ạch”

Sự “ì ạch” đầu tiên cho thấy, trong 3 phiên hồi phục liên tiếp về cuối tuần, chỉ có phiên ngày 21.1 VN-Index tăng mạnh gần 30 điểm. Còn lại, 2 phiên ngày 20.1 và 22.1 chỉ số tăng trong khoảng dao động khá khiêm tốn, từ 2,5-3,7 điểm.

Sự “ì ạch” thứ hai chính là thanh khoản đã giảm hẳn trong 3 phiên thị trường hồi phục. Tính bình quân 3 phiên này thanh khoản chỉ đạt khoảng 16.500 tỉ đồng/phiên, giảm 12% so với thanh khoản bình quân của 2 phiên đầu tuần, và cũng thấp hơn thanh khoản bình quân mỗi phiên tính từ đầu tháng 1.2021 đến ngày 22.1.

Cả 2 sự “ì ạch” trên đều được các công ty chứng khoán chỉ ra rằng do ảnh hưởng nhiều từ tâm lí thị trường, đặc biệt là các nhà đầu tư F0. Theo đó, sự bán ra ào ạt trong phiên giảm điểm lịch sử khởi nguồn từ nhà đầu tư F0, sau đó lan sang các nhà đầu tư đã có kinh nghiệm.

Năm 2020, một năm thị trường chứng khoán Việt Nam bùng nổ với sự hồi phục một mạch dài từ tháng 4.2020, và thanh khoản tăng dần đạt đỉnh bình quân 16.000 tỉ đồng/phiên vào tuần cuối tháng 12.2020.

Thống kê cũng cho thấy, năm 2020 nhà đầu tư F0 chính là điểm sáng trên thị trường. Theo Trung tâm lưu ký chứng khoán (VSD), nhà đầu tư cá nhân trong nước đã mở mới tổng cộng 392.527 tài khoản giao dịch chứng khoán trong năm 2020, tăng 109% so với cả năm 2019 (mở mới 187.825 tài khoản).

Họ chính là những người đưa dòng tiền mạnh mẽ tham gia thị trường, tạo ra bệ đỡ về thanh khoản giúp cho làn sóng hồi phục kéo dài và tăng mạnh. Họ, cũng chính là những “người hùng” khi tham gia thị trường một cách hứng khởi, không sợ hãi, kích chỉ số VN-Index tăng trong tình trạng không có nhịp ngừng để điều chỉnh.

Và cũng là một minh chứng nữa, khi nhà đầu tư F0 bắt đầu thận trọng, nhát tay, thì thanh khoản trên thị trường cũng rất nhanh chóng giảm theo.

F0 vẫn là “cứu tinh”?

Chính vì thế, câu chuyện bùng nổ trên thị trường chứng khoán sau phiên giảm sốc ngày 19.1 đang được nhìn nhận thêm ở mặt ngược lại. Đó là khi tâm lí nhà đầu tư F0 lo lắng hay thận trọng thì tác động rất nhanh đến diễn biến trên thị trường. Sự phụ thuộc vào tâm lí của nhà đầu tư F0 trở nên tất yếu.

Tuy nhiên, nếu cho rằng nhà đầu tư F0 là nhân tố dẫn đến phiên giảm điểm ngày 19.1 cũng chưa hoàn toàn sòng phẳng. Thị trường chứng khoán đã tăng quá dài (từ đầu tháng 4.2020 đến ngày 17.1.2021) và quá mạnh (từ 652 điểm lên 1.194 điểm), độ tăng được tạo ra trên thị trường quá dốc, chính vì thế ngay từ tuần giao dịch thứ 2 của tháng 1.2021 đã bắt đầu nảy sinh những cảnh báo từ các công ty chứng khoán.

Điều chỉnh là tất yếu, chỉ khác là cách điều chỉnh và mức điều chỉnh như thế nào. Phiên điều chỉnh ngày 19.1 được cho là rất khác từ trước tới nay, đột ngột gây bất ngờ, ít nhiều làm thay đổi không khí thị trường. Theo Công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam, thị trường có thể sẽ mất vài phiên tới đi ngang tích lũy trước khi chinh phục trở lại đỉnh lịch sử 1.200 điểm.

Hiện VN-Index đang ở mức 1.166,78 điểm, cơ hội chinh phục đỉnh vẫn còn. Tuy nhiên, sau phiên giảm điểm ngày 19.1, các dự báo đưa ra thận trọng hơn. Đó là, thị trường có thể chinh phục đỉnh 1.200 điểm theo cách từ từ, mỗi phiên tăng vài ba điểm chứ không tăng mạnh ào ạt như thời điểm trước. Và trong đó, nhà đầu tư F0 vẫn giữ vai trò quan trọng trong việc đưa dòng tiền tham gia thị trường và thúc đẩy thanh khoản.