Tỷ trọng thu dầu thô và xuất nhập khẩu ngày càng giảm

Lan Nhi

(TBKTSG Online) - Bộ Tài chính cho biết, tỷ trọng thu dầu thô và cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu bình quân giai đoạn 2016-2020 là 17,6% tổng thu ngân sách, giảm mạnh so với các giai đoạn trước đó.

Tỷ trọng thu ngân sách từ dầu thô và cân đối xuất nhập khẩu đến nay chỉ còn hơn 17%, so với mức 38% của những năm 2006-2010 Ảnh:PVN

Nếu như giai đoạn 2006-2010, tỷ trọng thu cân đối xuất nhập khẩu và dầu thô chiếm đến 38,3%; 2011-2015 con số này là 30% thì đến giai đoạn năm năm gần đây nhất, chỉ còn 17,6%, giảm đi gần phân nửa so với 15 năm trước đó. Trên thực tế, việc tỷ trọng cân đối xuất nhập khẩu và dầu thô giảm là một tín hiệu tích cực cho thấy sự chủ động của kinh tế Việt Nam hơn nhiều so với trước kia (là khai thác, xuất khẩu tài nguyên và chế biến thô).

Cho tới trước khi xảy ra đại dịch Covid-19, các năm 2016-2019, thu ngân sách đều vượt dự toán. Quy mô thu ngân sách nhà nước bình quân đạt khoảng 25% GDP. Riêng năm 2020, do tác động nghiêm trọng của đại dịch Covid-19 tới mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội, tăng trưởng kinh tế cả năm đạt khoảng 2,9% (trong khi kế hoạch đề ra là 6,8%), giá dầu thô giảm sâu, cộng với việc thực hiện miễn, giảm, giãn khoảng 130.000 tỉ đồng một số khoản thuế, phí, lệ phí để hỗ trợ cho sản xuất kinh doanh, nên thu ngân sách nhà nước chỉ đạt 98% dự toán.

Song tính chung cả giai đoạn, tổng thu ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2020 vẫn vượt mục tiêu, đạt trên 6,9 triệu tỉ đồng. Quy mô thu ngân sách nhà nước bình quân đạt khoảng 25,2%GDP (giai đoạn 2011-2015 là 23,6%GDP), vượt mục tiêu đề ra tại Nghị quyết 25/2016 của Quốc hội (23,5%GDP) và Nghị quyết 07 của Bộ Chính trị (20-21%GDP); gấp khoảng 1,6 lần so với giai đoạn 2011-2015.

Tỷ trọng thu nội địa tăng dần, đến năm 2020 dự kiến đạt 85,5% tổng thu ngân sách nhà nước, đạt kế hoạch là 84-85% tại Nghị quyết 25/2016/QH14 của Quốc hội. Tính chung cả giai đoạn 2016-2020, thu nội địa chiếm tỷ trọng khoảng 82% tổng thu ngân sách nhà nước (giai đoạn 2006-2010 và giai đoạn 2011-2015 tương ứng là 59,5% và 68,7%) đã góp phần bù đắp xu hướng giảm thu từ dầu thô và thu từ thuế xuất, nhập khẩu.

Theo phân cấp, thu ngân sách địa phương có xu hướng tăng, tỷ trọng thu ngân sách địa phương trong tổng thu ngân sách nhà nước đạt khoảng 45% giai đoạn 2016-2020 (giai đoạn 2011-2015 là 37,4%), tăng cường khả năng tự chủ cho địa phương. Số địa phương có quy mô thu ngân sách nhà nước trên 10.000 tỉ đồng đã tăng gấp đôi, từ 15 địa phương năm 2016 lên 30 địa phương năm 2020; đồng thời, số địa phương có quy mô thu dưới 5.000 tỉ giảm hơn một nửa, từ 37 địa phương năm 2016 xuống còn 16 địa phương năm 2020.