Năm 2020, đại dịch COVID-19 bùng phát 2 đợt liên tiếp cùng tình hình bão lũ kỷ lục hoành hành miền Trung đã giáng đòn nặng nề lên ngành kinh tế vốn đóng góp 9,2% GDP. Dù phải đối mặt với những thiệt hại nặng nề chưa từng có, song du lịch Việt Nam vẫn tìm được cho mình lối đi riêng, để lập nên những kỳ tích cho năm 2020.

Khách quốc tế giảm 79,5%, du lịch nội địa trở thành "trụ cột"

Bước sang đầu năm 2020, du lịch Việt Nam giữ đà tăng trưởng ngoạn mục, đón xấp xỉ 2 triệu lượt khách quốc tế trong tháng 1, tăng 32,8% so với cùng kỳ năm 2019. Tuy nhiên, đại dịch Covid-19 bùng phát bất ngờ đã khiến toàn ngành tê liệt, kéo lùi tăng trưởng của ngành công nghiệp không khói. Theo thống kê, năm 2020, khách quốc tế đến Việt Nam chỉ đạt khoảng 3,7 triệu lượt, giảm 79,5% so với 2019; khách nội địa đạt 56 triệu lượt, giảm 34,1%; tổng thu du lịch đạt 312 nghìn tỷ đồng, giảm 58,7% - mức giảm tương đương 19 tỷ USD. Khoảng 40-60% lao động bị mất việc làm hoặc cắt giảm ngày công. Khoảng 95% doanh nghiệp lữ hành quốc tế đã ngừng hoạt động. Nhiều khách sạn phải đóng cửa, công suất sử dụng phòng có thời điểm chỉ đạt từ 10-15%.

Mặc dù đối mặt với thách thức chưa từng có, song năm 2020 cũng là một năm đánh dấu du lịch nội địa bứt phá ngoạn mục với những thành quả ấn tượng nhất từ trước đến nay, nhờ sự chỉ đạo kịp thời của Chính phủ và sự chuyển hướng linh hoạt, sáng tạo của các doanh nghiệp.

Tháng 6/2020, Bộ VHTTDL phát động chương trình kích cầu "Người Việt Nam đi du lịch Việt Nam", thu hút sự vào cuộc tích cực của các sở, ngành, hiệp hội, địa phương, doanh nghiệp và cả người dân. Tới cuối tháng 9/2020, Bộ VHTTDL tiếp tục phát động chương trình kích cầu nội địa lần 2 với chủ đề "Du lịch Việt Nam an toàn, hấp dẫn", hướng đến 2 đối tượng chính gồm người dân và người nước ngoài đang sinh sống ở Việt Nam.

Với sự dẫn dắt của những “ông lớn” trong ngành du lịch như Sun Group, Vingroup, Vietnam Airlines, Vietravel…., sự phối hợp vào cuộc của các địa phương, hàng loạt liên minh kích cầu nội địa đã xuất hiện, tạo nên hiệu quả chưa từng có với thị trường du lịch nội địa. Lần đầu tiên du khách trong nước được trải nghiệm các gói dịch vụ nghỉ dưỡng, du lịch cao cấp... với mức giá giảm sâu đến 50-80%. Đến thời điểm cuối năm 2020, thị trường du lịch nội địa đã sôi động trở lại. Nhiều điểm đến thu hút rất đông khách như Sa Pa, Phú Quốc, Quảng Ninh, Tây Ninh… Đến hết tháng 12/2020, tổng khách du lịch trong nước đạt 56 triệu lượt, chỉ giảm 34,1% so với cùng kỳ.

Nhiều xu hướng mới, sản phẩm du lịch mới ra đời

Điều đáng chú ý là cuộc hồi phục của ngành du lịch năm nay không chỉ dựa vào chính sách giảm giá, kích cầu. Ngành du lịch và các doanh nghiệp Việt Nam đã thể hiện tinh thần nhạy bén sáng tạo, khi liên tiếp cho ra đời những sản phẩm mới mẻ, hấp dẫn ngay trong mùa dịch. Nhiều điểm đến đã chịu khó đầu tư thay đổi, từ diện mạo cho đến các dịch vụ, sản phẩm mới mẻ để thu hút khách trở lại.

