Một thai phụ được lấy máu để làm xét nghiệm gen - Ảnh: Viện Di truyền Y học cung cấp
Với mong muốn mọi thai phụ Việt Nam đều có cơ hội tiếp cận với các biện pháp tầm soát bệnh tan máu bẩm sinh hiện đại, Viện Di truyền Y học và Công ty Cổ phần Giải pháp Gene - Gene Solutions phối hợp cùng 100 bệnh viện, cơ sở y tế tại nhiều tỉnh thành trên cả nước triển khai chương trình xét nghiệm gen miễn phí bệnh tan máu bẩm sinh “Năm hành động không Thalassemia”.
Chương trình hướng đến việc tuyên truyền rộng rãi kiến thức về Thalassemia để người dân hiểu rõ hơn về cách thức di truyền, mức độ nguy hiểm của bệnh và cách phòng tránh hiệu quả.
Đồng thời góp phần giúp các đơn vị y tế cải thiện hiệu quả của công tác sàng lọc bệnh tan máu bẩm sinh trong cộng đồng, giảm số ca mắc mới trong năm 2021.
Theo đó, chương trình dành tặng 5.000 xét nghiệm miễn phí đến tất cả thai phụ khám thai lần đầu tại các bệnh viện, phòng khám đăng ký tham gia chương trình. Thời gian từ ngày 23-1 đến ngày 30-9 và có thể kết thúc sớm nếu hết mẫu miễn phí.
Tại đây, thai phụ được lấy máu làm công thức máu sẽ được thu máu cùng lúc để làm xét nghiệm gen tầm soát bệnh tan máu bẩm sinh Thalassemia (cả hai thể Alpha và Beta) miễn phí.
Trong giai đoạn mở đầu (quý 1 - 2021), chương trình sẽ triển khai tại các bệnh viện: Đại học Y Dược TP.HCM, Phụ sản Quốc tế Sài Gòn, Phụ sản Cần Thơ, Đại học Y Dược Huế, Trung ương Huế, Hoàn Mỹ Cửu Long, Đa khoa Đồng Nai... và tiếp tục lan tỏa đến các đơn vị khác trên cả nước.
Theo Viện Di truyền Y học, tan máu bẩm sinh (Thalassemia) là một trong những bệnh lý huyết học di truyền phổ biến nhất trên thế giới và tại Việt Nam. Dù căn bệnh này đã được Việt Nam biết tới từ những năm 60 nhưng vẫn còn rất nhiều trẻ sinh ra mang gen bệnh từ sự thiếu hiểu biết của người dân.
Vì tan máu bẩm sinh rất phổ biến, có tiên lượng nặng nề, chi phí điều trị lớn nên đây là một trong những bệnh lý bắt buộc phải tầm soát trong thai kỳ cho tất cả thai phụ tại nhiều nước trên thế giới.
Theo quyết định 1807 do Bộ Y tế ban hành ngày 21-4-2020, bệnh tan máu bẩm sinh cũng đã được bổ sung vào quy trình sàng lọc, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh.
Theo số liệu của Bộ Y tế và thống kê dân số năm 2017, Việt Nam có hơn 12 triệu người mang gen bệnh tan máu bẩm sinh, 20.000 người đang điều trị bệnh, 8.000 trẻ sinh ra mắc bệnh tan máu bẩm sinh mỗi năm và 2.000 trẻ mắc bệnh thể nặng.
Dự báo con số này sẽ còn tiếp tục gia tăng nếu công tác sàng lọc bệnh tan máu bẩm sinh không được chú trọng.
Bệnh nhân tan máu bẩm sinh phải truyền máu định kỳ TTO - Một điều tra diện rộng, trên khoảng 30.000 người ở tất cả các vùng sinh thái của Việt Nam, cho thấy có tới 12 triệu người Việt mang gen bệnh tan máu bẩm sinh.