. Phóng viên: Niềm tin của Nhân dân với Đảng đã phục hồi trong nhiệm kỳ ĐH XII, nhờ vào kết quả công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và phòng, chống tham nhũng. Tuy nhiên, các tổng kết cuối nhiệm kỳ có đánh giá là kết quả ấy chưa bền vững. Ông đánh giá thế nào về điều này?

+ Ông Nguyễn Xuân Thắng: Chúng ta coi công tác xây dựng Đảng là then chốt, tới ĐH XIII này là phải làm toàn diện cả về tư tưởng chính trị, đạo đức, tổ chức và cán bộ.

Công tác xây dựng Đảng phải bám rất sát các nguyên tắc của Đảng, trong đó có nguyên tắc tập trung dân chủ, đoàn kết trong Đảng. Vì chỉ có đoàn kết mới có được sức mạnh. Và một nguyên tắc rất quan trọng là thắt chặt mối quan hệ gắn bó mật thiết với Nhân dân. Chúng ta dựa vào Nhân dân để xây dựng Đảng.

Công tác phòng, chống tham nhũng vừa qua đã có kết quả rất tốt nhưng đó mới là kết quả bước đầu. Bởi điều quan trọng nhất là phải xây dựng được một thể chế mà các cá nhân trong hệ thống chính trị ấy không có cơ hội, không dám và không thể tham nhũng thì khi đấy mới triệt để.

Một dân tộc có truyền thống, một dân tộc chung lưng đấu cật, đồng lòng và sức mạnh, như Bác Hồ thường nói: “Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước, đó là truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước”. Vậy thì chúng ta phải khắc chế được đói nghèo để “sánh vai các cường quốc năm châu”.

. Ông có đặt vấn đề xây dựng thể chế bền vững? Các cuộc thảo luận góp ý dự thảo văn kiện trước ĐH này có ý kiến đề nghị Trung ương khóa XIII phải xây dựng một nghị quyết riêng về nhà nước pháp quyền, bao trùm tất cả, chứ không tách thành các nghị quyết riêng như trước. Liệu việc này có được đưa ra ĐH và liệu có thể triển khai sau đó?

+ Tất cả thảo luận của chúng ta đều hướng vào thể chế phát triển bền vững. Chẳng hạn, mỗi dự án đầu tư khi đưa ra đều phải chú ý tới các vấn đề đất đai, môi trường, xây dựng... Như thế, các luật ấy phải đồng bộ. Hoàn thiện thể chế là phải đột phá vào môi trường pháp luật. Thể chế phải giúp tháo gỡ tất cả điểm nghẽn trong huy động các nguồn lực phát triển.

Bây giờ, đổi mới sáng tạo phải dựa trên nền tảng khoa học công nghệ. Tuy nhiên, nếu không có thể chế tốt để bảo vệ, ủng hộ thì người ta không dám đổi mới sáng tạo.

Cũng có người đề xuất Trung ương ban hành một nghị quyết riêng về nhà nước pháp quyền. Tôi nghĩ việc này phải bàn rất kỹ. Đảng ta đã xác định ba trụ cột: Kinh tế thị trường định hướng XHCN, nhà nước pháp quyền XHCN, dân chủ XHCN.

Nếu nói về nghị quyết nhà nước pháp quyền thì cá nhân tôi cho rằng phải rà soát toàn diện các nghị quyết liên quan đến xây dựng nhà nước pháp quyền từ trước tới nay, từ lĩnh vực lập pháp, hành pháp đến cải cách tư pháp.