Điển hình nhất là Tập đoàn Sun Group, với việc đưa vào hoạt động khu nghỉ dưỡng suối khoáng nóng Yoko Onsen Quang Hanh (Quảng Ninh) từ tháng 5/2020, mang tới các trải nghiệm chăm sóc sức khỏe, sắc đẹp chuẩn Nhật Bản. Sản phẩm mới này đã nhanh chóng đánh trúng thị hiếu ưa chuộng chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp của du khách, tạo sức hút lớn đối với đông đảo du khách toàn quốc. Yoko Onsen Quang Hanh đã trở thành “thỏi nam châm” hút khách đến Quảng Ninh ngay từ khi ra mắt và luôn là điểm đến “hot” bậc nhất dịp cuối năm 2020. Cũng trong năm 2020, du khách lần đầu tiên được trải nghiệm những sản phẩm, dịch vụ mới vô cùng ấn tượng như thung lũng hoa hồng lớn nhất Việt Nam tại Sun World Fansipan Legend (Sa Pa, Lào Cai) hay cáp treo Cát Hải-Phù Long –tuyến cáp có trụ cáp treo cao nhất thế giới tại Hải Phòng...

Thăng hạng với hàng loạt giải thưởng quốc tế danh giá

Năm 2020, bất chấp những tê liệt trong hoạt động vì “bão Covid-19”, du lịch Việt Nam vẫn thăng hạng ngoạn mục trên bản đồ du lịch quốc tế, bằng hàng loạt giải thưởng quốc tế uy tín.

Tháng 11, vượt qua nhiều ứng viên “nặng ký”, du lịch Việt Nam đã được vinh danh ở nhiều hạng mục quan trọng của WTA thế giới 2020-giải thưởng được ví như “Oscar của ngành du lịch thế giới”, trong đó tiêu biểu nhất là danh hiệu Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới lần thứ 2 liên tiếp.

Bên cạnh các giải thưởng dành cho Việt Nam ở quy mô quốc gia, nhiều doanh nghiệp du lịch Việt Nam cũng được quốc tế ghi nhận. Hãng hàng không Vietnam Airlines đã được WTA trao giải “Hãng hàng không hàng đầu thế giới về bản sắc văn hóa”. Tập đoàn Sun Group tiếp tục khẳng định đẳng cấp với 10 giải thưởng thế giới tại WTA 2020 và hơn 20 giải WTA 2020 khu vực châu Á. Trong đó có nhiều giải thưởng quan trọng như: Khu nghỉ dưỡng thân thiện với môi trường hàng đầu thế giới 2020 dành cho InterContinental Danang Sun Peninsula (Đà Nẵng); Khu nghỉ dưỡng Tiệc cưới xa xỉ hàng đầu thế giới - JW Marriott Phu Quoc Emerald Bay (Phú Quốc); Điểm du lịch văn hóa hàng đầu thế giới và Điểm du lịch có phong cảnh thiên nhiên hấp dẫn hàng đầu thế giới - Sun World Fansipan Legend (Sa Pa); Điểm du lịch biểu tượng hàng đầu thế giới - Sun World Ba Na Hills (Đà Nẵng); Cây cầu du lịch biểu tượng hàng đầu thế giới – Cầu Vàng tại Sun World Ba Na Hills; Sân bay khu vực hàng đầu thế giới - Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn…

Đánh giá về vị thế của du lịch Việt Nam tại WTA thế giới 2020, ông Graham Cooke – Chủ tịch WTA nhận định: “Thành công của Việt Nam tại World Travel Awards là sự phản chiếu nhận diện ngày càng tăng của thương hiệu Việt Nam trên thị trường du lịch thế giới”.

Trong tháng 12, tạp chí du lịch nổi tiếng của Australia Lonely Planet đã chọn Việt Nam là điểm đến có ẩm thực tốt nhất cho chuyến du lịch cá nhân năm 2021, với nhận định: “Nếu chỉ có một quốc gia ẩm thực Đông-Nam Á được coi là “tốt nhất trong những nước tốt nhất” thì đó là Việt Nam”. Tạp chí du lịch uy tín nhất nước Mỹ Condé Nast Traveler (CNTraveler) cũng đã bình chọn Việt Nam đứng thứ 9 trong 20 quốc gia thuộc Top điểm đến yêu thích năm 2020….

Chưa ai có thể nói trước những khó khăn do đại dịch COVID-19 bao giờ sẽ kết thúc, nhưng nhìn lại một năm 2020 với những nội lực bứt phá đầy tự hào cùng những ghi nhận quốc tế, du lịch Việt Nam đã có một nền tảng vững chắc để có thể tự tin tiến tới những thành công trong năm 2021.