Hai ông lớn bán lẻ nội tạo kỳ tích ngay trong năm Covid

V.Dũng

(TBKTSG Online) - Dù có đôi chút chật vật trong giai đoạn giãn cách xã hội vào quí 2 nhưng hai ông lớn bán lẻ là Thế Giới Di Động (TGDĐ) và VinCommerce lại kết thúc năm 2020 với những cột mốc tăng trưởng ấn tượng. Trong khi TGDĐ lập kỳ tích về tốc độ mở chuỗi với trung bình 2,8 điểm bán/ngày thì  VinCommerce ghi nhận mức lãi lần đầu tiên trong lịch sử.

VinCommerce lần đầu tiên ghi nhận mức lãi vào quí 4-2020. Ảnh minh họa: DNCC

TGDĐ không lỗ tháng nào trong năm Covid

Tập đoàn TGDĐ mới công bố doanh thu thuần năm 2020 đạt 108.546 tỉ đồng, tăng 6% và lợi nhuận sau thuế đạt 3.920 tỉ đồng, tăng 2% so với năm 2019. Doanh nghiệp này tự đánh giá việc không lỗ bất cứ tháng hoạt động nào, đặc biệt trong giai đoạn bị ảnh hưởng bởi dịch Covid là một nỗ lực lớn.

Doanh nghiệp cho biết thị trường các sản phẩm công nghệ và điện tử tiêu dùng năm 2020 hầu hết tăng trưởng âm so với cùng kỳ, ngoại trừ máy tính xách tay và thiết bị đeo. Trong đó, điện thoại và điện tử bị ảnh hưởng nặng nhất.

Tại hệ thống bán lẻ của công ty, hai mặt hàng điện thoại và điện tử cũng tăng trưởng âm nhưng tình hình vẫn khả quan hơn thị trường chung. Doanh nghiệp không tiết lộ con số tăng trưởng âm cụ thể.

Những ngành hàng có biên lợi nhuận tốt và còn dư địa tăng trưởng được tiếp tục đẩy mạnh. Đồng hồ mang về doanh số gần 1.600 tỉ đồng cho nhà bán lẻ này năm qua, cao gấp đôi so với 2019 và đứng đầu thị trường chung. Hay sản phẩm máy tính xách tay đóng góp hơn 3.500 tỉ đồng doanh thu, tăng hơn 40%, chiếm gần 30% thị phần.

Động lực tăng trưởng chính của TGDĐ trong năm 2020 đến từ chuỗi Bách Hóa Xanh. Trong năm qua chuỗi này ghi nhận mức doanh thu gấp đôi cùng kỳ, đạt 21.260 tỉ đồng và đóng góp 20% tổng doanh số của tập đoàn. Công ty cho biết thị phần mua sắm hàng tiêu dùng nhanh của chuỗi đã vượt 10% tại khu vực thành thị nói chung và trên 20% tại riêng TP.HCM.

Nguồn: BCTC doanh nghiệp

Năm qua, chuỗi bách hóa này tập trung mở rộng hệ thống cửa hàng tại nhiều tỉnh, thành Nam Bộ và Nam Trung Bộ và tăng trưởng doanh số của các cửa hàng cũ. Trong đó mô hình cửa hàng diện tích lớn 500 m² đang là nhân tố chính thúc đẩy tăng trưởng của chuỗi. Với 182 cửa hàng loại lớn, doanh thu bình quân mỗi cửa hàng khoảng 3 tỉ đồng/tháng, cao gấp 2,4 lần mức trung bình chung. Mục tiêu đến cuối năm 2021 của công ty là có hơn 500 cửa hàng bách hóa diện tích lớn.

Đến cuối năm 2020, Bách Hóa Xanh có 1.719 cửa hàng tại 24 tỉnh, thành, tăng 711 điểm bán so với 2019 với doanh thu bình quân mỗi cửa hàng đạt xấp xỉ 1,25 tỉ đồng/tháng. Biên lợi nhuận gộp sau hủy hàng và mất mát trên 24%, tăng 5% so với năm trước.

Công ty cho biết biên lợi nhuận gộp tăng mạnh nhờ việc đàm phán tốt hơn với nhà cung cấp hàng tiêu dùng nhanh và tối ưu hiệu quả khâu mua hàng tươi sống. Với biên lợi nhuận gộp này, chuỗi có lời (chưa kể khấu hao) ở cấp độ cửa hàng và trung tâm phân phối (DC) trong năm 2020.

Hai ý tưởng mới đóng vai trò động lực tăng trưởng cho tương lai gồm mô hình Điện Máy Xanh Supermini (302 cửa hàng) tại khu vực nông thôn và Bluetronics (37 cửa hàng) ở Campuchia với mức doanh thu trung bình 1,2 tỉ đồng/tháng/cửa hàng. Nếu tính chung về tốc độ tăng trưởng quy mô củ hệ thống thì trong năm qua TGDĐ mở mới 1.020 cửa hàng bán lẻ hàng điện tử, bách hóa năm 2020, tương đương tốc độ khai trương 2,8 điểm bán/ngày.

VinCommerce ghi nhận quí lãi đầu tiên

Kết thúc năm tài chính 2020, Tập đoàn Masan hoàn thành kế hoạch được đại hội cổ đông thông qua. Doanh thu thuần hợp nhất đạt 77.218 tỉ đồng, tăng 107% so với năm 2019 và lợi nhuận thuần phân bổ cho cổ đông công ty đạt 1.234 tỉ đồng trong năm 2020. Doanh thu của Masan tăng mạnh do việc hợp nhất hệ thống bán lẻ VinCommerce từ đầu năm. Tuy nhiên, do chuỗi siêu thị này vẫn còn lỗ nên lợi nhuận giảm mạnh so với cùng kỳ.

Tuy nhiên điều đáng chú ý là VinCommerce lần đầu có EBITDA (lợi nhuận trước thuế, khấu hao và lãi vay) dương trong quí 4-2020 dù con số còn rất khiêm tốn. Cụ thể, quí 4, VinCommerce đạt doanh thu 7.300 tỉ đồng với lợi nhuận EBITDA 16 tỉ đồng, tương đương biên EBITDA 0,2%.

Theo đó, Biên EBITDA của VinCommerce trong năm nay được cải thiện từ mức âm 4,8% vào quí 1 và âm 8,4% trong quí 2 khi chịu ảnh hưởng bởi biện pháp giãn cách xã hội do dịch bệnh lên âm 3% vào quí 3 trước khi đạt mức dương trong quí 4.

Dù ghi nhận mức lãi quí đầu tiên nhưng lũy kế cả năm 2020, EBITDA của VinCommerce vẫn âm 1.234 tỉ đồng, tỷ suất EBITDA tương ứng âm 4%. Masan cho biết doanh thu trên mỗi m² của hệ thống siêu thị mini VinMart+ tăng trưởng 11% trong năm 2020. VinMart+ được xác định là động lực tăng trưởng chính của VinCommerce trong tương lai khi hệ thống siêu thị mini này được mở rộng. Trong khi đó, mô hình siêu thị VinMart sẽ được tái định vị.

Tổng cộng, công ty con của Masan nắm giữ lợi ích tại VinCommerce và Masan Consumer Holdings (MCH) là The CrownX có doanh thu 54.277 tỉ đồng năm 2020. Masan cho biết TheCrownX là công ty kinh doanh trong lĩnh vực tiêu dùng có doanh thu lớn thứ hai tại Việt Nam.

“Năm 2021, Masan đặt mục tiêu chuyển đổi VinCommerce từ điểm mua sắm thuần túy trở thành nền tảng phục vụ các nhu cầu thiết yếu, cung cấp các sản phẩm và dịch vụ thiết yếu chiếm hơn 50% chi tiêu tiêu dùng bao gồm hàng tiêu dùng nhanh, thực phẩm tươi sống, các sản phẩm, dịch vụ tài chính, và các dịch vụ giá trị gia tăng. Đây chính là đích đến khi Masan quyết định mở rộng sang lĩnh vực bán lẻ. Hiện tại, nền tảng tiêu dùng bán lẻ The CrownX đã hoàn tất giai đoạn đầu tiên trong quá trình chuyển đổi”, tỉ phú Nguyễn Đăng Quang, cũng là ông chủ của Masan, nói về tầm nhìn của năm nay.